Thông tin từ Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo - Bộ Nông nghiệp và Môi trường, giai đoạn 2021-2025, các kết quả giảm nghèo đã đạt và vượt mục tiêu, chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao (chỉ tiêu giao là giảm 1-1,5%/năm).

Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 5,2% năm đầu kỳ xuống còn 1,93% năm 2024. Trung bình mỗi năm, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm trên 3%.

Dự kiến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn khoảng 0,9-1,1%; tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số còn 12,55%.

Để đạt được những kết quả trên, Đảng và Nhà nước đã ưu tiên bố trí nhiều nguồn lực nhằm triển khai các chính sách giảm nghèo. Riêng Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 có tổng kinh phí 75.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương chiếm 48.000 tỷ đồng, vốn đối ứng của địa phương khoảng 12.000 tỷ đồng, cùng với các nguồn lực huy động từ xã hội hóa.

Cùng với đó, hơn 10.500 mô hình, dự án giảm nghèo đã được triển khai, tạo sinh kế bền vững, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động tại các xã nghèo. Trong đó, ngân hàng chính sách xã hội đã cho vay gần 397.000 tỷ đồng giảm nghèo, tạo việc làm cho trên 6,7 triệu lượt khách hàng; riêng cho vay vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là trên 135.000 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, giai đoạn 2026 - 2030 còn khá nhiều thách thức, một số vùng khó khăn như trung du và miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, tỷ lệ hộ nghèo và nguy cơ tái nghèo còn cao.

Một số địa phương vùng sâu, vùng xa vẫn thiếu cơ sở hạ tầng thiết yếu, dịch vụ y tế, giáo dục, nước sạch, vệ sinh môi trường còn hạn chế; hạ tầng sản xuất, thương mại, logistics chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến hiệu quả sinh kế. Ở nhiều địa phương, việc triển khai các mô hình giảm nghèo còn thiếu tính bền vững, chưa thực sự gắn với điều kiện thực tế, văn hóa bản địa và nhu cầu phát triển dài hạn.

Dự kiến nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030 khoảng 360.000 tỷ đồng.

Giai đoạn 2026-2030, nội dung giảm nghèo bền vững có 3 nhóm vấn đề lớn: Hỗ trợ phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội cho các địa bàn nghèo; hỗ trợ giảm các chiều thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo mới; quản lý điều hành, thông tin tuyên truyền, kiểm tra giám sát.

Từ năm 2028, mức sống tối thiểu sẽ được công bố hằng năm để làm căn cứ xác định các chuẩn chính sách xã hội, đồng thời đặc biệt phục vụ việc điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng cho người lao động tại Việt Nam. Hiện Bộ Tài chính đang Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ nhằm phê duyệt Đề án này.

Nội dung trọng tâm sẽ là khảo sát, tính toán mức sống tối thiểu của dân cư tại cả khu vực thành thị và nông thôn. Cụ thể, sẽ xác định danh mục cùng số lượng các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm… tối thiểu cần thiết trong mức sống của người lao động. Theo Dự thảo, từ năm sau sẽ triển khai phương án khảo sát mức sống dân cư theo hướng cải tiến, đồng thời nghiên cứu xây dựng phương án điều tra chi tiêu của người lao động.