Dự lễ khai mạc Đại hội còn có các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước: Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Chủ tịch nước Lương Cường; nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Trương Tấn Sang; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, Nguyễn Thị Kim Ngân; Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; nguyên Thường trực Ban Bí thư Phan Diễn, Lê Hồng Anh...
Đã hoàn thành nhiều mục tiêu quan trọng
Phát biểu khai mạc Đại hội, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang nhấn mạnh Đại hội có ý nghĩa đặc biệt, đánh dấu bước ngoặt lịch sử của TP. Hồ Chí Minh sau khi sáp nhập với các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu để hình thành vùng đô thị - công nghiệp - cảng biển lớn nhất cả nước.
Theo Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang, đây là bước đi lịch sử, mở ra không gian phát triển mới; mở ra cơ hội mở rộng thị trường, tăng sức hút đầu tư, kết nối hạ tầng, kết nối chuỗi sản xuất và nâng tầm vị thế quốc tế, tiếp cận nguồn tài chính, công nghệ tiên tiến.
Đây là sự cấu hình lại toàn diện không gian phát triển, nơi ba cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ, với tầm nhìn mới là siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á, top 100 thành phố đáng sống nhất thế giới, nhằm thực hiện sứ mệnh tiên phong, dẫn dắt và lan tỏa phát triển cho cả nước.
Báo cáo chính trị đại hội, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết nhiệm kỳ qua, dù đứng trước nhiều khó khăn thách thức, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP. Hồ Chí Minh đã phát huy truyền thống đoàn kết, tiên phong, năng động, sáng tạo, thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025 với những kết quả khá toàn diện.
Trong đó, tổng giá trị GRDP năm 2025 ước tính 3,03 triệu tỷ đồng, tăng hơn 1,5 lần so với năm 2020, chiếm 23,5% GDP cả nước.
GRDP bình quân đầu người ước đạt 220 triệu đồng, gấp 1,7 lần cả nước. Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2025 phấn đấu đạt 8,5% (9 tháng đầu năm tăng trưởng 7,69% - không tính dầu khí).
Thu ngân sách nhà nước năm 2025 của Thành phố dự kiến đạt 800.000 tỷ đồng, đạt 120% dự toán Trung ương giao, chiếm 1/3 tổng thu ngân sách quốc gia.
Trong nhiệm kỳ qua, TP. Hồ Chí Minh tiếp tục giữ vị thế là các trung tâm kinh tế lớn của cả nước, với hệ sinh thái dịch vụ, du lịch, công nghiệp, logistics và khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phát triển vượt trội, hội tụ những nền tảng thể chế - quản trị số hàng đầu cả nước.
Sự nghiệp giáo dục - đào tạo và công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân tiếp tục đạt nhiều kết quả nổi bật. Đầu tư có trọng tâm, trọng điểm lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật; thể thao thành tích cao.
Thành phố cũng đã triển khai thực hiện hiệu quả chính sách an sinh xã hội, chương trình giảm nghèo bền vững; các phong trào “đền ơn đáp nghĩa” phát triển ngày càng sâu rộng, hiệu quả.
Báo cáo chính trị đại hội cũng cho biết, các đột phá chiến lược được thực hiện, đã tháo gỡ nhiều điểm nghẽn về cơ chế chính sách, về triển khai các khung pháp lý trong thực tiễn, về đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội; chẳng hạn như triển khai thực hiện Nghị quyết số 31-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội.
Đề xuất, triển khai Đề án phát triển Trung tâm tài chính quốc tế, hệ thống đường sắt đô thị, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, khu thương mại tự do (FTZ) và đặc khu Côn Đảo. Đồng thời, tích cực, chủ động triển khai đồng bộ 7 Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị trên các lĩnh vực và bước đầu đạt một số kết quả tích cực.
Bộ máy chính quyền các cấp được củng cố, kiện toàn mạnh mẽ; triển khai thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, quyết liệt mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền; thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao chất lượng dịch vụ công.
Bên cạnh những thành tựu, kết quả đạt được, báo cáo chính trị cũng thẳng thắn nhìn nhận, trong nhiệm kỳ qua Thành phố vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đó là: Mô hình tăng trưởng, kết cấu hạ tầng, liên kết vùng còn chưa đồng bộ; đối mặt các vấn đề xã hội cấp thiết như phân hóa giàu nghèo, chênh lệch phát triển giữa các địa bàn; tình trạng ô nhiễm môi trường, kẹt xe, ngập nước chưa được khắc phục hiệu quả; tình hình an ninh trật tự tiềm ẩn rủi ro; Vai trò, trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa cao...
Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2025 - 2030, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Những thành tựu to lớn của thành phố trong nhiệm kỳ qua là kết quả của sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương, sự phối hợp hiệu quả của các bộ, ban, ngành, địa phương, song yếu tố quyết định vẫn là sức mạnh nội lực của Đảng bộ và nhân dân Thành phố. Thành phố chủ động tổng kết thực tiễn, đề xuất Trung ương ban hành nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt là Nghị quyết số 98 của Quốc hội và các kết luận của Trung ương về Trung tâm Tài chính quốc tế, hệ thống đường sắt đô thị, nhằm khai thác hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển. Những kết quả đó rất đáng trân trọng và tự hào, đóng góp xứng đáng vào kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đồng thời là tiền đề vững chắc để thành phố tiếp tục phát triển nhanh, bền vững và toàn diện trong kỷ nguyên mới.
