Nghị định số 286/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của 06 nghị định gồm: Nghị định số 108/2024/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác nhà, đất là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác; Nghị định số 02/2024/NĐ-CР về việc chuyển giao công trình điện là tài sản công sang Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 77/2025/NĐ-CP; Nghị định số 77/2025/NĐ-СР quy định thẩm quyền, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản và xử lý đối với tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân; Nghị định số 166/2017/NĐ-СР quy định tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng tài sản công của cơ quan Việt Nam ở nước ngoài đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 171/2024/NĐ-CP; Nghị định số 03/2025/NĐ-CP quy định việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công là nhà, đất; Nghị định số 186/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Trong đó, một nội dung đáng chú ý của Nghị định số 286/2025/NĐ-CP là sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Nghị định số 108/2024/NