Xuất khẩu tôm có thể đạt 3,6 - 3,8 tỷ USD

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), mặt hàng tôm XK ghi nhận đà tăng trưởng ổn định từ đầu năm 2025. Trong 8 tháng, kim ngạch XK tôm đạt 2,97 tỷ USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2024. 

Trong đó, thị trường Trung Quốc và Hong Kong tiếp tục là điểm sáng với mức tăng trưởng 62% trong tháng 8, đưa giá trị 8 tháng lên tới 836 triệu USD, tăng 75% và chiếm gần 30% tổng kim ngạch cả nước.

Theo phân tích của bà Kim Thu - chuyên gia thị trường tôm của VASEP, nhu cầu tập trung vào các sản phẩm tươi sống và phân khúc cao cấp như tôm hùm, tôm sú size lớn, giúp doanh nghiệp Việt tận dụng được lợi thế khác biệt so với Ecuador hay Ấn Độ. “Tuy nhiên, tồn kho nhập khẩu tại Trung Quốc đang có xu hướng tăng và giá bán tại chỗ đã giảm, cho thấy khả năng điều chỉnh trong ngắn hạn”, bà Kim Thu lưu ý.

Mặc dù tôm XK sang Trung Quốc tăng trưởng mạnh nhưng lại đang đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ một số thị trường khác. Trong ngắn hạn, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc được dự báo tiếp tục tăng trưởng. Các dòng sản phẩm tôm hùm sống, tôm sú cỡ lớn và tôm chân trắng chế biến sâu sẽ giữ vai trò chủ lực.

Tại thị trường Mỹ, XK tháng 8 đạt 92,6 triệu USD, nhỉnh hơn 1,4% so với cùng kỳ năm trước, nâng tổng kim ngạch 8 tháng lên gần 500 triệu USD. Con số này cho thấy Mỹ vẫn là thị trường quan trọng của tôm Việt, nhưng diễn biến về chính sách thương mại đang đặt ra thách thức không nhỏ.

Với đà tăng trưởng hiện tại, những tháng cuối năm nay, Trung Quốc và EU được dự báo vẫn giữ nhịp tăng trưởng tốt, trong khi Mỹ là thị trường cần theo dõi sát sao diễn biến về thuế. Dù còn nhiều yếu tố bất định, cơ hội tăng trưởng vẫn còn nhờ nhu cầu tiêu thụ toàn cầu cải thiện, nhất là trong mùa cao điểm cuối năm.

Theo VASEP, trong bối cảnh thị trường phân hóa, doanh nghiệp tôm Việt cần linh hoạt hơn trong chiến lược. Thay vì tập trung quá nhiều vào một thị trường, cần chủ động khai thác đồng thời các khu vực CPTPP, EU và Trung Quốc để cân bằng rủi ro. Bên cạnh đó, việc nâng cấp sản phẩm theo hướng giá trị gia tăng, gắn với các chứng nhận ASC, hữu cơ và bền vững, sẽ giúp tăng sức cạnh tranh ở những phân khúc ít chịu tác động từ giá. 

Với những lợi thế trên, VASEP dự báo năm 2025, kim ngạch xuất khẩu tôm có thể đạt 3,6 - 3,8 tỷ USD trong kịch bản doanh nghiệp tiếp tục khai thác tốt thị trường châu Á, EU, các nước CPTPP và đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng sang Nhật Bản.

Cá tra tái định vị trong dòng chảy thương mại 

Cùng với mặt hàng tôm, mặt hàng XK chủ lực cá tra của Việt Nam đang từng bước tái định vị trong dòng chảy thương mại toàn cầu, bằng cách đa dạng hóa thị trường, gia tăng chế biến sâu và củng cố thương hiệu tại các phân khúc giá trị cao.

Theo số liệu mới nhất của Hải quan Việt Nam, kim ngạch XK cá tra Việt Nam tháng 8/2025 vẫn tiếp tục tăng trưởng, với 200 triệu USD, tăng 5% so với tháng 8/2024. Lũy kế XK cá tra 8 tháng đầu năm nay sang các thị trường đạt hơn 1,4 tỷ USD, tăng trưởng dương 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó nhiều thị trường trọng điểm tiếp tục đón tin tích cực.

Về cơ cấu sản phẩm, phile cá tra đông lạnh vẫn là sản phẩm cá tra chủ lực XK của Việt Nam. Giá trị XK sản phẩm này trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 1,1 tỷ USD, tăng 11%so với cùng kỳ năm ngoái.

Đáng chú ý, sản phẩm chế biến sâu dù chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng ghi nhận mức tăng vượt trội trong tháng, thể hiện sự thích ứng của doanh nghiệp với yêu cầu thị trường về tiện dụng và đa dạng hoá. Tính đến hết tháng 8/2025, XK cá tra GTGT đạt 36 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tháng 8 vừa qua mang lại một số chuyển động quan trọng. Một số thị trường nhập khẩu cá tra có sự suy giảm nhẹ, đặc biệt là Trung Quốc và Hồng Kông, giảm 4%, cho thấy nhu cầu tiêu dùng quốc tế đang có những thay đổi tinh tế, đôi khi là thận trọng. Ngược lại, các thị trường như CPTPP, Brazil, và ASEAN tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao.

Tính đến hết tháng 8/2025, XK cá tra sang Mỹ đạt 234 triệu USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ và đang được đánh giá khá ổn định. Dù tốc độ tăng trưởng khiêm tốn, Mỹ vẫn là thị trường quan trọng bậc nhất bởi giá trị cao, yêu cầu khắt khe và ảnh hưởng lan tỏa toàn cầu.

Việc duy trì được mức tăng trưởng trong bối cảnh thuế quan và rào cản kỹ thuật phức tạp cho thấy cá tra Việt Nam đang củng cố vị thế trong phân khúc trung – cao cấp. Đây cũng là động lực để doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh tiêu chuẩn hóa và xây dựng thương hiệu tại thị trường Mỹ.

Đáng chú ý, với lợi thế gần gũi về địa lý, chi phí logistics thấp và sự tương đồng khẩu vị, ASEAN đang trở thành “vành đai an toàn” giúp ngành cá tra giảm bớt phụ thuộc vào các thị trường xa và nhiều rào cản kỹ thuật.

Mặc dù mức tăng không đồng đều giữa các thị trường, kết quả XK cá tra 8 tháng năm 2025 cho thấy, XK cá tra đang duy trì đà phục hồi vững chắc, kỳ vọng sẽ đạt 2 tỷ USD trong năm nay.