EMAGAZINE: Ngành Tài chính kế thừa truyền thống vẻ vang, vững tin cùng Đất nước “cất cánh”

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, trải qua 80 năm dựng xây và phát triển, ngành Tài chính Việt Nam đã vững vàng vượt qua bao thử thách, để hôm nay có thể tự tin bước vào chặng đường mới với tâm thế mới – bản lĩnh hơn, chuyên nghiệp hơn, hiện đại hơn. Lịch sử ngành Tài chính 80 năm qua đã chứng minh rằng: “Không có gì là không thể khi có niềm tin, đoàn kết và khát vọng vươn lên”. Thế hệ ngành Tài chính hiện nay sẽ kế thừa và phát huy truyền vẻ vang ấy, nỗ lực hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, cùng Đất nước vươn mình, cất cánh, sánh vai với các cường quốc năm châu như lời Tổng Bí thư Tô Lâm.

Sáng ngày 8/8/2025, tại Thủ đô Hà Nội, trong không khí toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta hân hoan thi đua lập thành tích chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, Bộ Tài chính long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Tài chính Việt Nam (28/8/1945-28/8/2025) và đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất.

Trong không khí tự hào và trang trọng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã ôn lại truyền thống vẻ vang và định hướng tương lai của Ngành. Theo Bộ trưởng, cách đây 80 năm, vào ngày 28/8/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Tuyên cáo thành lập Chính phủ lâm thời bao gồm 13 Bộ, trong đó có Bộ Tài chính.

Chỉ ít tháng sau, ngày 31/12/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh thành lập Ủy ban Nghiên cứu kế hoạch kiến thiết, tiền thân của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Hai cơ quan tiền thân này đều được đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và đồng chí Phạm Văn Đồng, khẳng định sứ mệnh lịch sử trong công cuộc kháng chiến và kiến thiết, xây dựng đất nước.

Theo yêu cầu phát triển Đất nước, các ngành Thống kê, Giá, Dự trữ quốc gia, Hải quan, Chứng khoán và Bảo hiểm Xã hội được thành lập. Đến nay, sau quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, đặc biệt là thực hiện cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả, ngày 01/3/2025 là thời điểm lịch sử, đánh dấu sự ra đời của Bộ Tài chính mới và ngành Tài chính mới để phục vụ cho mục tiêu phát triển đột phá của đất nước, tự cường, tự tin, tiến mạnh trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Nhìn lại chặng đường 80 năm hình thành, xây dựng và phát triển, nhất là trong 40 năm Đổi mới đến nay, Bộ trưởng nhấn mạnh, ngành Tài chính đã luôn nỗ lực, cố gắng đạt được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần quan trọng vào những thành tựu chung của cả nước, có thể khái quát thành 05 dấu son, cụ thể:

Một là, đổi mới để xây dựng hệ tư duy, tầm nhìn chiến lược phát triển kinh tế trong mỗi giai đoạn phát triển của Đất nước, từ Kỷ nguyên độc lập, tự do đến Kỷ nguyên xây dựng chủ nghĩa xã hội, Kỷ nguyên đổi mới và nay là Kỷ nguyên phát triển vươn mình. Đó là chuyển từ tư duy kế hoạch hóa tập trung sang mở cửa, hội nhập, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chủ động kiến tạo hệ sinh thái phát triển mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.

Theo Bộ trưởng, những nỗ lực không ngừng này đã góp phần giúp tăng trưởng kinh tế bình quân 05 năm 2021-2025 ước đạt khoảng 6,3%/năm, thuộc nhóm tăng trưởng cao nhất thế giới và khu vực. Trong đó, năm 2025 phấn đấu tăng trưởng 8,3-8,5% theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; GDP bình quân đầu người đạt khoảng 5.000 USD, đưa nước ta gia nhập nhóm nước có thu nhập trung bình cao.

Hai là, hoàn thiện và đổi mới chính sách tài khoá để vừa thúc đẩy phát triển kinh tế, vừa huy động và định hướng phân bổ, sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho phát triển; thực hiện đột phá trong phát triển kết cấu hạ tầng, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh, giáo dục, y tế… nâng cao đời sống Nhân dân, góp phần bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bộ trưởng ôn lại từ những ngày đầu cách mạng, ngành Tài chính đã cùng Nhân dân “thắt lưng buộc bụng”, gây dựng Quỹ độc lập, phát hành Giấy bạc Cụ Hồ đến thực hiện chính sách tài chính trong giai đoạn khắc phục hậu quả chiến tranh, từng bước phục hồi kinh tế. Đến nay, thu ngân sách nhà nước đã đạt khoảng 2 triệu tỷ đồng, trong đó tỷ lệ chi đầu tư phát triển tăng lên 32%, bảo đảm nguồn lực cho đầu tư phát triển, hoàn thành mục tiêu 3.000 km đường bộ cao tốc và khoảng 1.700 km đường ven biển, vượt mục tiêu Đại hội Đảng XIII đặt ra. Bội chi ngân sách nhà nước chiếm khoảng 3,3-3,4%, nợ công khoảng 37% GDP; đảm bảo an toàn tài chính quốc gia, xếp hạng tín nhiệm quốc gia luôn ở mức triển vọng Ổn định.

