Giá cả ổn định, bình quân CPI 9 tháng tăng 3,27%

Hương Dịu

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Việt Nam trong 9 tháng năm 2025 vẫn duy trì đà ổn định, phản ánh hiệu quả điều hành linh hoạt của Chính phủ trong kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Nguồn: Cục Thống kê
Nguồn: Cục Thống kê

Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), CPI tháng 9/2025 tăng 0,42% so với tháng trước do giá dịch vụ giáo dục ngoài công lập, thực phẩm và vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng.

So với tháng 12/2024, CPI tháng 9/2025 tăng 2,61% và tăng 3,38% so với cùng kỳ năm trước.

 

Lạm phát cơ bản tăng 3,19%

Lạm phát cơ bản (chỉ số CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống, năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và giáo dục) trong tháng 9/2025 tăng 0,20% so với tháng trước và tăng 3,18% so với cùng kỳ năm trước.

Bình quân 9 tháng năm 2025, lạm phát cơ bản tăng 3,19% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng 3,27% của CPI bình quân chung.

Nguyên nhân chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, giá dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Trong tháng 9/2025, có 10/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính tăng giá. Nổi bật là nhóm giáo dục tăng 2,22% do điều chỉnh học phí tại một số trường ngoài công lập cho năm học 2025 - 2026, trong khi các trường công lập được miễn, giảm học phí theo Nghị định 238/2025/NĐ-CP quy định về chính sách học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí, hỗ trợ chi phí học tập và giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo.

Hơn nữa, giá văn phòng phẩm và đồ dùng học tập cũng tăng nhẹ, như: Bút viết các loại tăng 0,88%; sản phẩm từ giấy tăng 0,81%; sách giáo khoa tăng 0,4%; văn phòng phẩm, đồ dùng học tập khác tăng 0,49%.

Nhóm giao thông tăng 0,58%, chủ yếu do giá xăng tăng 1,85% và dầu diesel tăng 0,71% theo các đợt điều chỉnh trong tháng. Bù lại, giá vận tải hành khách bằng đường sắt và đường hàng không giảm mạnh sau kỳ nghỉ hè, góp phần hãm đà tăng CPI.

Giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,41%, trong đó thực phẩm tăng 0,49%, tiếp tục là yếu tố tác động mạnh nhất đến CPI chung.

Giá nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 0,41%, chủ yếu do giá điện, nước sinh hoạt, gas và vật liệu xây dựng đều tăng. Cùng với đó, nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,22%, trong đó giá đồ trang sức tăng 5,92% theo xu hướng tăng mạnh của giá vàng.

Các nhóm đồ uống, thuốc lá, thiết bị gia đình, may mặc và bưu chính – viễn thông đều tăng nhẹ. Riêng nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,13% nhờ các chương trình khuyến mại kích cầu du lịch.

So với cùng kỳ năm 2024, CPI bình quân quý III/2025 tăng 3,27%, trong đó giá thuốc và dịch vụ y tế tăng 12,69%; nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 6,98%; giáo dục tăng 3,13%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 2,93%.

Ở chiều ngược lại, nhóm giao thông giảm 1,42% và bưu chính, viễn thông giảm 0,53%.

Bình quân 9 tháng năm 2025, CPI tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 3,19%.

Phân tích các yếu tố tác động, theo báo cáo của Cục Thống kê, nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 6,14%, đóng góp 1,16 điểm phần trăm vào mức tăng CPI.

Giá điện sinh hoạt tăng 7,05% do nhu cầu sử dụng cao và hai lần điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân trong năm qua. Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,3%, tác động tăng CPI thêm 1,11 điểm %, chủ yếu do giá thịt lợn tăng 10,1% và mỡ ăn tăng hơn 13%...

Ngoài ra, giá thuốc và dịch vụ y tế tăng 13,48% do điều chỉnh giá theo Thông tư 21/2024/TT-BYT quy định phương pháp định giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành. Giá hàng hóa và dịch vụ khác tăng 5,37%, thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 1,63%, giáo dục tăng 1,81%.

Trong khi đó, nhóm giao thông giảm 2,9% và nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,47%, góp phần kiềm chế CPI.

 

Giá vàng đã tăng gần 42% sau 9 tháng

Trên thị trường tài sản, giá vàng trong nước tăng mạnh, phản ánh biến động thế giới. Tính đến cuối tháng 9, giá vàng bình quân trong nước tăng 6,53% so với tháng trước, tăng 55,4% so với cùng kỳ 2024 và tăng 41,86% tính bình quân 9 tháng.

Theo Cục Thống kê, nguyên nhân chủ yếu do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm lãi suất điều hành, đồng USD yếu đi, lợi suất trái phiếu giảm, khiến vàng trở thành kênh trú ẩn hấp dẫn.