Không phô trương, chạy theo số lượng, thành tích, mà phải xây dựng nông thôn mới với tinh thần “Nông thôn mới… phải mới thực chất”, đó là quan điểm xuyên suốt trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) của lãnh đạo các cấp chính quyền từ tỉnh đến xã, phường, thôn bản… của Lâm Đồng.
Chính nhờ vậy, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM ở Lâm Đồng đang bước đi từng bước rất vững chắc.
Theo Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Lâm Đồng, đến nay, toàn tỉnh đã có 80 xã đạt chuẩn NTM (đạt 77,7%), 3 xã NTM nâng cao (đạt 2,9%) và 1 xã NTM kiểu mẫu (đạt 0,97%).
Mục tiêu đến năm 2030, Lâm Đồng sẽ có 92 xã đạt chuẩn NTM, trong đó ít nhất 31 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu/hiện đại.
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng cho biết, Tỉnh đang đi đúng hướng trên hành trình xây dựng NTM. Chính vì vậy, Tỉnh nhận được sự chung sức, đồng lòng rất lớn của người dân và các mục tiêu, chỉ tiêu NTM của Tỉnh trong giai đoạn mới đều được dự báo triển khai thuận lợi.
Đơn cử, sau sáp nhập, xã Krông Nô đã đạt 17/19 tiêu chí nông thôn mới và đang tập trung nguồn lực phấn đấu về đích các tiêu chí còn lại. Hai tiêu chí chưa đạt là Trường học (mới có 7/11 trường đạt chuẩn, đạt 63,6% so với yêu cầu trên 70%) và Y tế (tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt khoảng 80%, trong khi bộ tiêu chí yêu cầu 90%)...
Lãnh đạo xã Krông Nô, tỉnh Lâm Đồng cho biết, ngay từ đầu năm, UBND xã đã thành lập Ban quản lý các Chương trình mục tiêu quốc gia, kiện toàn các ban ở thôn, buôn, bon, xây dựng quy chế hoạt động và tiến hành rà soát, đánh giá hiện trạng nông thôn. Xã cũng tiếp nhận, quản lý và tổ chức thực hiện các chương trình, dự án từ các xã trước sáp nhập, bảo đảm tiến độ và các chỉ tiêu theo kế hoạch.
Trong năm 2025, toàn Xã triển khai thi công 18 hạng mục công trình nông thôn mới, tập trung đầu tư vào tiêu chí trường học và giao thông, với tổng mức đầu tư hơn 13 tỉ đồng.
Cùng với đó, Xã lồng ghép hiệu quả các chương trình giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nhờ vậy, chỉ trong 9 tháng đầu năm, xã đã hỗ trợ xóa 60 căn nhà tạm dột nát, 6 căn còn lại đang tiếp tục thi công.
Về giáo dục, Xã đã tổ chức sáp nhập 2 trường, giảm tổng số trường học từ 13 xuống còn 11. Xã cũng huy động 100% trẻ 6 tuổi vào lớp 1; 100% cơ sở giáo dục tiểu học dạy học 2 buổi/ngày.
Về lĩnh vực Y tế, Trạm y tế xã Tân Thành đã tiếp nhận 6.710 lượt khám. Công tác phòng chống dịch bệnh được duy trì thường xuyên, không để xảy ra ổ dịch.
Cùng với đó, hệ thống chính trị được củng cố, đảm bảo bộ máy hoạt động thông suốt sau sáp nhập, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp.
Tương tự, tại xã Quảng Khê, Chủ tịch UBND xã Mai Văn Tùng cho biết, trong bộ tiêu chí về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, qua đánh giá, đến nay xã đang duy trì đạt 19/19 tiêu chí. Tuy nhiên, khi đối chiếu với bộ tiêu chí về xã nông thôn mới nâng cao thì xã Quảng Khê mới đạt 7/19 tiêu chí gồm tiêu chí số 1, 2, 4, 7, 9, 11, 12, còn lại đều chưa đạt.
Địa phương xác định, về hạ tầng, giao thông nông thôn tiếp tục là một động lực chính để phát triển. Do đó, cần xác định nâng cao nhận thức và tuyên truyền nâng cao chất lượng tiêu chí này.
