Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), 8 tháng năm 2025, xuất khẩu dệt may đạt 30,7 tỷ USD. Nếu duy trì mỗi tháng xuất khẩu tối thiểu 4 tỷ USD, ngành Dệt may sẽ cán đích mục tiêu 48 tỷ USD trong năm nay.

Tuy nhiên, xuất khẩu dệt may đã có dấu hiệu chững lại. Nếu 6 tháng đầu năm còn tăng 10% so với cùng kỳ, thì tính đến hết tháng 8 mức tăng chỉ còn 7%. Nguyên nhân là do nhiều khách hàng đã đẩy mạnh đặt hàng và yêu cầu giao sớm trước ngày 1/4 để hưởng mức thuế cũ, trước khi Mỹ áp dụng chính sách thuế mới.

Thách thức lớn nhất của ngành Dệt may hiện nay là áp lực chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Trên thực tế chỉ khoảng 20 - 25% doanh nghiệp có đủ tiềm lực tài chính để đầu tư vào công nghệ xanh, trong khi phần lớn còn lại vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Nếu không đáp ứng được những tiêu chuẩn này, doanh nghiệp sẽ khó có thể tiếp cận đơn hàng từ thị trường châu Âu, vốn có những yêu cầu rất khắt khe về tính bền vững.

Cũng như ngành Dệt may, xuất khẩu thủy sản thời gian qua tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực. Bà Tô Thị Tường Lan - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, xuất khẩu thủy sản trong 8 tháng năm 2025 đạt 7,3 tỷ USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này thể hiện nỗ lực rất lớn của doanh nghiệp cũng như sự đồng hành từ phía Chính phủ. Với đà hiện nay, VASEP dự kiến năm 2025 ngành Thủy sản sẽ về đích 10 tỷ USD, tăng khoảng 10% so với năm trước.

Thế nhưng, ngành Thủy sản hiện cũng đang đối mặt với nhiều thách thức lớn. Tại thị trường Mỹ, ngoài rào cản về thuế quan, một quy định mới có thể khiến các sản phẩm hải sản khai thác chủ lực như ghẹ, cá ngừ, cá thu không thể xuất khẩu từ đầu năm 2026. Trong khi đó, thị trường châu Âu tiếp tục là một gánh nặng với “thẻ vàng” IUU đã kéo dài suốt 8 năm qua. 

Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3 năm 2025 với chủ đề “Động lực nào cho tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5%”, đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng, cải cách hành chính thời gian qua đã giúp “cởi trói” phần nào cho doanh nghiệp.

Song vấn đề liên thông dữ liệu giữa các bộ, ngành và địa phương vẫn còn khoảng trống, cần sự chỉ đạo quyết liệt hơn từ các cơ quan chức năng. Đây sẽ là chìa khóa giúp giảm gánh nặng thủ tục và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Bà Nguyễn Cẩm Trang - Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, hoạt động xuất nhập khẩu - một trong những trụ cột của tăng trưởng kinh tế trong 9 tháng năm 2025 ghi nhận kết quả tích cực với kim ngạch xuất khẩu tăng trên 15%. Động lực này phần nào đến từ việc doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Mỹ trong những tháng trước.

Dù cuối tháng 8 và tháng 9 có sự chững lại ở một số mặt hàng nhưng mức tăng trưởng 15% đã vượt xa chỉ tiêu 12%. “Chúng tôi tin tưởng rằng nếu không có cú sốc lớn nào từ thị trường, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu sẽ đạt được, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng chung của nền kinh tế”, bà Trang chia sẻ.

Thời gian qua, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ, thúc đẩy các thỏa thuận và kết nối doanh nghiệp với nhiều thị trường tiềm năng, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho thương mại. Các hiệp định thương mại tự do mới đang được triển khai theo định hướng đa dạng hóa, hướng đến những khu vực nhiều tiềm năng như Trung Đông, khối vùng Vịnh.

Tuy nhiên, bài toán quy tắc xuất xứ vẫn là điểm nghẽn lớn. Chẳng hạn, trong Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), quy tắc “từ sợi trở đi” đối với dệt may đang tạo khó khăn do Việt Nam chưa chủ động được nguồn nguyên liệu.

Chính vì vậy, trong các cuộc đàm phán ASEAN - Canada sắp tới, quy tắc xuất xứ sẽ được nới lỏng hơn hoặc có cơ chế cộng gộp, giúp doanh nghiệp tận dụng nguồn nguyên liệu đa dạng để đáp ứng yêu cầu…