TP. Hồ Chí Minh: 3 đột phá chiến lược về khoa học công nghệ để thu hút đầu tư

Đã thu hút 1,6 tỷ USD, chiếm 40% vốn FDI

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh Lâm Đình Thắng, nhờ nỗ lực cải cách hành chính và thu hút đầu tư, hiện TP. Hồ Chí Minh đã giảm gần 300 thủ tục liên quan đến sản xuất kinh doanh, tương đương hơn 1.900 ngày làm việc. Thành phố cũng đã thành lập các tổ công tác chuyên trách để hỗ trợ trực tiếp và kịp thời cho các nhà đầu tư chiến lược.

Nhờ đó, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, lĩnh vực khoa học công nghệ (KHCN) đã thu hút 1,6 tỷ USD (chiếm 40%) vốn FDI. Hiện Thành phố có hơn 140 doanh nghiệp KHCN, đứng thứ 2 cả nước.

Theo ông Thắng, thời gian qua, KHCN và đổi mới sáng tạo đã khẳng định vai trò là động lực quan trọng cho sự tăng trưởng của Thành phố. TP. Hồ Chí Minh đã đạt được những kết quả tích cực như TFP (tốc độ tăng năng suất các nhân tố tổng hợp) năm 2025 dự kiến đạt 59%, dự báo sẽ tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong tăng trưởng 5 năm tới.

Kinh tế số phát triển mạnh mẽ, đóng góp 22% vào GRDP năm 2024, dự kiến sẽ tăng lên 25% trong năm 2025. Hiện nay, TP. Hồ Chí Minh được xếp hạng 2 về chỉ số chuyển đổi số và chỉ số đổi mới sáng tạo quốc gia.

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của TP. Hồ Chí Minh được xếp hạng 110 trên toàn cầu và hạng 5 trong khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh đó, yếu tố rất thuận lợi trong hoạt động tài chính số đó là TP. Hồ Chí Minh đã vươn lên hạng 30 thế giới về blockchain.

Theo ông Thắng, để đạt được những kết quả trên, thời gian qua, TP. Hồ Chí Minh đã kiên trì triển khai đồng bộ nhiều nhóm giải pháp trọng tâm.

Thành phố đã xây dựng nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, nổi trội để thu hút nhân tài và vốn đầu tư, điển hình như: Hỗ trợ tài chính không hoàn lại cho đổi mới sáng tạo; chính sách ưu đãi về tiền lương, tiền công; hình thành các Trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế.

Ông Thắng cũng cho biết, hiện chính quyền thành phố đang nỗ lực chuyển sang phương thức quản trị dựa trên dữ liệu thông qua nhiều nền tảng số. Một số ngành có mô hình chuyển đổi số và ứng dụng AI tiêu biểu như Y tế, Giáo dục, và giao thông. Công tác an toàn thông tin được chú trọng với mô hình bảo vệ 4 lớp và các hoạt động diễn tập thực chiến thường xuyên.

3 đột phá chiến lược về khoa học công nghệ

Theo ông Thắng, với tiềm lực gần 100 đơn vị đào tạo chất lượng cao trên địa bàn thành phố, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã mở văn phòng và trung tâm R&D (nghiên cứu và phát triển) tại thành phố, điển hình như SAP, Marvell, Qualcomm.

Hiện nay, thành phố là nơi tập trung hơn 55% lập trình viên của cả nước.Từ đầu năm 2025 đến nay, hơn 40.000 cán bộ, công chức và hàng trăm học sinh xuất sắc đã được tập huấn, đào tạo về AI.

Trong 5 năm tới, thành phố xác định một số mục tiêu lớn: TFP đóng góp ít nhất 60%, kinh tế số chiếm 30 - 40% GRDP; thành phố trở thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo đẳng cấp quốc tế vào năm 2030.

Đây là nhiệm vụ do Ban chỉ đạo Trung ương về Nghị quyết 57-NQ/TW vừa giao cho thành phố; hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo vào Top 100 thành phố năng động nhất toàn cầu; thành phố có ít nhất 5 trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, sẽ tập trung vào 3 đột phá chiến lược:

Đột phá thứ nhất, về Cơ chế, chính sách và Thu hút đầu tư. Thành phố tập trung thu hút nhà đầu tư chiến lược trên lĩnh vực KHCN (hiện nay tập đoàn G42 của UAE đang dự kiến đầu tư trung tâm siêu dữ liệu AI với số vốn gần 2 tỷ USD tại thành phố).

Phát triển khu công nghệ cao, các khu thử nghiệm cho các công nghệ mới theo cơ chế đặc thù; đăng ký thí điểm mô hình hợp tác Công – Công để dùng ngân sách thành phố đầu tư cho các trường đại học trên địa bàn, trong đó thúc đẩy Đại học Quốc Gia TP. Hồ Chí Minh đạt Top 100 châu Á trong năm 2030; có chính sách thúc đẩy khu vực tư nhân đầu tư vào KHCN.

Đột phá thứ hai, về Công nghệ chiến lược và Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Ưu tiên phát triển các công nghệ là thế mạnh như: Trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, chip bán dẫn, robot, blockchain, và y-sinh; thành lập Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp theo mô hình mới, thu hút vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm; đồng thời tập trung hỗ trợ nguồn lực cho các trung tâm đổi mới sáng tạo có tiềm năng.

Đột phá thứ ba, về Quản trị số và Nguồn nhân lực số. Đẩy nhanh xây dựng Dữ liệu số và các nền tảng số để chính quyền thành phố hoàn thiện mô hình điều hành dựa trên dữ liệu; đẩy mạnh hợp tác "Bốn nhà" (Nhà trường – Nhà nước – Doanh nghiệp – Quỹ đầu tư, Ngân hàng) cùng với ngoại giao công nghệ và thu hút chuyên gia quốc tế. Bên cạnh đó, Thành phố đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực số để duy trì và thúc đẩy vị thế của thành phố

Tuy nhiên theo ông Lâm đình Thắng, bên cạnh những thành tựu, TP. Hồ Chí Minh cũng đang có một số thách thức lớn như: Cơ chế quản lý khoa học công nghệ còn chưa linh hoạt theo kinh tế thị trường; thiếu các không gian thử nghiệm cho sản phẩm công nghệ mới.

Hạ tầng dữ liệu chưa hoàn thiện để chuyển đổi số toàn diện, rất cần hỗ trợ từ bộ, ngành Trung ương; mô hình liên kết "3 nhà" chưa thực sự phát triển theo chiều sâu; tổng chi xã hội cho nghiên cứu – phát triển vẫn còn thấp...