Theo đó, giao thông là tiêu chí không còn đơn thuần như giai đoạn trước là cứng hóa, bê tông hóa mà nông thôn mới đặt ra những yêu cầu lớn hơn như đối với hệ thống thoát nước, điện, cây xanh, biển báo. Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về xóa đói giảm nghèo, liên kết hợp tác để tạo nguồn cung hàng hóa ổn định cũng được địa phương thúc đẩy.
Trong khi đó ông Trần Công Dũng - Chủ tịch UBND xã Nhân Cơ, Lâm Đồng cho biết, đến nay, xã đã đạt 19/19 tiêu chí NTM. Trong đó, năm 2024, xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu về giáo dục.
Tuy nhiên, trước không gian phát triển mới (sau khi sáp nhập 3 xã là Nhân Cơ, Nhân Đạo, Đắk Wer thành xã Nhân Cơ mới), số chỉ tiêu, tiêu chí đạt, chất lượng đã có sự thay đổi. Ông Dũng cho rằng, khi nhìn nhận về chất lượng các tiêu chí thì vẫn còn nhiều việc cần phải làm.
Cụ thể như đối với tiêu chí giao thông, điện ở các thôn, bon, liên thôn, khu vực sản xuất tập trung mức đạt còn cơ bản. Nhiệm vụ nâng cao chất lượng tiêu chí này để tạo động lực cho kinh tế là việc cần quan tâm nhiều hơn, bởi đòi hỏi của người dân ngày càng cao.
Tổng giá trị lĩnh vực này trong 5 năm qua của xã Nhân Cơ mới đạt mức 380 tỷ đồng, tăng khoảng 25 tỷ đồng so với đầu nhiệm kỳ, chiếm 19,5% tổng thu, đạt 51,9% so với chỉ tiêu nghị quyết đề ra.
“Việc chuyển đổi nhận thức, tư duy từ chỗ đạt tiêu chí sang đạt bền vững, không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí là điều tất yếu để NTM thực chất”, ông Dũng cho biết thêm.
Ông Nguyễn Trường Sa, Chủ tịch UBND xã Liên Hương cho biết, sau khi sáp nhập xã Liên Hương, tỉnh Lâm Đồng có 3/4 xã cũ được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM. Trong 5 năm qua, xã đã bê tông hóa 13 tuyến đường nông thôn với tổng chiều dài gần 4 km, kinh phí hơn 4,9 tỷ đồng, phần lớn do người dân và doanh nghiệp đóng góp.
Bên cạnh phát triển hạ tầng, xã chú trọng nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025. Diện mạo nông thôn vì thế đổi thay từng ngày, đường làng, ngõ xóm khang trang; cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp; đời sống vật chất, tinh thần người dân ngày càng được cải thiện.
Song song với phát triển kinh tế, xã tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM, phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao vào năm 2030. Mỗi thôn, khu dân cư cụ thể hóa phong trào thi đua bằng những mô hình thiết thực từ vệ sinh môi trường, chỉnh trang đường làng ngõ xóm, đến xây dựng đời sống văn hóa, bảo đảm an ninh, trật tự...
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng, Chương trình NTM ở Lâm Đồng gắn chặt với tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng vùng sản xuất tập trung.
Đến giữa năm 2025, toàn Tỉnh đã chuyển đổi hơn 13.200 ha, có trên 107.000 ha sản xuất ứng dụng công nghệ cao và 144.700 ha sản xuất an toàn đạt các chứng nhận quốc tế như: VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, UTZ, 4C…
Đáng chú ý, Lâm Đồng hiện sở hữu 960 mã số vùng trồng xuất khẩu với gần 40.000 ha, cùng 338 cơ sở đóng gói đáp ứng tiêu chuẩn thị trường khó tính như: Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc… Ngoài ra, hơn 270 mã vùng trồng nội địa với 2.600 ha cây trồng các loại tiếp tục mở rộng thị trường trong nước. Đây là nền tảng để nông sản Lâm Đồng vừa bền vững trong nước, vừa khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới.
Kinh tế tập thể và hợp tác liên kết cũng phát triển. Toàn Tỉnh hiện có 919 hợp tác xã, 875 tổ hợp tác, 1.461 trang trại và 528 chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm. Đây là nền tảng để nông nghiệp Lâm Đồng phát triển bền vững, giảm rủi ro, nâng cao giá trị gia tăng.
