Chính phủ quyết định danh mục hàng dự trữ quốc gia

Tại Phiên họp thứ 51 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tối ngày 5/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo Luật gồm 6 chương, 35 điều, giảm 31 điều so với Luật hiện hành. Về nội dung của dự thảo Luật, dự thảo Luật đề xuất cho phép kế thừa và giữ nguyên quy định tại điều 9 của Luật Dự trữ quốc gia hiện hành về chế độ chính sách đối với người làm công tác dự trữ quốc gia.

Tại dự thảo Luật, mục tiêu dự trữ quốc gia được kế thừa, sửa đổi và bổ sung theo hướng thực hiện dự trữ chiến lược để quản lý, khai thác, huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế. Đồng thời, là công cụ điều tiết thị trường để đảm bảo nền kinh tế vận hành ổn định, hiệu quả theo quy luật thị trường. Dự thảo Luật cũng quy định những nội dung chi dự trữ quốc gia sử dụng từ nguồn dự phòng và chuyển nguồn sang năm sau để phù hợp với Luật Ngân sách nhà nước năm 2025.

Về chiến lược danh mục hàng dự trữ quốc gia, dự thảo Luật đã rà soát, sửa đổi và bổ sung nguyên tắc xây dựng chiến lược, nguồn lực dự trữ quốc gia, mục tiêu ổn định và phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, thực hiện phân quyền, phân cấp triệt để theo hướng giao Chính phủ quyết định danh mục hàng dự trữ quốc gia và các bộ, ngành quy định chi tiết các mặt hàng dự trữ quốc gia để đảm bảo tính linh hoạt phù hợp với tình hình thực tế trong từng thời kỳ.

Dự thảo Luật cũng phân quyền, phân cấp mạnh triệt để về thẩm quyền quyết định nhập, xuất hàng dự trữ quốc gia. Theo đó, giao Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quản lý hàng dự trữ quốc gia quyết định nhập, xuất hàng dự trữ quốc gia. Trên cơ sở đó, giao Chính phủ quy định chi tiết tình huống và các nội dung trình tự.

Bổ sung quy định về dự trữ chiến lược

Với quy định về mua, bán hàng dự trữ quốc gia, dự thảo Luật không quy định lại các quy định về pháp luật đấu thầu, đấu giá tài sản đã được quy định tại các văn bản pháp luật về đấu thầu đấu giá.

Dự thảo quy định đối với phương thức mua bán hàng dự trữ quốc gia trực tiếp rộng rãi mọi đối tượng, bán chỉ định. Mua bán hàng dự trữ quốc gia trong Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý được thực hiện theo các quy định đặc thù trong lĩnh vực quốc phòng an ninh và giao Chính phủ quy định thẩm quyền trình tự.

Quy định về bảo quản hàng dự trữ quốc gia, dự thảo Luật đã bỏ yêu cầu hàng dự trữ quốc gia phải được cất giữ riêng, sửa đổi cụm từ "quy chuẩn kỹ thuật quốc gia" thành "quy định về bảo quản hàng dự trữ quốc gia" bảo đảm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi khi tổ chức thực thi pháp luật.

Ngoài các nội dung trên, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về dự trữ chiến lược theo hướng chỉ quy định mang tính nguyên tắc về chính sách của Nhà nước, yêu cầu về dự trữ chiến lược và dự trữ chiến lược trong điều tiết thị trường. Trên cơ sở đó, giao Chính phủ quy định cụ thể trong từng thời kỳ để bảo đảm tính linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế.

So với Luật hiện hành, dự thảo Luật đã lược bỏ 36 trên 66 điều quy định tại Luật hiện hành. Dự thảo Luật đã phân cấp, phân quyền mạnh mẽ triệt để và đơn giản hóa cắt giảm tối đa các thủ tục, đồng thời không quy định thêm và đã cắt giảm 2 thủ tục hành chính.

Để có đủ thời gian Chính phủ và các bộ, ngành ban hành đủ các văn bản hướng dẫn theo quy định, Chính phủ đề nghị cho phép luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.

Đối với các nội dung về dự trữ chiến lược có phạm vi ảnh hưởng tác động lớn đến nhiều bộ ngành, địa phương và các thành phần kinh tế khi tham gia điều tiết thị trường, cần có thời gian nghiên cứu, đánh giá kỹ tác động. Do vậy, Chính phủ đề nghị cho phép có hiệu lực từ ngày 1/7/2027.