Cụ thể, các cử tri phản ánh, trước khi triển khai Dự án, hầu hết các tuyến đường địa phương giao cắt với tuyến cao tốc đều đã có hệ thống điện chiếu sáng đảm bảo an toàn giao thông. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Dự án, chủ đầu tư mới chỉ thực hiện hoàn trả phần đường, cầu vượt và hầm chui tại các nút giao mà chưa hoàn trả lại hệ thống điện chiếu sáng như hiện trạng ban đầu, gây nguy cơ mất an toàn giao thông.

Do đó, cử tri đề nghị cơ quan có thẩm quyền sớm xem xét, bổ sung hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao (cầu vượt và hầm chui) nói trên khi tuyến cao tốc đi vào khai thác.

Bên cạnh đó, các cử tri tỉnh Gia Lai cũng cho biết, khi thi công Dự án nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật hiện hữu như hệ thống cấp, thoát nước, điện lực, viễn thông, chiếu sáng… không thể tiếp tục băng ngang qua cao tốc như trước. Do đó, cử tri kiến nghị sớm xem xét rà soát, phê duyệt và bố trí kinh phí thực hiện hệ thống cống, hào kỹ thuật để kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo sinh hoạt cho người dân và phục vụ phát triển kinh tế xã hội bền vững.

Ngoài ra, theo phản ánh của các cử tri, trong quá trình thực hiện Dự án, việc cắm cọc mốc hành lang an toàn trong phần đất của người dân nhưng chưa tiến hành thu hồi hoặc bồi thường, người dân không thể xây dựng, sửa chữa nhà cửa, sử dụng đất ở hoặc đất sản xuất như trước, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, quyền lợi hợp pháp và làm phát sinh tâm lý bức xúc, tiềm ẩn nguy cơ khiếu nại, khiếu kiện.

Do đó, cử tri kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, có phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân và tạo sự đồng thuận trong quá trình triển khai dự án.

Trả lời các cử tri Gia Lai về kiến nghị hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao, cầu vượt ngang, hầm chui, Bộ Xây dựng thông tin, theo báo cáo của các Ban Quản lý dự án 2 và Ban quản lý dự án 85 (chủ đầu tư các Dự án thành phần đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn và Quy Nhơn - Chí Thạnh qua địa phận tỉnh Gia Lai), công tác di dời hạ tầng kỹ thuật, hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao được thực hiện trong tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (trừ các vị trí trùng lặp với phạm vi dự án do chủ đầu tư dự án đã và đang thực hiện).

Vì vậy, thẩm quyền thực hiện hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng tại các nút giao do chủ đầu tư tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện.

Về kiến nghị rà soát, bố trí kinh phí thực hiện hệ thống cống, hào kỹ thuật nhằm kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật hai bên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Bộ Xây dựng cho biết nội dung kiến nghị này cũng đã được UBND tỉnh Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai) kiến nghị tại Văn bản số 5195/UBND-KT ngày 25/7/2023.

Bộ Xây dựng đã chỉ đạo các Ban Quản lý dự án 2 và Ban quản lý dự án 85 phối hợp với chính quyền địa phương để nghiên cứu, bổ sung trên nguyên tắc: Các vị trí hạ tầng kỹ thuật cắt ngang tuyến cao tốc hiện hữu đã được thực hiện trong tiểu dự án giải phóng mặt bằng (do chủ đầu tư các tiểu dự án giải phóng mặt bằng chịu trách nhiệm thực hiện); các vị trí dự kiến cho tương lai cần bổ sung các quy hoạch đã được phê duyệt để làm cơ sở triển khai thực hiện.

Ngoài ra, theo báo cáo của hai Ban Quản lý dự án trên, một số vị trí đã được bổ sung, phê duyệt hồ sơ thiết kế và đã xây dựng các cống kỹ thuật đảm bảo phù hợp với hiện trạng và quy hoạch của các địa phương.

“Các vị trí còn lại chưa có quy hoạch nên chưa đủ cơ sở để xem xét; trong quá trình khai thác, sử dụng, đề nghị địa phương phối hợp với cơ quan quản lý, vận hành khai thác tuyến cao tốc để nghiên cứu giải pháp cho phù hợp như có thể thông qua hầm chui, cầu vượt hiện hữu… đảm bảo kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật hai bên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông”, Bộ Xây dựng đề nghị.

Đối với kiến nghị của các cử tri về phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Bộ Xây dựng cho hay, hiện nay quy định về việc thu hồi đất, bồi thường thiệt hại đối với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình được quy định tại khoản 3 Điều 16 Luật Đường bộ 2024; Điều 106 và khoản 3 Điều 210 của Luật Đất đai 2024.

Việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ thiệt hại đối với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn được quy định cụ thể tại Điều 18 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ.

Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các Dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 được tách thành tiểu dự án riêng do UBND các tỉnh (trong đó có tỉnh Gia Lai) tổ chức triển khai thực hiện theo quy định.

“Do vậy, việc lập phương án thu hồi đất hoặc thực hiện bồi thường, hỗ trợ kinh phí đối với phần diện tích đất của người dân bị hạn chế quyền sử dụng trong phạm vi hành lang an toàn đường bộ cao tốc Bắc - Nam như kiến nghị của cử tri tỉnh Gia Lai thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của chủ đầu tư các tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và UBND tỉnh Gia Lai”, Bộ Xây dựng trả lời kiến nghị của các cử tri.

Bộ Xây dựng cũng thông tin, liên quan đến kiến nghị của cử tri, Bộ đã có ý kiến trả lời UBND tỉnh Gia Lai tại văn bản số 7942/BGTVT-CQLXD ngày 24/7/2023 để làm cơ sở triển khai thực hiện. Bộ Xây dựng đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai chuyển kiến nghị cử tri đến UBND tỉnh Gia Lai để được xem xét, giải quyết.