Tăng trưởng mạnh ở nhiều nhóm hàng chủ lực

Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu của hầu hết nhóm hàng nông sản đều tăng trưởng tích cực. Trong đó, nhóm nông sản chính đạt 31,34 tỷ USD, tăng 15,5%; thủy sản đạt 9,31 tỷ USD, tăng 12,9%; lâm sản đạt 14,93 tỷ USD, tăng 5,8%; còn sản phẩm chăn nuôi đạt hơn 512 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhiều mặt hàng như cà phê, hồ tiêu, rau quả, hạt điều tiếp tục duy trì đà tăng ấn tượng. Giá bình quân xuất khẩu của các nhóm hàng này vẫn ở mức cao nhờ chất lượng và uy tín thương hiệu ngày càng được nâng lên. Tín hiệu tích cực này cho thấy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đang đứng trước thời cơ lớn để thiết lập cột mốc 70 tỷ USD trong năm 2025”.

Thị trường xuất khẩu mở rộng, chuyển dịch tích cực

Cơ cấu thị trường xuất khẩu cũng ghi nhận sự chuyển dịch rõ rệt. Châu Á tiếp tục là khu vực nhập khẩu lớn nhất, chiếm 44,7% tổng kim ngạch xuất khẩu; tiếp đến là châu Mỹ (22,7%) và châu Âu (13,8%). Đáng chú ý, xuất khẩu sang châu Âu tăng 37,5%, châu Phi tăng tới 83,6%.

Ba đối tác lớn nhất của Việt Nam hiện nay là Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản, chiếm gần 49% tổng kim ngạch toàn ngành. So với cùng kỳ năm 2024, xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng 6,2%, Trung Quốc tăng 12%, Nhật Bản tăng tới 20,4%. Kết quả này cho thấy hiệu quả của việc nâng cao chất lượng, chuẩn hóa sản xuất và mở rộng kênh tiêu thụ quốc tế.

Doanh nghiệp chủ động đổi mới - yếu tố quyết định thành công

Không chỉ nhờ chính sách hỗ trợ từ Nhà nước, doanh nghiệp nông sản Việt Nam đang chủ động tái cơ cấu sản xuất, chuyển sang các mặt hàng có giá trị cao, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, xuất khẩu rau quả sang thị trường Mỹ trong 9 tháng đầu năm tăng tới 60%, mở ra cơ hội lớn cho nhóm hàng có lợi thế cạnh tranh cao như chuối, thanh long, xoài, sầu riêng… Sự chủ động của doanh nghiệp trong chế biến và kiểm soát chất lượng đã giúp rau quả Việt khẳng định vị thế tại những thị trường khó tính nhất

Hướng tới nông nghiệp xanh và chế biến sâu

Cùng với nỗ lực của doanh nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tập trung triển khai mô hình “Nông nghiệp xanh - truy xuất nguồn gốc - chế biến sâu” nhằm nâng cao giá trị gia tăng, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô. Đây được xem là hướng đi bền vững giúp nông sản Việt đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các thị trường quốc tế, đặc biệt là châu Âu và Bắc Mỹ.

Tuy nhiên, ngành Nông nghiệp vẫn đối mặt không ít thách thức như: chi phí logistics, vận chuyển tăng cao; rào cản kỹ thuật, quy định về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, an toàn thực phẩm ở nhiều nước ngày càng siết chặt. Bên cạnh đó, tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng lớn đến sản xuất và chuỗi cung ứng.

Nhiều giải pháp được triển khai đồng bộ

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, ngành nông nghiệp vẫn còn hạn chế như năng lực cạnh tranh, tốc độ chuyển đổi sang nông nghiệp xanh còn chậm; công tác quản lý mã vùng trồng, kiểm nghiệm an toàn thực phẩm ở một số địa phương chưa đồng bộ. Ngoài ra, xu hướng bảo hộ sản xuất, tăng hàng rào kỹ thuật của các nước nhập khẩu cũng là rào cản lớn đối với nông sản Việt.

Để khắc phục các khó khăn, trong thời gian tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan hỗ trợ doanh nghiệp duy trì thị trường truyền thống, mở rộng thị trường mới, đồng thời chuyển từ tăng sản lượng sang tăng giá trị bằng cách phát triển sản phẩm chế biến sâu, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung đạt chuẩn quốc tế. Các chính sách về tín dụng, tỷ giá, logistics sẽ được hoàn thiện để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu.

Cùng với sự vào cuộc của Chính phủ và nỗ lực đổi mới của doanh nghiệp, ngành Nông nghiệp đang có nhiều lợi thế để bứt phá trong những tháng còn lại của năm. Xu hướng mở rộng chế biến sâu, tăng tỷ lệ sản phẩm có thương hiệu, phát triển chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - xuất khẩu tại các địa phương được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam hoàn thành mục tiêu 70 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu năm 2025, thiết lập kỷ lục mới trong lịch sử ngành nông nghiệp.