Theo đó, nhiều tổ chức quốc tế đã có những đánh giá tích cực và ghi nhận vai trò then chốt của chính sách tài khóa trong việc giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng dài hạn cho Việt Nam.

Trong thông cáo mới đây, Ban Giám đốc Điều hành của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đồng thuận, với dư địa tài khóa hiện có, chính sách tài khóa của Việt Nam có thể đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ nền kinh tế một cách thận trọng và có mục tiêu.

Theo các chuyên gia, trước bối cảnh dư địa chính sách tiền tệ bị thu hẹp do chênh lệch lãi suất và áp lực tỷ giá, vai trò “đầu tàu” của tài khóa trong việc kích thích tổng cầu, thúc đẩy đầu tư công và hỗ trợ các khu vực trọng yếu trở nên đặc biệt quan trọng.

Ban Giám đốc Điều hành IMF cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố khuôn khổ tài khóa trung hạn để bảo đảm tính bền vững của nợ công, trong khi vẫn duy trì khả năng huy động nguồn lực phục vụ cho các kế hoạch đầu tư công quy mô lớn.

Các khuyến nghị bao gồm tăng cường hiệu quả quản lý đầu tư công, nâng cao tính minh bạch ngân sách và quản trị rủi ro, trong đó có cả rủi ro đến từ các dự án đối tác công - tư.

Đây không chỉ là biện pháp phòng ngừa tài khóa, mà còn là bước đi chiến lược nhằm nâng cao niềm tin của nhà đầu tư và các định chế tài chính quốc tế. Hơn nữa, trên thực tế, hiệu quả của chính sách tài khóa đã được thể hiện rõ trong các chỉ số tài chính công trong những tháng đầu năm 2025.

Dẫn số liệu kinh tế trong nửa đầu năm nay, theo báo cáo Điểm lại tháng 9/2025 của Ngân hàng Thế giới (WB), tổng cân đối ngân sách nhà nước của Việt Nam tiếp tục duy trì bội thu, đạt mức 3,9% GDP – tương đương với năm trước. Cân đối ngân sách cơ bản cũng ghi nhận mức cao 4,8% GDP.

Theo WB, tăng thu ngân sách chủ yếu từ tài sản, bao gồm thu tiền giao quyền sử dụng đất. Điều này cho thấy nguồn thu này đã được cải thiện đáng kể nhờ các hoạt động chuyển quyền sử dụng đất và quản lý tài sản công hiệu quả.

Hơn nữa, giải ngân đầu tư công cũng đạt 4,5% GDP, tăng 36% so với cùng kỳ năm trước và cao nhất kể từ năm 2018. Việc cải thiện quy trình phê duyệt và giải ngân, cùng với tăng chi đầu tư cho các lĩnh vực hạ tầng then chốt như năng lượng, logistics, giao thông vận tải, đang đóng vai trò là lực đẩy trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế.

Một điểm đáng chú ý là dù trong bối cảnh rủi ro từ bên ngoài như thuế quan gia tăng và tăng trưởng thương mại toàn cầu chững lại, các chính sách tài khóa như giảm thuế giá trị gia tăng, giảm tiền thuê đất, giãn hoãn thuế và dự thảo giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu... đã góp phần làm dịu áp lực chi phí cho doanh nghiệp và người dân.

Theo tính toán của WB trong quý I/2025, các biện pháp hỗ trợ này tương đương khoảng 0,8% GDP, cho thấy quy mô đáng kể và tác động rõ ràng đến sức mua trong nước.

Về giải ngân đầu tư công, theo WB, đầu tư công tăng 36% trong nửa đầu năm 2025 so cùng kỳ năm trước, nhờ mức dự toán chi tăng lên và nhờ các thủ tục phê duyệt và giải ngân được đẩy nhanh.

Các chuyên gia WB nhận định, đầu tư công dự kiến nhằm nâng cao khả năng kết nối, sản xuất và phân phối năng lượng, hỗ trợ cho các mục tiêu tăng trưởng cao của Việt Nam. Vì thế cần tăng cường đầu tư công vào các lĩnh vực năng lượng, logistics và giao thông vận tải, với điều kiện cần chú trọng quản lý đầu tư công đảm bảo hiệu suất, giám sát an toàn nợ và rủi ro.

Chuyên gia đến từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại họp báo hồi đầu năm cũng cho rằng, kích thích cầu nội địa là một hướng đi đúng đắn. Trong đó, việc tăng chi tiêu ngân sách cho hạ tầng, công nghệ, đổi mới sáng tạo không chỉ giúp tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp mà còn nâng cao sức hút FDI.

Theo báo cáo mới đây của Ngân hàng UOB, vào tháng 8/2025, Chính phủ đã công bố kế hoạch đầu tư hạ tầng trị giá 48 tỷ USD, gồm 250 dự án, trong đó 129 dự án do Nhà nước tài trợ với tổng vốn 18 tỷ USD, còn lại được huy động từ các nguồn lực ngoài ngân sách, bao gồm cả doanh nghiệp nước ngoài.

Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy quyết tâm của Việt Nam trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng dài hạn thông qua đầu tư công định hướng chiến lược.

Bất chấp những rủi ro từ chính sách thuế quan quốc tế, đặc biệt với thị trường Hoa Kỳ, các tổ chức này vẫn nhận định Việt Nam có thể giảm thiểu tác động nếu tiếp tục duy trì cải cách cơ cấu, hiện đại hóa nền kinh tế và thúc đẩy khu vực tư nhân.

IMF, ADB và WB đều khuyến nghị Việt Nam tiếp tục phát huy dư địa tài khóa hiện có để duy trì đà phục hồi, đồng thời chú trọng nâng cao hiệu quả chi tiêu công, tăng cường quản lý nợ và phát triển khuôn khổ quản trị tài khóa hiện đại. Những bước đi này sẽ không chỉ giúp ổn định kinh tế trong ngắn hạn mà còn tạo nền tảng bền vững cho tăng trưởng trong trung và dài hạn.