Từ đầu năm đến nay, kinh tế Việt Nam phải đối diện với không ít khó khăn, thách thức như: Chính sách thuế đối ứng từ Mỹ, xung đột địa chính trị kéo dài, hạn chế về năng suất lao động, trình độ công nghệ, cùng với tác động của thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu. Đây đều là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới triển vọng tăng trưởng.

Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn giữ được sự vững vàng, vượt qua khó khăn để ghi nhận những kết quả khả quan. Theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính) và nhiều tổ chức nghiên cứu, tăng trưởng kinh tế hiện được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố. Cụ thể, cầu tiêu dùng nội địa phục hồi mạnh mẽ khi doanh số bán lẻ tăng 9,4% trong 8 tháng năm 2025; đầu tư tư nhân và vốn FDI tiếp tục duy trì mức tăng khá, trong khi đầu tư công được đẩy mạnh; tổng kim ngạch xuất khẩu 8 tháng đạt mức tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước.

Song song với đó, nhiều lĩnh vực, ngành nghề cũng cho thấy sự cải thiện rõ rệt, góp phần tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng. Với hàng loạt tín hiệu tích cực, Việt Nam có thể cán mốc tăng trưởng trên 8% trong năm nay. Song, để hiện thực hóa mục tiêu này, nền kinh tế vẫn phải tiếp tục vượt qua hàng loạt thách thức trong quý IV/2025.

Theo báo cáo tháng 9/2025 của Ngân hàng Thế giới, điều kiện huy động tài chính toàn cầu tiếp tục bị siết chặt nhằm kiềm chế lạm phát tại các nền kinh tế phát triển có thể dẫn tới nguy cơ dòng vốn ngoại rút khỏi Việt Nam và gây áp lực lên tỷ giá. Bên cạnh đó, nợ doanh nghiệp gia tăng và căng thẳng trong khu vực tài chính có nguy cơ trở nên trầm trọng hơn nếu chất lượng tài sản suy giảm.

Đáng chú ý, báo cáo triển vọng kinh tế Việt Nam 2025 - 2026, Ngân hàng Phát triển châu Á cũng dự báo xuất khẩu sang Mỹ sẽ chậm lại sau giai đoạn “dồn toa” trước đó, cộng thêm mức thuế mới 20% có hiệu lực có thể khiến các nhà sản xuất xuất khẩu phải trì hoãn hoặc thu hẹp kế hoạch. Dòng chảy thương mại cũng sẽ thay đổi khi doanh nghiệp tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giá cả, kéo theo áp lực thuế quan đè nặng lên thương mại và đầu tư.

Chính vì thế, để “về đích” mục tiêu tăng trưởng, giải pháp then chốt là tiếp tục duy trì và phát huy các động lực truyền thống. Trong đó, tiêu dùng nội địa vẫn là động lực lớn nhất và cần được chú trọng thúc đẩy mạnh mẽ hơn.

Tại Công điện số 179/CĐ-TTg ngày 29/9/2025 về việc đẩy mạnh thực hiện các giải pháp phát triển thị trường trong nước năm 2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Công Thương cùng các Bộ, ngành, doanh nghiệp tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, chương trình khuyến mãi tập trung, kích cầu tiêu dùng trong kế hoạch xúc tiến thương mại quốc gia; đẩy mạnh các hoạt động kết nối cung cầu, tổ chức đưa hàng Việt về khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa và hải đảo, vùng kinh tế khó khăn bằng mô hình đa kênh.

Cùng với đó, đa dạng hóa nguồn cung, phát triển hệ thống phân phối, mạng lưới cung ứng linh hoạt, nâng cao khả năng dự báo nhu cầu để có kế hoạch sản xuất và phân phối phù hợp; tăng cường công tác quản lý giá cả, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá. Đẩy mạnh việc công bố xuất xứ hàng hóa, chỉ dẫn địa lý một cách minh bạch, công khai, đúng quy định.

Đồng thời, đầu tư công phải được giải ngân nhanh, đúng trọng tâm nhằm tháo gỡ nút thắt hạ tầng và tạo hiệu ứng dẫn dắt vốn tư nhân. Cùng với đó, cần có chính sách thị trường hỗ trợ xuất khẩu và tiêu dùng như: Giảm thuế giá trị gia tăng đưa trực tiếp vào giá bán, hoàn thuế nhanh, hạ chi phí logistics, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế. Đặc biệt, việc công khai bảng điều khiển hằng tuần về tiến độ giải ngân, tín dụng, xuất khẩu, giá cả, CPI… sẽ giúp tăng sức ép hoàn thành và giảm độ trễ chính sách.

Theo đánh giá của chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực, xuất khẩu không chỉ là hàng hóa mà cả dịch vụ cần được duy trì vững vàng, đồng thời nhà nước phải có cơ chế hỗ trợ kịp thời các doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực từ thuế quan.

Bên cạnh động lực truyền thống, cần tập trung khai thác mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi số, ứng dụng khoa học - công nghệ để nâng cao năng suất lao động và năng suất các yếu tố tổng hợp. “Nếu cải cách thể chế kinh tế được thực hiện hiệu quả, chúng ta hoàn toàn có thể cải thiện thêm khoảng 0,3 điểm phần trăm trong tăng trưởng GDP”, ông Lực khẳng định.