Thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng kinh tế

Nguyệt Hà

Chỉ còn 2 tháng nữa là kết thúc năm 2025, các chỉ số tăng trưởng đều cho thấy, nền kinh tế Việt Nam đang trên đà bứt phá mạnh mẽ bất chấp các yếu tố bất định trong quan hệ kinh tế quốc tế. Với mức tăng trưởng 7,85% trong 3 quý đầu năm, triển vọng cả năm là tích cực.

Ưu tiên phát triển kinh tế tư nhân được xem là một trong những giải pháp thúc đẩy tăng trưởng.
Ưu tiên phát triển kinh tế tư nhân được xem là một trong những giải pháp thúc đẩy tăng trưởng.

Tăng trưởng GDP 3 quý đầu năm 2025 đạt mức cao 7,85% (chỉ thấp hơn tốc độ tăng cùng kỳ năm 2022 trong giai đoạn 2011 - 2025). Các khu vực đều tăng trưởng tốt trong bối cảnh trong và ngoài nước không thực sự thuận lợi. Bên cạnh kết quả đạt được, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế và phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Quý cuối năm được dự báo sẽ gặp nhiều thách thức trong bối cảnh căng thẳng thương mại và thuế quan. Giải ngân đầu tư công chưa như mong đợi. Áp lực này càng tăng khi các trận bão lũ vừa qua đã gây thiệt hại nặng cho ngành nông nghiệp và hạ tầng, đe dọa trực tiếp các động lực tăng trưởng truyền thống của nền kinh tế.

Theo Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 7,85%, để tăng trưởng cả năm 2025 đạt trên 8% tốc độ tăng GDP quý IV phải đạt trên 8,4% (trong đó khu vực công nghiệp tăng khoảng 9,4%; khu vực dịch vụ tăng khoảng 8,3%; khu vực nông nghiệp tăng khoảng 4%; phấn đấu tỷ trọng kinh tế số chiếm khoảng 20% GDP).

Các biện pháp trọng tâm bao gồm tăng cường giải ngân vốn đầu tư công, kích cầu tiêu dùng nội địa, thúc đẩy xuất khẩu và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Đồng thời, với các động lực tăng trưởng truyền thống, về đầu tư, cả hệ thống chính trị phải phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công; cắt giảm mọi thủ tục hành chính rườm rà, thu hút mạnh vốn FDI, nhất là vốn thực hiện; thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư tư nhân (như giao việc, đặt hàng, hình thức khoán…).

Theo dự báo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), kinh tế Việt Nam năm 2025 tăng trưởng nhờ vào ngành dịch vụ, nông nghiệp và FDI, dù đối mặt với rủi ro từ chính sách toàn cầu. FDI giải ngân mức cao nhất trong 5 năm, tập trung ở các ngành công nghệ cao, năng lượng tái tạo và chế biến chế tạo. Những dự án lớn từ Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu không chỉ mang lại nguồn vốn mà còn nâng cấp chuỗi giá trị sản xuất trong nước.

Để tiến sát mục tiêu trên 8% cho cả 2025, quý IV/2025, ngoài những nỗ lực vượt bậc với trọng tâm là thúc đẩy giải ngân đầu tư công, kích thích tiêu dùng trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu cần giải quyết các rào cản của doanh nghiệp và thúc đẩy mạnh mẽ các mô hình kinh tế mới.

Đồng thời, mục tiêu lớn nhất là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực, vừa là nguồn lực cho sự phát triển, nếu thực hiện được thì mới tăng trưởng cao, phát triển nhanh và bền vững.

 

3 lĩnh vực then chốt mà Việt Nam cần tập trung là “con người, công nghệ và cơ sở hạ tầng”. Thứ nhất đầu tư vào con người giải quyết năng suất lao động; Thứ hai, giải quyết về đầu tư công nghệ và đổi mới sáng tạo để thoát khỏi “bẫy” gia công. Thứ ba, giải quyết về cơ sở hạ tầng cho tăng trưởng, đặc biệt là năng lượng sạch.

Về chính sách tài khoá, phát huy hơn nữa vai trò thúc đẩy tăng trưởng (thông qua đẩy mạnh hơn nữa đầu tư công, thúc đẩy giải ngân vốn FDI, đầu tư tư nhân; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí đối với các lĩnh vực, đối tượng dễ bị tổn thương do các yếu tố chủ quan; phấn đấu thu ngân sách nhà nước vượt 25% dự toán.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, có 3 trụ cột chính để định hình giai đoạn phát triển tiếp theo, gồm thể chế minh bạch, công bằng, hiệu quả; doanh nghiệp xanh, tài chính xanh, thị trường xanh; chính quyền địa phương chủ động, có trách nhiệm và được trao quyền thực sự. Đặc biệt, về dài hạn, chuyên gia này cho rằng, phải có điểm tựa khoa học công nghệ (KHCN). Chính phủ cần dành nguồn lực tương xứng cho KHCN và doanh nghiệp tư nhân có tiềm năng, tránh tình trạng lập ra viện nghiên cứu nhưng các công trình nghiên cứu cứ mãi để trong… ngăn kéo.

Các tổ chức quốc tế nhấn mạnh nếu Việt Nam duy trì cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh và đẩy nhanh chuyển đổi số, thì mục tiêu tăng trưởng trung bình 7% trong dài hạn hoàn toàn khả thi. Các cải cách này cần tập trung vào nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước, giảm sự phụ thuộc quá lớn vào khu vực FDI, đồng thời đầu tư nhiều hơn cho giáo dục, đặc biệt trong các ngành STEM và nghiên cứu phát triển công nghệ. Việt Nam đã ban hành hàng loạt văn bản định hướng quan trọng như Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia và Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn. Đây được xem là “chìa khóa” để tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo chiều sâu.