Phân cấp giao kế hoạch đầu tư công trung hạn

Nhằm đẩy nhanh triển khai các Chương trình Mục tiêu quốc gia, Nghị quyết số 111/2024/QH15 của Quốc hội đã quy định cơ chế đặc thù về giao kế hoạch đầu tư công trung hạn và đầu tư vốn hằng năm đối với các dự án đầu tư xây dựng có quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp.

Trước khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, căn cứ danh mục dự án dự kiến đã được báo cáo Hội đồng nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cùng cấp được giao quyền giao kế hoạch đầu tư công trung hạn để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp theo tổng vốn thực hiện, mà không bắt buộc phải giao danh mục chi tiết của từng dự án trong kế hoạch trung hạn.

Việc phân bổ và giao kế hoạch vốn đầu tư hằng năm được thực hiện theo nguyên tắc tổng vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước lũy kế đến thời điểm giao vốn không được vượt quá tổng mức vốn thực hiện các dự án đã được xác định trong kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Sau khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, thẩm quyền của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp huyện được chuyển giao cho Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã để quyết định, cho ý kiến và tổ chức thực hiện danh mục các dự án đầu tư quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp. Điều này thể hiện rõ định hướng tăng cường phân cấp, phân quyền cho cấp cơ sở, giúp rút ngắn quy trình và nâng cao tính chủ động trong triển khai các Chương trình Mục tiêu quốc gia.

Tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương

Theo tổng hợp của Bộ Tài chính, trong giai đoạn 2021-2025, trước khi mô hình 2 cấp được thực hiện, có 6 địa phương lựa chọn áp dụng cơ chế đặc thù này trong quá trình điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn, bao gồm: Hà Giang (nay là tỉnh Tuyên Quang), Thái Nguyên, Bắc Kạn (nay là tỉnh Thái Nguyên), Hà Nội, Phú Yên (nay là tỉnh Đắk Lắk) và Đắk Lắk. Các địa phương khác không áp dụng cơ chế này do tại thời điểm ban hành, việc phân bổ và giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã hoàn tất.

Theo đánh giá của các địa phương, việc thực hiện cơ chế đặc thù nêu trên đã mang lại hiệu quả tích cực, giúp quá trình điều chỉnh và bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn trở nên linh hoạt hơn, đặc biệt đối với các huyện thí điểm áp dụng theo quy định tại khoản 7 Điều 4 Nghị quyết số 111/2024/QH15. Cơ chế này góp phần thúc đẩy mạnh mẽ việc phân cấp, trao quyền cho cấp chính quyền cơ sở, phù hợp với năng lực quản lý thực tế và đặc thù kinh tế - xã hội của từng địa phương.

Để tiếp tục hoàn thiện và phát huy hiệu quả cơ chế này trong thời gian tới, Chính phủ sẽ bổ sung, làm rõ quy trình lập, giao và điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm đối với các chương trình mục tiêu quốc gia trong dự thảo Nghị định mới về cơ chế quản lý và tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, thay thế các Nghị định số 27/2022/NĐ-CP và 38/2023/NĐ-CP.

Hướng điều chỉnh trên nhằm tiếp tục tăng cường phân cấp, phân quyền, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các địa phương trong việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm và phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững.