Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đều đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn. Việc ban hành Luật này nhằm thể chế hóa định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn; đảm bảo tính thống nhất giữa quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn; đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật; khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn.
Theo đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội, quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn là hai phạm trù khác nhau nhưng lại có sự đan xen vào nhau. Do đó, việc xây dựng Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn là cần thiết để có một hệ thống quy hoạch đồng bộ, đảm bảo tính tích hợp, tính bao quát, tránh chồng chéo các quy hoạch với nhau, kết hợp hài hoà giữa phát triển đô thị với xây dựng nông thôn.
Đại biểu cho rằng, việc xây dựng Luật này cũng là cơ hội để nhìn lại một cách tổng thể các quy hoạch có liên quan đến đô thị và nông thôn để có một hệ thống quy hoạch logic, mang tính tầng bậc; vừa là tiền đề, làm căn cứ để thực hiện các quy hoạch cấp dưới, đồng thời cũng cụ thể hóa được các quy hoạch cấp trên.
Tuy nhiên, theo Đại biểu, các quy hoạch đô thị và nông thôn tuy đã có sàng lọc song vẫn còn chồng chéo trong nội bộ hệ thống quy hoạch được điều chỉnh tại dự án Luật này cũng như các quy hoạch điều chỉnh tại Luật Quy hoạch. Điển hình như quy hoạch chung thành phố thuộc tỉnh, quy hoạch chung thị xã, quy hoạch chung huyện với cùng tỉ lệ phủ kín toàn bộ không gian của một tỉnh, nhưng sau đó lại có quy hoạch chung khu chức năng; quy hoạch chung của huyện nhưng lại quy hoạch vùng huyện... Do đó, đại biểu đề nghị rà soát, làm rõ, phân định các vấn đề này để tránh chồng chéo.
Cùng băn khoăn trên, đại biểu Thái Thị An Chung - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, rà soát, đơn giản hoá hệ thống các quy hoạch, bảo đảm tính thống nhất, tính khả thi và dễ thực hiện của các quy hoạch.
Góp ý riêng về thời kỳ quy hoạch, đại biểu cho biết, theo quy định của Luật Quy hoạch năm 2017, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đều phải lập, phê duyệt quy hoạch tỉnh theo thời kỳ quy hoạch 10 năm. Trong khi đó, dự thảo Luật quy định quy hoạch đô thị và nông thôn đối với các quy hoạch chung có thời hạn 20 – 25 năm, tầm nhìn của quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương là 50 năm.
Theo đại biểu Thái Thị An Chung, sự chưa thống nhất này sẽ dẫn đến quá trình thực hiện các phương án quy hoạch khó bảo đảm sự đồng bộ, tương thích. Nếu thời kỳ của các quy hoạch này không thống nhất sẽ dẫn đến khó khăn khi lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cấp huyện. Vì vậy, đại biểu đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu để có giải pháp quy định một cách phù hợp hơn về vấn đề này.
Cũng đề cập đến nội dung này, đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa đề nghị cần làm rõ mối quan hệ giữa các quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn là quy hoạch ngành quốc gia với quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia. Để tránh chồng chéo giữa các quy hoạch, Đại biểu cũng đề nghị xem xét mối quan hệ trong việc xác lập các quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn, nhất là quy hoạch nông thôn đối với các huyện, xã, quy hoạch đô thị với các thị xã, thị trấn, đô thị mới.
Quan tâm đến yêu cầu với quy hoạch đô thị và nông thôn, đại biểu Nguyễn Duy Thanh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau cho biết, dự thảo Luật quy định, khi lập điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn phải đảm bảo tính kế thừa các quy hoạch đã được phê duyệt, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến các dự án đầu tư đang triển khai và nghiên cứu đề xuất các giải pháp phù hợp với khu vực dân cư hiện hữu hợp pháp đã ổn định.
Đại biểu đề nghị định nghĩa cụ thể thế nào là dự án đầu tư đang triển khai, như thế nào là hạn chế tối đa ảnh hưởng. Theo đại biểu, nếu không cụ thể sẽ dẫn đến quy hoạch mang tính chất cộng dồn các dự án mà không có sự đồng bộ và định hướng phát triển kinh tế - xã hội, không gian kiến trúc, cảnh quan, dễ dẫn đến mất tính hiệu quả của công cụ quy hoạch trong quản lý nhà nước; cũng dễ dẫn đến vướng mắc giữa các chủ thể có liên quan.
