Áp lực duy trì nhịp tăng trong quý IV rất lớn

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2025 đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới nghiên cứu và hoạch định chính sách, nhất là trong bối cảnh quý III ghi nhận mức tăng trưởng đột phá 8,2%. Theo kịch bản điều hành của Bộ Tài chính, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP cả năm ở mức 8%, quý III cần đạt khoảng 8,3% và quý IV cần đạt 8,5%. Tuy nhiên, nếu hướng đến mục tiêu cao hơn, mức yêu cầu đối với hai quý cuối năm còn thách thức hơn nữa.

Cụ thể, để đạt tăng trưởng trong khoảng 8,3-8,5% theo tinh thần Nghị quyết 226/NQ-CP, GDP quý III phải tăng từ 8,9-9,2% và quý IV cần duy trì mức 8-8,1%. Mặc dù kết quả quý III vượt kỳ vọng, nhưng dư địa để duy trì tốc độ cao trong quý IV là không dễ dàng, do thị trường bên ngoài còn tiềm ẩn biến động, chính sách tiền tệ quốc tế thắt chặt và đòi hỏi nội lực trong nước phải được huy động tối đa.

Sau khi Việt Nam công bố số liệu tăng trưởng quý III, nhiều tổ chức nghiên cứu quốc tế đã điều chỉnh nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025. Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) nâng dự báo từ 6,6% lên 6,7%, trong khi vẫn cho rằng năm 2026 tăng trưởng có thể giảm về mức 6%. Điều này phản ánh kỳ vọng tích cực về sức phục hồi hiện tại, nhưng đồng thời cũng cho thấy rủi ro từ các yếu tố bên ngoài trong tương lai.

Bên cạnh đó, Ngân hàng UOB cũng điều chỉnh dự báo từ 6,9% lên 7,5% cho năm 2025. Đáng chú ý, HSBC đánh giá cao diễn biến tăng trưởng của Việt Nam và nâng dự báo lên 7,9% trong năm 2025 và 6,7% trong năm 2026. HSBC đặc biệt nhấn mạnh mức tăng trưởng 8,2% trong quý III là “riêng một đẳng cấp”, vượt xa kỳ vọng thị trường và đưa Việt Nam trở lại vị thế nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á.

Theo đánh giá của HSBC, điều bất ngờ đến từ sự vững vàng của các ngành có liên kết thương mại và sản xuất quốc tế. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu chưa thực sự ổn định, sản xuất công nghiệp của Việt Nam trong quý III vẫn tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Đồng thời, thương mại quốc tế cũng phục hồi mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng gần 20% đối với cả xuất khẩu và nhập khẩu, phản ánh khả năng thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp trong nước.

Tuy nhiên, không phải tất cả tổ chức quốc tế đều có cái nhìn lạc quan như nhau. IMF dự báo tăng trưởng Việt Nam chỉ đạt 6,5% trong năm 2025 và tiếp tục giảm tốc trong năm 2026, do các yếu tố như chính sách kích thích tài khóa chấm dứt và tác động của thuế quan từ Mỹ. Ngân hàng Thế giới (WB) cũng cho rằng tăng trưởng năm 2025 chỉ đạt khoảng 6,6%, phản ánh xu hướng ổn định hơn sau giai đoạn bứt phá mạnh.

Đồng bộ chính sách và huy động nguồn lực

Thách thức lớn nhất đối với Việt Nam là duy trì đà tăng trưởng trong quý IV và cả năm 2025. Cầu tiêu dùng quốc tế vẫn chưa phục hồi hoàn toàn, trong khi rào cản kỹ thuật và thương mại từ các thị trường lớn tiếp tục gia tăng. Ngoài ra, biến động tỷ giá và chi phí vốn quốc tế cao có thể ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu nguyên liệu và thanh toán nợ ngoại tệ của doanh nghiệp xuất khẩu.

Để vượt qua những thách thức này, theo các chuyên gia, Việt Nam cần tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, thủ tục và thị trường. Đầu tư công tiếp tục được xem là động lực chủ lực để kích cầu tổng hợp, tạo nhu cầu cho nền kinh tế và dẫn dắt đầu tư tư nhân. Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ sản xuất kinh doanh, kích cầu tiêu dùng nội địa và thúc đẩy du lịch cần được triển khai đồng bộ và hiệu quả hơn.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức chiến dịch truyền thông đặc biệt để thúc đẩy Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, nhằm củng cố niềm tin và thói quen tiêu dùng nội địa. Đồng thời, các chương trình kích cầu du lịch, hoạt động văn hóa, giải trí và tín dụng tiêu dùng cũng cần được triển khai theo hướng linh hoạt, dễ tiếp cận. Mục tiêu là tạo động lực lan tỏa và nâng cao sức mua trong nước.

Đặc biệt, trong bộ ba động lực tăng trưởng truyền thống gồm tiêu dùng, xuất khẩu và đầu tư, đầu tư công hiện đóng vai trò then chốt. Việc giải ngân hết 1 triệu tỷ đồng vốn đầu tư công trong năm nay không chỉ gia tăng quy mô tổng đầu tư xã hội, mà còn tạo niềm tin và kỳ vọng cho khu vực tư nhân. Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế năm 2025, GS.TS Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội cho rằng, đầu tư công cần phát huy vai trò “vốn mồi”, kéo theo vốn tư nhân tham gia, từ đó thúc đẩy mở rộng sản xuất và dịch chuyển dòng vốn đầu tư.

Hiện có hơn 2.200 dự án với tổng vốn 6 triệu tỷ đồng đang bị đình trệ và nếu được tháo gỡ, nguồn lực này có thể ngay lập tức lan tỏa vào nền kinh tế. Nghị quyết 226/NQ-CP cũng đặt mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công, huy động 1,5 triệu tỷ đồng vốn tư nhân và thu hút 18 tỷ USD FDI trong nửa cuối năm 2025. Nếu các nguồn lực này được triển khai hiệu quả, mục tiêu tăng trưởng cao hoàn toàn có cơ sở để đạt được.