Ngành trồng trọt sẽ đóng vai trò then chốt trong chuyển đổi xanh nông nghiệp Việt Nam đến năm 2050
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa ban hành Quyết định số 4024/QĐ-BNNMT, phê duyệt Đề án “Sản xuất giảm phát thải lĩnh vực trồng trọt giai đoạn 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2050”. Đây là bước đi chiến lược nhằm hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại, phát thải thấp, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu và đóng góp vào mục tiêu phát thải ròng bằng "0" của Việt Nam.
Theo Đề án, mục tiêu tổng thể là chuyển đổi hệ thống sản xuất trồng trọt theo hướng phát thải thấp, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, tăng năng suất, cải thiện sinh kế cho người dân và đảm bảo phát triển nông nghiệp bền vững. Qua đó, ngành trồng trọt không chỉ gia tăng năng lực cạnh tranh mà còn góp phần thực hiện các cam kết quốc tế trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).
Ngành trồng trọt đặt mục tiêu đến năm 2035 giảm ít nhất 15% lượng phát thải khí nhà kính so với mức năm 2020. Bên cạnh đó, Đề án sẽ thúc đẩy xây dựng và phát triển nhãn hiệu “Phát thải thấp” cho các sản phẩm nông sản, triển khai 1-2 mô hình sản xuất giảm phát thải tại mỗi tỉnh, và thí điểm ít nhất 15 mô hình canh tác có khả năng phát triển tín chỉ các-bon theo chuẩn quốc tế. Ngoài ra, sẽ có tối thiểu 5 gói kỹ thuật canh tác giảm phát thải được ban hành, cùng một cơ sở dữ liệu phát thải toàn ngành trồng trọt kết nối với hệ thống đăng ký quốc gia.
Công tác đào tạo và truyền thông cũng được chú trọng. Đề án dự kiến tập huấn cho ít nhất 3.000 lượt cán bộ kỹ thuật, khuyến nông viên, doanh nghiệp và nông dân. Đồng thời, ít nhất 5 bộ tài liệu truyền thông sẽ được xây dựng nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi sản xuất theo hướng phát thải thấp.
Tầm nhìn đến năm 2050, ngành trồng trọt Việt Nam sẽ trở thành lĩnh vực chủ lực trong chuyển đổi xanh nông nghiệp quốc gia, với hệ thống sản xuất được tổ chức theo chuỗi giá trị tuần hoàn, ứng dụng sâu công nghệ số và nông nghiệp thông minh. Mục tiêu toàn ngành là 100% diện tích cây trồng chủ lực áp dụng quy trình canh tác bền vững; hệ thống dữ liệu phát thải được số hóa và tích hợp với hệ thống giám sát quốc gia; nhãn hiệu “Phát thải thấp” phổ biến trên các sản phẩm nông sản chủ lực.
Đề án được triển khai trên phạm vi toàn quốc, tập trung vào các cây trồng chủ lực có tiềm năng giảm phát thải cao như lúa, sắn, mía, cà phê và chuối. Để đảm bảo hiệu quả, Đề án đề xuất các nhóm giải pháp đồng bộ như: nâng cao năng lực quản lý, hoàn thiện thể chế, phát triển thị trường các-bon, tăng cường nghiên cứu - chuyển giao công nghệ, truyền thông, đào tạo và hợp tác quốc tế.
Việc thực hiện Đề án không chỉ góp phần thúc đẩy nông nghiệp bền vững mà còn thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng "0" theo cam kết tại COP26.
