Đó là nhận định của ông Huỳnh Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Chứng khoán Ngân hàng Số Vikki (VikkiBankS) tại Hội thảo: “Thu hút vốn đầu tư để TP. Hồ Chí Minh xây dựng thành công Trung tâm tài chính quốc tế” do Báo Tiền phong tổ chức ngày 20/12.
Theo ông Tuấn, những chuyển biến tích cực trong lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua được xem là một tín hiệu rất đáng khích lệ. Đây chính là tiền đề quan trọng để nâng cao tính chuyên nghiệp, giúp dòng vốn đầu tư gián tiếp tiếp cận dễ dàng hơn với hệ sinh thái tài chính đầy tiềm năng của TP. Hồ Chí Minh
Mục tiêu là xây dựng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Khi thị trường chứng khoán được nâng hạng, các tiêu chí về minh bạch thông tin, quản trị, quy mô đều được ghi nhận bởi các tổ chức xếp hạng như FTSE Russell. Hiện nay, quy mô thị trường chứng khoán Việt Nam khoảng 390 tỷ USD, tương đương khoảng 82% GDP. Riêng sàn HoSE chiếm khoảng 310 tỷ USD.
 |
| Ông Huỳnh Anh Tuấn - Tổng Giám đốc VikkiBankS chia sẻ tại hội thảo |
Điểm rất đáng chú ý là thanh khoản thị trường năm nay có nhiều phiên giao dịch đạt gần 3 tỷ USD, tương đương khoảng 74.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy nội lực của thị trường chứng khoán, của nhà đầu tư trong nước và của các công ty chứng khoán đã đạt quy mô rất lớn. Chỉ riêng ba công ty chứng khoán chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng gần đây đã huy động hơn 30.000 tỷ đồng và dự kiến trong tháng 1/2026 sẽ có thêm hai công ty huy động khoảng 20.000 tỷ đồng. Quy mô vốn của các công ty chứng khoán hiện nay thậm chí đã tiệm cận hoặc vượt vốn của nhiều ngân hàng thương mại.
Dư nợ toàn thị trường hiện lên khoảng 400.000 tỷ đồng, cho thấy mức độ tham gia rất lớn của nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư trong nước. Theo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, mục tiêu là 11 triệu tài khoản và đến thời điểm này chúng ta đã đạt được con số đó, vượt kế hoạch.
Ông Tuấn cũng chỉ ra một nghịch lý, dù hội đủ nhiều điều kiện để được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi và các tiêu chí kỹ thuật đã cơ bản hoàn tất, nhưng từ năm 2024 đến nay, nhà đầu tư nước ngoài vẫn bán ròng rất mạnh. Riêng năm 2024, giá trị bán ròng lên tới khoảng 94.000 tỷ đồng. Lũy kế đến cuối tháng 11 vừa qua, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng gần 5 tỷ USD.
Tuy nhiên, điều rất đáng chú ý là toàn bộ lượng bán ròng này đã được nhà đầu tư trong nước hấp thụ hoàn toàn mà không làm thị trường suy giảm. Thậm chí, chỉ số còn vượt đỉnh cũ. Điều này cho thấy nội lực thị trường chứng khoán Việt Nam là một lực đỡ rất quan trọng.
Phân tích kỹ hơn, các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao đến năm 2030, nhu cầu vốn cho nền kinh tế là rất lớn, ước tính mỗi năm cần khoảng 280 tỷ USD đầu tư, tập trung vào hạ tầng, chuyển đổi số, năng lượng. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, và nghị quyết này đã tác động rất mạnh đến thị trường. Nhiều doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn có mức tăng giá cổ phiếu lên tới gần 200%, lợi nhuận tăng trưởng mạnh, cho thấy định hướng chính sách là phù hợp với diễn biến thị trường.
 |
| Khi thị trường chứng khoán được nâng hạng sẽ tạo cơ hội lớn để thu hút nguồn vốn |
Theo các chuyên gia, việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam trong bối cảnh thị trường chứng khoán được nâng hạng sẽ tạo tiền đề để dòng vốn ngoại quay trở lại. Thực tế hiện nay, số lượng doanh nghiệp niêm yết mới còn hạn chế do áp lực tuân thủ cao. Do đó, cần có chính sách ưu đãi, khuyến khích các doanh nghiệp quy mô lớn đang ở UPCoM hoặc HNX chuyển sang niêm yết trên HoSE, qua đó tăng quy mô vốn hóa và sức hấp dẫn của thị trường.
TP. Hồ Chí Minh có lợi thế rất lớn khi sàn HoSE chiếm khoảng 64% tổng vốn hóa toàn thị trường. Khi Trung tâm tài chính quốc tế hình thành, các định chế tài chính, quỹ đầu tư sẽ cần một hệ sinh thái để triển khai vốn và thị trường chứng khoán chính là một trụ cột quan trọng.
Về dòng vốn ngoại, khi thị trường được nâng hạng, các quỹ ETF thụ động sẽ tự động giải ngân. Ước tính ban đầu có thể khoảng 1 tỷ USD, và đến năm 2030, tổng dòng vốn từ các quỹ có thể đạt 10-20 tỷ USD. Khi lên thị trường mới nổi, dòng vốn sẽ có chất lượng cao hơn, quy mô lớn và ổn định hơn.
Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra nhiều thách thức về hạ tầng thị trường, mô hình thanh toán, khả năng cho phép giao dịch T+0, bán khống, cũng như việc cho phép các công ty chứng khoán quốc tế tham gia sâu hơn. Bên cạnh đó, các rào cản về thủ tục, đặc biệt là thủ tục thuế và chuyển tiền ra nước ngoài sau khi thoái vốn, hiện vẫn là điểm nghẽn lớn đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Nhà đầu tư nước ngoài không đòi hỏi ưu đãi đặc biệt, nhưng họ cần một cơ chế đơn giản, minh bạch để có thể vào và ra thị trường thuận lợi. Việc mở tài khoản cho nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ, hiện vẫn còn khá phức tạp và cần được cải thiện.
Khắc phục những điểm còn hạn chế trên, kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ trở thành “thỏi nam châm” hút dòng vốn cho Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh.
