Sửa đổi nhập, xuất và phương thức mua, bán hàng dự trữ quốc gia

Hà Anh

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến về dự thảo Luật Dự trữ quốc gia - DTQG (sửa đổi), trong đó đề xuất sửa đổi về nhập, xuất hàng DTQG trong các trường hợp khác và phương thức mua, bán hàng DTQG.

Dự thảo Luật DTQG (sửa đổi) đề xuất bổ sung quy định về điều chuyển hàng DTQG giữa các bộ, cơ quan ngang bộ do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Dự thảo Luật DTQG (sửa đổi) đề xuất bổ sung quy định về điều chuyển hàng DTQG giữa các bộ, cơ quan ngang bộ do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Nhập, xuất hàng DTQG trong các trường hợp khác

Thực tiễn cho thấy, một số tình huống nhập, xuất hàng DTQG phát sinh nhưng chưa được quy định cụ thể trong Luật DTQG như: Nhập, xuất điều chuyển hàng DTQG giữa các bộ: Nhập, xuất điều chuyển muối ăn từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) sang Bộ Tài chính; nhiên liệu Jet-A1 từ Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) sang Bộ Công Thương; thuốc nổ TEN, TNT từ Bộ Công Thương sang Bộ Quốc phòng.

Chuyển đổi chủng loại hàng DTQG trong bộ: Chuyển đổi chủng loại dầu Diesel từ 0,25%S sang 0,05%S tại Bộ Quốc phòng, Bộ Công Thương; chuyển đổi chủng loại xăng từ A92 sang A95 tại Bộ Công Thương.

Thực tế này gây khó khăn cho các bộ trong quá trình thực hiện, chưa đảm bảo tính linh hoạt trong việc quản lý, điều hành hàng DTQG.

Do đó, dự thảo Luật DTQG (sửa đổi) đã đề xuất bổ sung quy định về điều chuyển hàng DTQG giữa các bộ, cơ quan ngang bộ do Thủ tướng Chính phủ quyết định cho phù hợp với nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ "quyết định và điều chỉnh danh mục chi tiết hàng DTQG".

Đồng thời, bổ sung quy định về nhập, xuất hàng DTQG trong các tình huống khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định để bao quát hết các tình huống nhập, xuất có thể xảy ra trong quá trình thi hành pháp luật về DTQG.

Bên cạnh đó, hình thức xuất hàng thanh lý, tiêu hủy được Chính phủ hướng dẫn tại Nghị định số 94/2013/NĐ-CP ngày 21/8/2013, do đó, dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) đề xuất giao Chính phủ hướng dẫn quy định này cùng với các hình thức xuất khác, theo đó, bỏ Điều 47 Luật DTQG về thanh lý hàng DTQG.

Phương thức mua, bán hàng DTQG

Về phương thức mua hàng DTQG, Bộ Tài chính cho biết, Luật DTQG quy định 02 phương thức mua hàng gồm: (i) Mua theo quy định của pháp luật về đấu thầu gồm 5 hình thức (đấu thầu rộng rãi, mua sắm trực tiếp, chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu); (ii) Mua trực tiếp rộng rãi của mọi đối tượng; trong đó, phương thức mua trực tiếp rộng rãi của mọi đối tương không có quy định hướng dẫn về quy trình, trình tự, thủ tục thực hiện, điều này đã tạo khó khăn trong quá trình tổ chức mua hàng DTQG.

Luật Đấu thầu năm 2025 quy định nhiều hình thức mua hàng gồm: Chỉ định thầu, lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, đặt hàng, mua sắm trực tiếp; đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh, đấu thầu hạn chế; tự thực hiện, tham gia thực hiện của cộng đồng, đàm phán giá; các hình thức này đã được quy định cụ thể về nội dung, trình tự thực hiện.

Như vậy, các hình thức đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu đã mở rộng hơn so với quy định tại Luật Dự trữ quốc gia.

Do đó, để đảm bảo đồng bộ quy định của hệ thống pháp luật hiện hành, phù hợp với thực tiễn, dự thảo Luật DTQG (sửa đổi) đề xuất chỉ quy định mua hàng DTQG theo quy định của pháp luật về đấu thầu và mua trực tiếp rộng rãi của mọi đối tượng. Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết đối với trường hợp mua trực tiếp rộng rãi của mọi đối tượng.

Về phương thức bán hàng DTQG: Luật DTQG quy định 3 phương thức bán hàng gồm: (i) Bán đấu giá theo quy định của pháp luật về đấu giá; (ii) Bán chỉ định (hàng DTQG thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh); (iii) Bán trực tiếp rộng rãi cho mọi đối tượng; trong đó, phương thức bán trực tiếp rộng rãi của mọi đối tượng không có quy định hướng dẫn về quy trình, trình tự, thủ tục thực hiện, điều này đã tạo khó khăn trong quá trình tổ chức mua hàng DTQG.

Chính vì vậy, dự thảo Luật DTQG (sửa đổi) đề xuất giao Chính phủ quy định chi tiết đối với trường hợp bán trực tiếp rộng rãi cho mọi đối tượng…