Tổng Bí thư cũng nêu rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, Đảng bộ thành phố đã thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều khó khăn, hạn chế, yếu kém, trước hết là những nút thắt mang tính cấu trúc khiến tăng trưởng chưa bền vững. Các đột phá chiến lược tuy đạt bước tiến quan trọng, song chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu cao về phát triển hạ tầng giao thông liên vùng, hạ tầng số, khoa học công nghệ và logistics. Đầu tư công phân tán, hiệu quả thấp, thủ tục chồng chéo, giải ngân chậm, nhiều vướng mắc…
Tổng Bí thư đề nghị Đại hội tập trung thảo luận thẳng thắn, đánh giá sâu hơn những hạn chế, yếu kém, phân tích nguyên nhân và đề xuất giải pháp thiết thực, khả thi.
Tổng Bí thư cho rằng, việc hợp nhất Thành phố Hồ Chí Minh với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa -Vũng Tàu là bước ngoặt lịch sử, nơi ba cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ. Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ và đồng bào cả nước đặt nhiều kỳ vọng Thành phố mới sẽ trở thành hình mẫu "siêu đô thị", hình thành các động lực tăng trưởng mới, vươn lên ngang tầm các đô thị quốc tế, phát triển thông minh, hiện đại, tăng trưởng xanh, bền vững, xứng đáng là trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học công nghệ, văn hóa và đổi mới sáng tạo hàng đầu của Việt Nam.
Hình thành “3 vùng - 1 đặc khu - 3 hành lang - 5 trụ cột”
Về định hướng các chỉ tiêu chủ yếu giai đoạn 2025 – 2030, báo cáo chính trị đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh đưa ra 30 chỉ tiêu chủ yếu, gồm:
Nhóm chỉ tiêu kinh tế gồm 6 chỉ tiêu (tương ứng 8 chỉ tiêu thành phần); nhóm chỉ tiêu xã hội gồm 9 chỉ tiêu (tương ứng 16 chỉ tiêu thành phần); nhóm chỉ tiêu đô thị và môi trường gồm 5 chỉ tiêu (tương ứng 7 chỉ tiêu thành phần); nhóm chỉ tiêu về quốc phòng, an ninh gồm 4 chỉ tiêu (tương ứng 6 chỉ tiêu thành phần) và nhóm chỉ tiêu xây dựng Đảng gồm 6 chỉ tiêu (tương ứng 9 chỉ tiêu thành phần).
Báo cáo chính trị cũng đề ra 3 đột phá chiến lược, bao gồm: Về chính sách, thể chế: Tập trung tháo gỡ, xử lý dứt điểm các khó khăn, vướng mắc tồn đọng đối với các dự án, công trình, đất đai. Tập trung đề xuất Trung ương điều chỉnh, sửa đổi và triển khai hiệu quả Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội. Thí điểm mô hình đô thị tự chủ trong thành phố sau khi triển khai chính quyền hai cấp.
Về phát triển hạ tầng: Thúc đẩy liên kết vùng thông qua hệ thống giao thông đối ngoại. Phát triển hệ thống đường sắt đô thị, hệ thống cảng biển. Nâng cấp, mở rộng sân bay Côn Đảo. Nạo vét, cải tạo hệ thống kênh, sông, rạch.
Chỉnh trang nhà ở ven kênh rạch, chung cư cũ, phát triển nhà ở xã hội. Thúc đẩy hệ thống giao thông thông minh, giao thông xanh, gắn với các giải phát bảo vệ bền vững môi trường.
Về phát triển nguồn nhân lực: Đổi mới toàn diện và thực chất hệ thống giáo dục - đào tạo. Thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù về đào tạo, thu hút, đãi ngộ và giữ chân nhân tài trong các lĩnh vực then chốt.
Xây dựng hệ sinh thái đào tạo - nghiên cứu - khởi nghiệp. Xây dựng hệ thống KPI công vụ làm cơ sở cho lựa chọn nhân tài cho bộ máy, đáp ứng được tình hình phát triển mới.
Để triển khai 3 chương trình trên, báo cáo chính trị đề ra 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cụ thể:
Đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại kinh tế theo hướng lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực chủ yếu; đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh toàn diện; phát triển kinh tế tri thức, sáng tạo, có khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Kiến trúc lại không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối; huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng Thành phố phát triển đồng bộ, văn minh, hiện đại.
Theo đó, định hướng hình thành “3 vùng - 1 đặc khu - 3 hành lang - 5 trụ cột”, trong đó:
3 vùng gồm: Vùng Bình Dương (cũ) là thủ phủ phát triển công nghiệp công nghệ cao; vùng Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) phát triển kinh tế biển, du lịch biển, năng lượng sạch, logistics; vùng trung tâm TP. Hồ Chí Minh (cũ) phát triển công nghệ cao, dịch vụ, tài chính quốc tế, là đô thị lõi.
3 hành lang gồm: Hành lang Bắc - Nam dọc theo sông Sài Gòn hướng biển; hành lang phía Đông nối khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu - Cần Giờ; hành lang Đông Tây kết nối Đồng Nai - Tây Ninh thông qua Quốc lộ 1A và đường Xuyên Á.
5 trụ cột gồm: Công nghiệp công nghệ cao; logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không, khu mậu dịch tự do; Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh; du lịch và công nghiệp văn hóa; giáo dục, y tế, khoa học - công nghệ.