Đặc biệt, khi nền kinh tế đối mặt với dịch bệnh, khó khăn, sự đồng hành của chính sách tài khóa càng nổi bật hơn bao giờ hết. Chính phủ thực hiện miễn, giảm, gia hạn khoảng 1,1 triệu tỷ đồng thuế, phí, tiền sử dụng đất… để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, nhất là trong giai đoạn COVID-19 và thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Ba là, đột phá về tư duy và hành động trong tham mưu thể chế, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Hàng loạt các bộ luật quan trọng đã được ngành Tài chính nghiên cứu, xây dựng, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội như: pháp luật về đầu tư, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp, quản lý đấu thầu, doanh nghiệp tập thể… Qua đó, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, thông thoáng, thuận lợi theo hướng kiến tạo phát triển, tiệm cận với thông lệ quốc tế, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các thành phần kinh tế, khơi thông nguồn lực, góp phần quan trọng vào sự phát triển của đất nước.

Bốn là, tạo lập và từng bước hoàn thiện khung khổ thể chế, pháp lý, hệ thống hạ tầng để hình thành và phát triển ngày càng bền vững các bảo hiểm, chứng khoán để thúc đẩy phát triển kinh tế và trở thành kênh đầu tư, huy động vốn quan trọng cho doanh nghiệp, nền kinh tế.

Cho đến nay, doanh thu phí bảo hiểm hàng năm đã đạt trên 3% GDP, khoảng 11% dân số tham gia bảo hiểm nhân thọ, hàng chục triệu tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm phi nhân thọ. Sau 25 năm thành lập, thị trường chứng khoán có khoảng 2.300 doanh nghiệp niêm yết với quy mô vốn hóa thị trường khoảng 65% GDP, quy mô thị trường trái phiếu khoảng 32,8% GDP.

Năm là, thực hiện tốt chức năng tham mưu về cơ chế, chính sách bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Bên cạnh chi an sinh xã hội từ ngân sách nhà nước, bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế đã không ngừng khẳng định vai trò là chính sách xã hội quan trọng, trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, bảo đảm tăng trưởng kinh tế gắn kết chặt chẽ với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, phát triển con người Việt Nam.

Năm 2024, số người tham gia bảo hiểm xã hội đạt 20,1 triệu người, chiếm 42,7% lực lượng lao động; bảo hiểm y tế đạt 95,5 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 94,3% dân số, hoàn thành mục tiêu đến hết năm 2025 bảo hiểm y tế toàn dân đạt 95% dân số. Đồng thời, ngành Tài chính đã làm tốt công tác dự trữ nhà nước, kịp thời xuất cấp gạo, nhu yếu phẩm dự trữ hỗ trợ người dân trong thiên tai, dịch bệnh.

Chặng đường phía trước đang mở ra đầy cơ hội và cũng không ít thách thức. Mục tiêu đến năm 2030 - 100 năm thành lập Đảng - Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 - 100 năm thành lập nước - trở thành nước phát triển, thu nhập cao. “Đây là hành trình đòi hỏi tư duy đổi mới, hành động quyết liệt, khát vọng vươn lên mãnh liệt từ mỗi ngành, mỗi địa phương, mỗi người dân”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhận định.

Trước yêu cầu phát triển đặt ra trong Kỷ nguyên mới, Bộ trưởng khẳng định, ngành Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, huy động sự tham gia của người dân, doanh nghiệp để tập trung tham mưu, triển khai hiệu quả các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Nhiệm vụ hàng đầu là tập trung làm tốt công tác tham mưu, hoàn thiện thể chế về kinh tế, tài chính, thực hiện các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế, nhất là các Nghị quyết “bộ tứ trụ cột”; tháo gỡ kịp thời, dứt điểm các điểm nghẽn, khơi thông và phát huy nguồn lực của các thành phần kinh tế (Nhà nước, tập thể, tư nhân và FDI), phát triển kinh tế vùng, khai thác không gian phát triển mới phục vụ các mục tiêu phát triển đặt ra.

Ngành Tài chính tiếp tục điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Song song với đó, huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển. Cùng với nguồn vốn ngân sách, tranh thủ tối đa mọi nguồn lực trong dân, doanh nghiệp, nguồn vốn quốc tế để phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững.

Cùng với các nhiệm vụ trọng tâm trên, thời gian tới, ngành Tài chính tiếp tục thúc đẩy phát triển thị trường chứng khoán, bảo hiểm trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế; thu hút các quỹ đầu tư quốc tế và sự tham gia của người dân, doanh nghiệp vào thị trường.

Bên cạnh đó, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các chính sách an sinh xã hội, trong đó có hệ thống bảo hiểm xã hội, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và sức khỏe cho Nhân dân.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, trải qua 80 năm dựng xây và phát triển, ngành Tài chính Việt Nam đã vững vàng vượt qua bao thử thách, để hôm nay có thể tự tin bước vào chặng đường mới với tâm thế mới – bản lĩnh hơn, chuyên nghiệp hơn, hiện đại hơn.

Ngành Tài chính hôm nay với quy mô mới, sứ mệnh mới - phải thể hiện cao nhất bản lĩnh chuyên môn và không ngừng đổi mới tư duy, năng lực quản trị, sự phối hợp đồng bộ. Theo đó, Ngành phải chủ động hơn trong điều hành; liêm chính, kỷ cương hơn trong thực thi nhiệm vụ; hiện đại, chuyên nghiệp hơn trong tổ chức bộ máy - để thực sự trở thành trung tâm điều phối vững chắc của nền kinh tế.

“Chúng ta tin tưởng rằng, với niềm tin son sắt vào sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và các địa phương, ngành Tài chính sẽ quyết liệt hành động, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” - đưa Đất nước ta sánh vai cùng các cường quốc năm châu như tâm nguyện thiêng liêng của Bác Hồ kính yêu”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng bày tỏ.

17:09 08/08/2025