Đặc biệt, phong trào Xây dựng sản phẩm OCOP phát triển mạnh trên khắp địa bàn các xã với 913 sản phẩm OCOP, trong đó, có 821 sản phẩm 3 sao, 85 sản phẩm 4 sao và 7 sản phẩm 5 sao. Đây là “tấm hộ chiếu” để nông sản Lâm Đồng vươn xa, khẳng định thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước.
Theo nhận định từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, thu nhập người dân ở khu vực nông thôn đã có bước tiến dài, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm, đưa Lâm Đồng trở thành một trong những địa phương có tốc độ giảm nghèo bền vững cao.
Để đạt mục tiêu đề ra năm 2030, tỉnh Lâm Đồng tập trung một số giải pháp then chốt. Trước hết là hoàn thiện hạ tầng đồng bộ, ưu tiên giao thông, thủy lợi, điện, trường, trạm, nước sạch nông thôn. Song song đó, Tỉnh tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, xanh - tuần hoàn, phát triển vùng chuyên canh, khuyến khích chế biến sâu và liên kết chuỗi giá trị.
Lĩnh vực thương mại - dịch vụ, du lịch cộng đồng sẽ được chú trọng, gắn với xây dựng chợ nông thôn, điểm giới thiệu sản phẩm OCOP, làng nghề. Cùng với nâng cao đời sống văn hóa - xã hội, bảo vệ môi trường, tỉnh đặc biệt nhấn mạnh vai trò chủ thể của người dân, phát huy tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng” để tạo sự đồng thuận, lan tỏa trong toàn cộng đồng.
Ông Nguyễn Trường Sa, Chủ tịch UBND xã Liên Hương, xã điển hình của kinh tế biển cho biết: Tới năm 2030, xã đặt mục tiêu phát triển nhanh và bền vững theo hướng thương mại, dịch vụ, du lịch và nông nghiệp công nghệ cao, phấn đấu trở thành trung tâm thương mại - dịch vụ ven biển phía Bắc của Tỉnh và điểm đến du lịch hấp dẫn, gắn với khai thác tiềm năng biển, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Trong bối cảnh tỉnh mới hình thành với nhiều tiềm năng và thách thức đan xen, giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh Lâm Đồng đề ra định hướng rõ rệt với nhiều đột phá trong Chương trình xây dựng NTM, đó là:
Nâng cao chất lượng các xã đã đạt chuẩn: Tập trung đầu tư các tiêu chí chưa bền vững, phấn đấu đến 2030 có 90% xã đạt chuẩn nông thôn mới, tối thiểu 40% đạt chuẩn nâng cao và 10% đạt chuẩn kiểu mẫu/hiện đại.
Đồng thời, phát triển nông thôn mới toàn diện, hiệu quả, bền vững: Kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng hạ tầng nông thôn với phát triển kinh tế nông nghiệp, văn hóa, môi trường và an sinh xã hội.
Tăng cường liên kết vùng và phát triển kinh tế nông thôn: Khai thác lợi thế mỗi vùng sinh thái (Tây Nguyên – Duyên hải) để xây dựng mô hình nông nghiệp công nghệ cao, du lịch nông thôn, OCOP, hợp tác xã kiểu mới.
Ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý và giám sát nông thôn mới: Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung, đẩy mạnh số hóa quy trình đánh giá, công nhận xã đạt chuẩn.
Phát huy vai trò chủ thể của người dân và cộng đồng: Tăng cường truyền thông, nâng cao năng lực cán bộ cơ sở và phát huy tinh thần tự quản, đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới.
Tỉnh Lâm Đồng mới không chỉ là sự kết hợp đơn thuần về địa lý và hành chính, mà còn là một cơ hội chiến lược để tái cấu trúc toàn diện chương trình xây dựng nông thôn mới theo hướng liên kết - sáng tạo - bền vững.
Với nền tảng vững chắc, sự chỉ đạo quyết liệt và đồng thuận của nhân dân, nông thôn mới Lâm Đồng chắc chắn sẽ tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong trong khu vực và cả nước.
19:45 23/10/2025
