Theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), so với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 1/2025 tăng cao nhất với 3,63%, thấp nhất là tháng 2 với 2,91%. Từ tháng 3 đến tháng 9, mức tăng duy trì quanh ngưỡng 3,1% – 3,5%.
Nhìn tổng thể, CPI 9 tháng tăng 3,27%, cho thấy mặt bằng giá duy trì ổn định, lạm phát cơ bản vẫn được kiểm soát tốt ở mức 3,19%. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động.
Áp lực giá trong 9 tháng qua chủ yếu đến từ ba nhóm: dịch vụ y tế, nhà ở – điện nước, và hàng ăn – dịch vụ ăn uống.
Giá dịch vụ y tế tăng 13,48%; nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 6,14%,, chủ yếu do nhu cầu sử dụng điện tăng, EVN điều chỉnh giá bán lẻ bình quân 2 lần trong năm. Giá điện sinh hoạt riêng tăng tới 7,05%.
Trong khi đó, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,3%, với thực phẩm tăng 3,59%, riêng giá thịt lợn tăng 10,1%, mỡ ăn tăng 13,08%, nhóm ăn uống ngoài gia đình tăng 3,72%.
Những con số này cho thấy cấu trúc giá của nền kinh tế vẫn chịu sức ép từ các yếu tố đầu vào thiết yếu là năng lượng, lương thực, dịch vụ công, trong khi nhóm hàng không thiết yếu giảm nhẹ.
Cụ thể, nhóm văn hóa – giải trí – du lịch giảm 0,13%, nhóm giao thông giảm 2,9%, nhóm bưu chính – viễn thông cũng giảm 0,47%...
Trong bức tranh đó, kết quả khảo sát Người tiêu dùng năm 2025 của PwC được thu thập từ 517 người tiêu dùng Việt Nam và hơn 6.000 người tham gia tại 11 thị trường thuộc khu vực châu Á – Thái Bình Dương cho thấy, người tiêu dùng Việt ngày càng quan tâm đến giá trị, gắn bó với công nghệ số, chú trọng sức khỏe, đồng thời yêu cầu sự bền vững và niềm tin từ các thương hiệu mà họ lựa chọn.
Cụ thể, 48% người tiêu dùng Việt Nam cho rằng bất ổn kinh tế là mối đe dọa lớn nhất trong 12 tháng tới; đây là tỷ lệ cao nhất trong khu vực (trung bình châu Á – Thái Bình Dương là 47%). Điều này phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng về biến động kinh tế vĩ mô, lạm phát và áp lực chi tiêu.
Vì thế, sự quan tâm đến giá cả trở thành đặc điểm nổi bật của hành vi tiêu dùng tại Việt Nam năm 2025. 47% người tiêu dùng Việt xếp giá cả là yếu tố hàng đầu khi mua thực phẩm, gần tương đương với mức trung bình của khu vực châu Á – Thái Bình Dương là 50%.
Báo cáo của PwC nhận xét, đây là một sự chuyển dịch so với năm 2024 khi lạm phát và khả năng chi trả là mối quan tâm hàng đầu, giờ đã chuyển sang những cân nhắc hàng ngày giữa các yếu tố chi phí, dinh dưỡng và tính bền vững.
Theo đó, hơn 1/3 người tiêu dùng cho biết họ đang gặp khó khăn tài chính hoặc không thể thanh toán hóa đơn hàng tháng. 59% chọn thực phẩm giá rẻ nhập khẩu thay vì sản phẩm nội địa.
41% sẵn sàng trả thêm tiền cho thực phẩm sản xuất tại địa phương, cho thấy sự cân bằng giữa chi phí và giá trị.
Từ góc nhìn thị trường, xu hướng này vừa là áp lực, vừa là cơ hội. Báo cáo của PwC cho rằng, xu hướng này đặt ra cả thách thức và cơ hội cho doanh nghiệp: cần định hình lại tuyên bố giá trị, cung cấp sản phẩm hợp túi tiền mà vẫn đảm bảo sức khỏe, tiện lợi và có tính bền vững.
Ông Nguyễn Lương Hiền - Lãnh đạo Dịch vụ Tiêu dùng & Bán lẻ tại PwC Việt Nam cho rằng, việc xây dựng niềm tin và đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng – đặc biệt trong môi trường kinh tế đầy biến động rất quan trọng.
Các bước then chốt bao gồm: tối ưu giá trị so với chi phí, điều chỉnh theo hành vi mua sắm, và thúc đẩy chuẩn mực đạo đức phù hợp với kỳ vọng người tiêu dùng. Minh bạch, nhất quán và đáng tin cậy là yếu tố then chốt để xây dựng niềm tin. Tính bền vững thực chất, được xác nhận bởi các chứng nhận từ bên thứ ba, cũng đóng vai trò quan trọng.
Về công tác điều hành giá, áp lực giá vẫn có thể gia tăng do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thiên tai, cũng như tác động như tình hình thế giới. Tuy nhiên, với chính sách điều hành giá linh hoạt, phối hợp đồng bộ và minh bạch, mục tiêu kiểm soát lạm phát cả năm trong ngưỡng 4,5% vẫn khả thi.
