Tối ưu hoá năng lượng, doanh nghiệp hưởng lợi "kép"

Trần Huyền

Tối ưu hóa năng lượng đang trở thành chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí vận hành, vừa nâng cao hiệu quả sản xuất và đáp ứng các tiêu chuẩn xanh ngày càng khắt khe từ thị trường. Không chỉ là lợi ích kinh tế ngắn hạn, đây còn là hướng đi lâu dài để nâng sức cạnh tranh và phát triển bền vững.

Tối ưu hóa năng lượng đang trở thành chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí vận hành, vừa nâng cao hiệu quả sản xuất. Ảnh minh hoạ: internet
Tối ưu hóa năng lượng đang trở thành chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí vận hành, vừa nâng cao hiệu quả sản xuất. Ảnh minh hoạ: internet

Yêu cầu cấp thiết với doanh nghiệp

Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng ngày càng gia tăng và áp lực giảm phát thải khí nhà kính ngày càng lớn, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã trở thành yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp.

Chia sẻ tại tọa đàm “Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Bài toán đầu tư bền vững cho doanh nghiệp” chiều ngày 2/10, ông Nguyễn Vân - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Công nghiệp hỗ trợ TP. Hà Nội (HANSIBA) cho biết, hiện hơn 300 doanh nghiệp thành viên của HANSIBA đều hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, với mức tiêu thụ điện năng rất lớn. Có doanh nghiệp phải chi trả tới hàng tỷ đồng tiền điện mỗi tháng.

Từ thực tế đó, HANSIBA luôn kêu gọi doanh nghiệp thành viên đẩy mạnh tiết kiệm điện trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Theo ông Nguyễn Vân, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư các dây chuyền công nghệ tối ưu nhằm hạn chế thất thoát năng lượng, đồng thời tính toán tích hợp điện mặt trời mái nhà để tự cung cấp một phần điện năng phục vụ sản xuất.

Việc sử dụng năng lượng hiệu quả, theo ông, không chỉ giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí vận hành, nâng cao năng suất mà còn tạo ra giá trị cốt lõi và lợi thế cạnh tranh dài hạn. Tiết kiệm năng lượng không chỉ là giải pháp ngắn hạn mà là chiến lược sống còn, đặc biệt trong giai đoạn doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chuẩn xanh của thị trường quốc tế.

Các đại biểu trao đổi tại toạ đàm.
Các đại biểu trao đổi tại toạ đàm.

Đồng quan điểm, ông Trần Anh Tuấn - Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP. Hà Nội cho hay, phần lớn doanh nghiệp tại các khu công nghiệp trên địa bàn đã nhận thức rõ vai trò của tiết kiệm năng lượng trong phát triển bền vững. Nhiều mô hình đã được triển khai và mang lại hiệu quả thiết thực.

Cụ thể, nhiều doanh nghiệp đã thay thế hệ thống chiếu sáng truyền thống bằng đèn LED tiết kiệm điện, lắp biến tần cho động cơ, cải tiến lò hơi và hệ thống làm lạnh. Có doanh nghiệp tại Khu Công nghiệp Thăng Long tiết kiệm được tới 15% chi phí điện năng nhờ đổi mới thiết bị. Một số đơn vị đã tận dụng diện tích mái xưởng để lắp đặt điện mặt trời, đáp ứng 30-40% nhu cầu sử dụng điện tại chỗ, vừa giảm chi phí vừa góp phần giảm phát thải.

Không chỉ dừng lại ở đó, một số doanh nghiệp còn triển khai hệ thống quản lý năng lượng thông minh, cho phép giám sát tiêu thụ điện theo thời gian thực và tối ưu quy trình vận hành. Bên cạnh đó, hoạt động kiểm toán năng lượng định kỳ cũng đang được triển khai tại nhiều doanh nghiệp lớn, góp phần xác định chính xác các điểm tiêu hao năng lượng để có kế hoạch cải thiện hiệu quả.

Ông Trần Anh Tuấn nhấn mạnh, những nỗ lực tiết kiệm năng lượng không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn nâng cao hình ảnh và uy tín của doanh nghiệp trong mắt đối tác quốc tế. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, tiết kiệm năng lượng đang trở thành một “giấy thông hành” giúp doanh nghiệp tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Hỗ trợ từ công nghệ, tài chính đến đào tạo

Bên cạnh những chuyển biến tích cực, cả ông Nguyễn Vân và ông Trần Anh Tuấn đều thừa nhận, một rào cản lớn hiện nay là chi phí đầu tư ban đầu cho công nghệ tiết kiệm năng lượng còn cao, đặc biệt với khối doanh nghiệp nhỏ và vừa. Hạn chế về vốn, nhân lực kỹ thuật và khả năng tiếp cận giải pháp mới đang khiến nhiều doanh nghiệp còn e dè trong quá trình chuyển đổi.

Để tháo gỡ những khó khăn đó, đại diện Ban Quản lý các Khu công nghiệp TP. Hà Nội cho biết đang phối hợp cùng các sở, ngành và đối tác quốc tế triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó có việc phát triển hạ tầng khu công nghiệp theo hướng hiện đại, hỗ trợ xây dựng hệ thống điện tái tạo tập trung, triển khai các trung tâm đo đếm năng lượng nhằm cung cấp dữ liệu minh bạch cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, các cơ chế hỗ trợ về tài chính như giảm tiền thuê đất, vay vốn ưu đãi, tín dụng xanh cho các dự án tiết kiệm năng lượng cũng đang được nghiên cứu và đề xuất. Thành phố cũng đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các tổ chức như GIZ, JICA, UNDP nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản trị hiệu quả.

Bên cạnh giải pháp công nghệ và tài chính, công tác đào tạo, tập huấn nâng cao nhận thức về tiết kiệm năng lượng và quản trị vận hành cũng được chú trọng. Mục tiêu là xây dựng văn hóa tiết kiệm trong từng nhà máy, từng dây chuyền, hướng tới một nền sản xuất xanh và bền vững hơn.

Theo đánh giá chung, nếu các cơ chế hỗ trợ đang được xây dựng và triển khai đồng bộ đi vào thực tế, tiết kiệm năng lượng sẽ không chỉ dừng ở khẩu hiệu mà sẽ trở thành động lực quan trọng, giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh và phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.