Chủ động, kịp thời trong điều chỉnh giảm trừ gia cảnh

Phóng viên: Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này?

Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức thời gian qua, phải ghi nhận sự chủ động và tích cực của Chính phủ cùng ngành Tài chính trong việc thực thi chính sách tài khóa linh hoạt. 

Một mặt, ngành Tài chính đã quyết liệt triển khai những giải pháp chống thất thu thuế, đặc biệt trong các lĩnh vực có rủi ro cao như thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, dịch vụ ăn uống. Công tác quản lý cũng được đẩy mạnh thông qua việc hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin, hóa đơn điện tử và tăng cường thu hồi nợ đọng thuế.

Mặt khác, chính sách thuế cũng được sử dụng linh hoạt nhằm nuôi dưỡng nguồn thu. Điều này thể hiện qua các giải pháp miễn, giảm, giãn thuế, kịp thời nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp và người dân, tạo thêm nguồn lực để duy trì sản xuất kinh doanh và phục hồi tăng trưởng. Việc nuôi dưỡng nguồn thu là yếu tố rất quan trọng, giúp chúng ta có nguồn thu ngân sách bền vững.

Tinh thần đó đã được thể hiện trong dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này. Do vậy, tôi đồng tình với những sửa đổi, bổ sung lần này của 2 dự thảo luật.

Phóng viên: Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đề xuất giao Chính phủ điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Ông nhận định như thế nào về quy định này?

Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Chúng ta thấy rằng, vừa qua, Chính phủ đã trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng, điều chỉnh mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng. 

Tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Chính phủ, Bộ Tài chính đã đề xuất sửa đổi nguyên tắc để điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Dự thảo Luật quy định giao Chính phủ căn cứ biến động của giá cả, thu nhập điều chỉnh mức giảm trừ để phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

Tôi cho rằng, việc điều chỉnh như vậy là phù hợp. Biến động của giá cả thị trường ngày càng khó đoán định, rất phức tạp. Do đó, việc phân quyền này từ Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho Chính phủ điều chỉnh theo tình hình thực tiễn là hợp lý, giúp phản ứng chính sách một cách linh hoạt, chủ động, kịp thời hơn. Quốc hội sẽ tăng cường công tác giám sát về vấn đề này để tránh trường hợp giá cả biến động nhưng mức khấu trừ chưa được điều chỉnh. Như vậy, Quốc hội sẽ thực hiện vai trò giám sát của mình.

Tuân thủ nguyên tắc "thu nhập đến đâu, nghĩa vụ thuế đến đó"

Phóng viên: Ông có thể chia sẻ quan điểm cá nhân về việc bổ sung thêm phương pháp tính thuế đối với cá nhân kinh doanh để thực hiện chủ trương bỏ thuế khoán trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân?

Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Tại Nghị quyết số 68-NQ/TW, Bộ Chính trị đã quyết định chủ trương bỏ thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh. Đây là bước tiến quan trọng, thể hiện tầm nhìn thay đổi căn bản phương thức quản lý thuế, hướng đến sự công bằng và minh bạch.

Việc Chính phủ và Bộ Tài chính cụ thể hóa chủ trương này trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) bằng cách đề xuất phương pháp tính thuế theo từng mức doanh thu là hoàn toàn hợp lý.

Cách tiếp cận này sẽ kiến tạo một sân chơi bình đẳng và minh bạch hơn, nơi mọi chủ thể kinh doanh đều tuân thủ nguyên tắc "thu nhập đến đâu, nghĩa vụ thuế đến đó". Về lâu dài, chính sách này không chỉ chống thất thu hiệu quả mà còn là đòn bẩy khuyến khích các hộ kinh doanh chuyên nghiệp hóa, chuyển đổi thành doanh nghiệp, đóng góp bài bản hơn vào nền kinh tế.

Tôi cho rằng, những quy định này là cần thiết, nhưng chúng ta cũng cần lưu ý đến thời điểm áp dụng, cần có sự chuyển tiếp đi cùng với các chương trình hỗ trợ cho các hộ kinh doanh nâng cao năng lực quản trị, năng lực về kế toán, kiến thức về quản trị kinh doanh, quản trị tài chính...

Vấn đề này liên đới đến việc giáo dục. Theo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới, kiến thức về tài chính, kinh tế căn bản được đưa vào trong giáo dục từ cấp một. Từ đó, nâng dần lên thành ý thức trong việc sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính của mỗi người. 

Chúng ta thấy rằng, trong bối cảnh đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong kỷ nguyên mới, tất cả các địa phương, doanh nghiệp, hộ kinh doanh đều phải sử dụng hiệu quả nguồn vốn, nguồn lực tài chính để mang lại hiệu quả cao nhất, từ đó đóng góp vào tốc độ tăng trưởng chung của cả nước. Do đó, chính sách thuế cũng cần khuyến khích người dân, doanh nghiệp tăng cường sản xuất kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!