Thực trạng và kết quả nổi bật

Đồng Nai là một trong những địa phương có tốc độ phát triển công nghiệp và dịch vụ mạnh mẽ, nhờ đó mức sống và GRDP bình quân đầu người của tỉnh có sự cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo được kéo xuống thấp hơn so với mặt bằng chung của cả nước. Nhờ tập trung phát huy tiềm năng, phát triển các nguồn lực tại chỗ nên kinh tế nông nghiệp của các địa phương, đặc biệt là các địa phương vùng biên tỉnh Đồng Nai đã có bước chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, trong nhóm hộ nghèo của tỉnh, nhiều hộ vẫn gặp rào cản lớn trong tiếp cận vốn và các dịch vụ tài chính chính thống. Điển hình như các yêu cầu thủ tục, hạn chế trong tiếp cận thông tin, rủi ro khi vay, vay ngoài hệ thống… khiến khả năng đầu tư sản xuất, chăn nuôi và phát triển sinh kế cho hộ nghèo càng khó khăn. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả giảm nghèo tại địa phương

Trong khi đó, những năm qua, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Đồng Nai đã và đang quản lý nguồn vốn khá lớn phục vụ hộ nghèo các các đối tượng chính sách khác. Nguồn vốn tín dụng chính sách không chỉ hỗ trợ vay vốn sản xuất, giải quyết việc làm, hỗ trợ học sinh - sinh viên và nhà ở, mà còn là công cục kết nối các chương trình hỗ trợ khác của Nhà nước và địa phương. Năng lực nguồn vốn và quy mô khách hàng vay đã tăng lên qua các năm, góp phần quan trọng vào kết quả giảm nghèo bền vững trên địa bàn.

Với phương châm “Trung ương và địa phương cùng làm”, trong 10 năm của giai đoạn 2014-2024, tỉnh Đồng Nai đã ưu tiên bố trí 1.362 tỷ đồng sang Ngân hàng Chính sách xã hội để cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn vay, đưa số dư nguồn vốn ủy thác từ địa phương đạt 1.465 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 27% trong tổng nguồn vốn hoạt động của Ngân hàng. Qua đó, góp phần tích cực kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo của tỉnh từ 4,01% năm 2014 xuống còn 1,36% năm 2024 theo chuẩn đa chiều của tỉnh. Đồng thời, thu nhập bình quân đầu người của tỉnh tăng từ 64 triệu đồng/người năm 2014 lên 139,8 triệu đồng/người năm 2025.

Nhờ công tác xóa đói, giảm nghèo được chú trọng nên 8 xã biên giới của Đồng Nai sau sáp nhập chỉ còn 259 hộ nghèo và khoảng 350 hộ cận nghèo.

Hướng đi để đưa vốn đến tận tay hộ nghèo

Với phương án mở rộng các kênh ủy thác cho vay, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Đồng Nai đã tổ chức ký kết với các tổ chức chính trị - xã hội, thực hiện ủy thác cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác tại các phường thuộc điện bàn hội sở Ngân hàng quản lý. Việc ký hợp đồng ủy thác là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm bảo đảm nguồn vốn chính sách đến đúng đối tượng, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo đa chiều và thúc đẩy an sinh xã hội tại địa phương.

Bên cạnh nguồn vốn Trung ương, tỉnh còn chủ động lồng ghép ngân sách địa phương và huy động nguồn lực hợp pháp để tăng quỹ giảm nghèo, phục vụ các chính sách về nhà ở như xóa nhà tạm, nhà dột, hỗ trợ sinh kế. Đặc biệt, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh với các buổi tuyên truyền, hướng dẫn hồ sơ, quy trình vay, cũng như phổ biến các gói tín dụng ưu đãi nhằm nâng cao tỷ lệ tiếp cận chính thức.

Không ít câu chuyện điểm hình cho thấy, vốn chính sách đã tạo đòn bẩy thay đổi đời sống người dân, đặc biệt là các hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Một số hộ dân ở xã vùng sâu được hỗ trợ vốn và gia súc sinh sản, từ đó có nguồn thu ổn định, con trẻ được đến trường và gia đình dần tự chủ về kinh tế. Điển hình như các xã: Định Quán, Long Thành, Nhơn Trạch, Xuân Lộc, Phú Hoà…

Giai đoạn 2026-2030 sẽ là thời kỳ thách thức đối với công tác giảm nghèo và đảm bảo an sinh xã hội. Nhất là trong bối cảnh mới khi bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp đang dần ổn định, việc triển khai các Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đòi hỏi phải có sự đổi mới quyết liệt cả về chỉ đạo, phương pháp điều hành cũng như cơ chế phối hợp. Sau sáp nhập, mở rộng không gian phát triển, Đồng Nai có nhiều tiềm năng và dư địa để khai thác. Đồng thời, cũng có nhiều khó khăn, thách thức trong phát triển toàn diện và bền vững kinh tế - xã hội địa phương, bởi trên địa bàn tỉnh vẫn còn 3 xã đặc biệt khó khăn và 46 thôn đặc biệt khó khăn. Do đó, nguồn vốn chính sách càng trở nên quan trọng với vai trò là “xương sống” trong chiến lược giảm nghèo đa chiều tại Đồng Nai.

Để thực hiện điều đó, Đồng Nai cần triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp đổi mới công cụ tài chính. Trong đó, cần chú trọng đơn giản hóa thủ tục hành chính, đa dạng sản phẩm tín dụng; đẩy mạnh ủy thác và liên kết với tổ chức chính trị - xã hội; tăng cường đẩy mạnh chuyển đổi số, cân đối nguồn lực địa phương và lồng ghép các chính sách hỗ trợ phi tài chính.