Bộ Công Thương đang lấy ý kiến đóng góp cho Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định cơ chế, chính sách ưu đãi để bảo đảm cơ sở hạ tầng và các hệ thống thiết yếu khác phục vụ công tác điều độ, vận hành hệ thống điện, điều hành thị trường điện và cơ chế, chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho hoạt động điều độ hệ thống điện, điều hành thị trường điện.

Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1544/QĐ-TTg ngày 11/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Điện lực, Quyết định số 3334/QĐ-BCT ngày 17/12/2024 ban hành Kế hoạch của Bộ Công Thương triển khai thi hành Luật Điện lực và Quyết định số 3656/QĐ-BCT ngày 30/12/2024 của Bộ trưởng Bộ Công Thương về ban hành Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2025, Cục Điện lực (Bộ Công Thương) đã làm đầu mối chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan tổ chức xây dựng hồ sơ Nghị định.

Cục Điện lực cho biết, việc xây dựng và ban hành Nghị định nhằm quy định chi tiết các nội dung được giao tại Luật Điện lực năm 2024; qua đó thiết lập cơ sở pháp lý cho việc triển khai các cơ chế, chính sách ưu đãi về hạ tầng và hệ thống thiết yếu phục vụ điều độ, vận hành hệ thống điện, điều hành thị trường điện. Đồng thời, ban hành chính sách thu hút, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực này, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định, liên tục trong giai đoạn phát triển mới của ngành điện.

Về phạm vi đối tượng, theo Dự thảo, Nghị định áp dụng đối với đơn vị điều độ hệ thống điện quốc gia, đơn vị điều hành giao dịch thị trường điện, các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Dự thảo Nghị định bao gồm 4 Chương, 14 Điều. Trong đó: Chương I đưa ra Quy định chung. Chương II quy định cụ thể về cơ chế, chính sách ưu đãi bảo đảm cơ sở hạ tầng và các hệ thống thiết yếu khác bao gồm 3 Điều (từ Điều 5 đến Điều 7). Chương III quy định cơ chế, chính sách ưu tiên nhằm thu hút nhân nguồn nhân lực chất lượng cao gồm 2 Điều (Điều 8 và Điều 9). Chương IV là về tổ chức thực hiện.

Cụ thể, Cục Điện lực cho biết, đối với quy định về danh mục cơ sở hạ tầng và hệ thống thiết yếu, Dự thảo Nghị định quy định rõ các nhóm hạ tầng phục vụ công tác điều độ hệ thống điện và điều hành thị trường điện, bao gồm: Trụ sở đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện (Trung tâm điều khiển chính và Trung tâm điều khiển dự phòng độc lập), hạ tầng kỹ thuật điều độ hệ thống điện và điều hành thị trường điện, hạ tầng công nghệ thông tin và an ninh mạng chuyên ngành, hạ tầng đào tạo và quản trị nội bộ, hạ tầng nghiên cứu - phát triển và ứng dụng công nghệ mới.

Về cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư, theo Dự thảo Nghị định, đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện được ưu tiên đề xuất, tham gia các dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi, vốn tín dụng trong nước và quốc tế; các dự án đầu tư hạ tầng thiết yếu được hưởng ưu đãi theo pháp luật về đầu tư. Nhà nước bố trí quỹ đất thông qua hình thức giao đất không đấu giá để xây dựng trụ sở độc lập (bao gồm Trung tâm điều khiển chính và Trung tâm điều khiển dự phòng độc lập), với thời hạn giao đất 70 năm, nhằm bảo đảm hoạt động ổn định, lâu dài và an ninh cho công tác điều độ hệ thống điện và điều hành thị trường điện.

Về nguồn vốn đầu tư và cơ chế, chính sách ưu đãi huy động vốn, đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện được ưu tiên tiếp nhận viện trợ không hoàn lại, tài trợ, tặng, cho trong và ngoài nước dưới các hình thức đào tạo, chuyển giao công nghệ, thiết bị, công trình kỹ thuật. Trong vòng 3 năm kể từ khi Nghị định có hiệu lực, đơn vị được bổ sung và duy trì vốn điều lệ tối thiểu 3.000 tỷ đồng; trường hợp chưa đáp ứng tiến độ, Nhà nước cấp bổ sung từ ngân sách nhà nước để bảo đảm mức vốn tối thiểu nêu trên.

Trường hợp huy động vốn làm tổng nợ vượt quá 3 lần vốn chủ sở hữu, đơn vị phải lập phương án tài chính khả thi và báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu để giám sát. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, lợi nhuận sau thuế còn lại được phép dùng để mở rộng đầu tư, bổ sung vốn điều lệ và triển khai dự án phục vụ công tác điều độ hệ thống điện và điều hành thị trường điện. Đồng thời, Nhà nước xem xét bố trí vốn bổ sung vốn điều lệ thông qua hình thức giao đất và tài sản gắn liền với đất phục vụ trực tiếp cho hoạt động của đơn vị.

Liên quan đến cơ chế, chính sách ưu tiên nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, Dự thảo Nghị định đưa ra các chính sách thu hút, sử dụng và đãi ngộ đối với nhân lực chất lượng cao; cơ chế, chính sách bảo vệ người lao động trực tiếp thực hiện công tác điều độ hệ thống điện quốc gia và điều hành thị trường điện thông qua việc cho phép đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện được áp dụng cơ chế tuyển dụng linh hoạt, chủ động lựa chọn và ký hợp đồng với chuyên gia, kỹ sư, cán bộ kỹ thuật cao cấp trong và ngoài nước.

Người lao động có trình độ chuyên môn đặc thù được hưởng chế độ tiền lương, tiền thưởng, phúc lợi và bảo hiểm vượt trội so với mặt bằng chung, gắn với hiệu quả công việc và thâm niên. Ngoài ra, Nhà nước cho phép áp dụng chính sách miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân hoặc ưu đãi về nhà ở công vụ, điều kiện sinh hoạt cho chuyên gia, cán bộ kỹ thuật người nước ngoài làm việc lâu dài tại Việt Nam.