Để hàng Việt "phủ sóng" thị trường tỷ dân Trung Quốc
Trong bối cảnh Trung Quốc liên tục mở rộng cửa thị trường và siết chặt tiêu chuẩn nhập khẩu, doanh nghiệp Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt không ít thách thức. Muốn hàng Việt "phủ sóng" thị trường tỷ dân này, đòi hỏi sự chuyển mình mạnh mẽ từ chất lượng sản phẩm, chiến lược tiếp cận đến năng lực cạnh tranh và tư duy xây dựng thương hiệu.
Tiềm năng đi kèm thách thức
Trong bối cảnh Trung Quốc đang mở rộng mạnh mẽ cánh cửa hội nhập kinh tế toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư và thương mại, thị trường này trở thành “điểm sáng” đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư quốc tế. Trung Quốc không chỉ đa dạng hóa các ngành nghề được phép đầu tư mà còn tiếp tục mở rộng các ưu đãi thuế quan, đặc biệt dành cho các quốc gia kém phát triển, tạo nên một môi trường kinh doanh ngày càng cởi mở và cạnh tranh hơn bao giờ hết.
Chính sách mở cửa thị trường của Trung Quốc thể hiện rõ qua việc đón nhận hàng loạt sản phẩm nông, lâm, thủy sản từ nhiều quốc gia trên thế giới. Trong 6 tháng đầu năm 2025, gần 20 quốc gia đã có sản phẩm được phép xuất khẩu vào thị trường tỷ dân này, từ sầu riêng Campuchia thơm ngon, dừa tươi Malaysia mát lành, đến chuối Colombia, xoài Ecuador, hạt điều Gambia hay thủy sản từ New Zealand, Brazil, Kenya… Tất cả đều phải đáp ứng những tiêu chuẩn khắt khe về an toàn thực phẩm và chất lượng mà Trung Quốc ngày càng hoàn thiện.
Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội rộng mở là sự kiểm soát ngày càng chặt chẽ về chất lượng, truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm. Trung Quốc đã áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn, tăng cường kiểm tra lô hàng, thậm chí kiểm tra trực tiếp tại cơ sở sản xuất của nước ngoài, khiến các doanh nghiệp muốn xuất khẩu phải nâng cao tiêu chuẩn và cam kết chất lượng xuyên suốt chuỗi sản xuất - từ nuôi trồng, chế biến đến bảo quản.
Về quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc, con số 7 tháng đầu năm 2025 cho thấy bức tranh sôi động với tổng kim ngạch đạt hơn 136 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng 21,3% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, xuất khẩu của Việt Nam chỉ tăng nhẹ 7,1%, trong khi nhập khẩu từ Trung Quốc tăng vọt 27,1%, kéo nhập siêu lên tới hơn 66 tỷ USD. Đặc biệt, các nhóm mặt hàng xuất khẩu chủ lực như thủy sản, rau quả, cao su, gỗ, sản phẩm điện tử vẫn duy trì đà tăng trưởng mạnh, nhưng các mặt hàng công nghiệp chế biến như điện thoại, máy ảnh lại ghi nhận sự sụt giảm đáng chú ý.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc, nguyên nhân khiến xuất khẩu sang Trung Quốc suy giảm được lý giải bởi nhu cầu nội địa Trung Quốc dù hồi phục nhưng tập trung chủ yếu vào các sản phẩm nội địa trong chương trình “đổi cũ thay mới”, cùng với sự mất giá nhẹ của đồng Nhân dân tệ so với USD, gây áp lực cạnh tranh lên hàng nhập khẩu. Hơn nữa, việc Trung Quốc siết chặt kiểm tra chất lượng với các mặt hàng nông thủy sản, đặc biệt là sầu riêng Việt Nam vẫn còn nhiều cảnh báo, tạo nên thách thức không nhỏ cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
Nâng chất lượng gắn với đa dạng hoá sản phẩm
Trước tình hình trên, để tận dụng tối đa cơ hội từ thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp Việt cần thay đổi chiến lược rõ rệt. Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc cho rằng, doanh nghiệp Việt cần nâng cao chất lượng, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn thực phẩm, đóng gói, bao bì đến đầu tư công nghệ sản xuất và chế biến để tăng giá trị gia tăng. Việc đẩy mạnh xúc tiến thương mại vào sâu các vùng tiềm năng như phía Bắc, Tây Bắc Trung Quốc cũng là hướng đi mới đầy hứa hẹn, nơi nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm cao cấp và rau quả nhiệt đới ngày càng gia tăng mạnh mẽ.
Không chỉ dừng lại ở sản phẩm, việc xây dựng thương hiệu mạnh, đồng bộ từ thiết kế mẫu mã đến chiến lược quảng bá cũng là yếu tố sống còn giúp doanh nghiệp Việt ghi dấu ấn tại thị trường khó tính này. Song song đó, đầu tư hệ thống kho lạnh và logistics hiện đại sẽ giải quyết bài toán bảo quản sản phẩm, tránh lãng phí, mở rộng thời gian cung ứng, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.
Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong việc cập nhật thông tin thị trường, tổ chức các sự kiện quảng bá sản phẩm và kết nối giao thương. Với mạng lưới chi nhánh, văn phòng đại diện phủ khắp các vùng kinh tế trọng điểm, Thương vụ đóng vai trò cầu nối quan trọng, giúp giải quyết các vướng mắc tại cửa khẩu biên giới và khai thác hiệu quả tiềm năng thị trường phía Bắc, miền Trung, Tây Bắc Trung Quốc.
Sự hợp lực giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, cùng với chiến lược phát triển bài bản, sẽ giúp hàng Việt tiếp tục ghi điểm mạnh mẽ trong mắt người tiêu dùng Trung Quốc - một thị trường rộng lớn, năng động và đầy cơ hội đang chờ đón những ai biết nắm bắt đúng thời điểm. Đây chính là bước đệm quan trọng để Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu, nâng cao vị thế trên trường quốc tế trong những năm tới.
