“Mờ mắt” vì bẫy lợi nhuận khủng

Mới đây, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long - Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an yêu cầu Cục Cảnh sát hình sự phối hợp cùng các đơn vị nghiệp vụ và Công an TP. Hà Nội triệt phá ổ nhóm sử dụng tiền ảo để chiếm đoạt tài sản dưới danh nghĩa dự án “WorldMall.app” (đồng WM), với số tiền huy động lên tới hàng chục tỷ đồng.

Theo điều tra, các đối tượng đã lập trình phần mềm “WorldMall.app”, tạo đồng tiền ảo WM; kết cầu cùng nhiều đối tượng khác tổ chức các hội thảo, livestream rầm rộ nhằm quảng bá, dụ dỗ người dân tham gia đầu tư.

Để tạo vỏ bọc chuyên nghiệp, chúng tung ra thông tin giả mạo về đội ngũ phát triển quốc tế, CEO nước ngoài giàu kinh nghiệm, đồng thời đưa ra mức lợi nhuận “trong mơ” từ 8-21%/năm. Chỉ trong thời gian ngắn, thủ đoạn này đã khiến hàng nghìn người “sập bẫy”, với số tiền bị chiếm đoạt lên tới hàng tỷ đồng. 

Theo các chuyên gia, những vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo bị triệt phá thời gian qua không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho nhiều người dân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và niềm tin của nhà đầu tư. Các đối tượng thường dựng lên dự án ảo, tung ra những cam kết lợi nhuận “khủng” rồi chiếm đoạt tài sản, khiến dư luận hoang mang và đặt câu hỏi về tính minh bạch của các kênh đầu tư tài sản số.

Điều này càng đáng lưu ý trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị thí điểm sàn giao dịch tài sản số tại Trung tâm Tài chính quốc tế. Nếu không quản lý, giám sát và truyền thông kịp thời, các vụ việc lừa đảo sẽ làm giảm sút niềm tin, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công của mô hình thí điểm. Do đó, cần xử lý nghiêm minh các đường dây lừa đảo, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao hiểu biết tài chính số cho người dân là giải pháp cấp thiết.

Siết quản lý, ngăn chặn rủi ro từ tâm lý đám đông

Theo ông Lê Bảo Nguyên - Phó Tổng Giám đốc Cty CP Công nghệ số SSI (SSI Digital), thị trường hiện nay vẫn tồn tại không ít dự án thiếu minh bạch, chưa có tài sản cơ sở vững chắc hoặc còn hạn chế về năng lực công nghệ. Đây là những yếu tố tiềm ẩn nhiều rủi ro, có thể gây thiệt hại cho nhà đầu tư nếu không được đánh giá, lựa chọn cẩn trọng trước khi tham gia.

Một yếu tố nữa là tâm lý đám đông - nhiều quyết định đầu tư được đưa ra dựa trên tin đồn hay hiệu ứng mạng xã hội, thay vì phân tích giá trị thật sự. Vì vậy, nhà đầu tư cần nhìn nhận lĩnh vực này một cách bình tĩnh, chỉ nên tham gia khi đã có sự chuẩn bị về kiến thức, kỷ luật tài chính và lựa chọn đúng nền tảng giao dịch uy tín, được cấp phép.

Trong khi đó, ông Nguyễn Trần Minh Quân - Giám đốc pháp chế Hiệp hội blockchain và tài sản số Việt Nam cho rằng, nếu thiếu cơ chế giám sát chặt chẽ và minh bạch, người dân sẽ tiếp tục trở thành nạn nhân của các mô hình lừa đảo này. Chúng tôi mong muốn xây dựng hệ thống kết nối dữ liệu xuyên suốt, để cơ quan chức năng có thể kịp thời can thiệp khi có dấu hiệu bất thường.

Bên cạnh công tác điều tra, nền tảng pháp lý trong nước cũng đang dần được hoàn thiện. Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa đã chính thức đặt ra nghĩa vụ tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn mực phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố (AML/CFT) đối với tổ chức cung cấp dịch vụ cũng như các chủ thể tham gia.

Việc triển khai nghị quyết được kỳ vọng sẽ tạo cơ chế ràng buộc, thúc đẩy các sàn giao dịch hợp tác chặt chẽ hơn với cơ quan quản lý, đồng thời giúp Việt Nam đáp ứng khuyến nghị của FATF, tiến tới thoát khỏi “Danh sách Xám”.

Đây cũng được coi là khung pháp lý đầu tiên dành cho thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Theo đó, nhà đầu tư trong nước sở hữu tài sản mã hóa và nhà đầu tư nước ngoài đều có thể mở tài khoản tại các tổ chức cung cấp dịch vụ do Bộ Tài chính cấp phép để thực hiện lưu ký, mua bán tại Việt Nam.

Trước sự thay đổi này, một số sàn giao dịch tiền số hoạt động “chui” đã buộc phải dừng hoạt động. Chẳng hạn, Coin98 Wallet đã thông báo tạm ngừng cung cấp dịch vụ cho công dân và người cư trú tại Việt Nam; nhiều dự án khác như Kyber, Aliniex… cũng ngừng phục vụ khách hàng trong nước.

Trong thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ còn mạnh tay hơn nữa ngăn chặn các hành vi lừa đảo liên quan đến đầu tư tiền ảo để xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn và bền vững, lấy lại niệm tin của các nhà đầu tư.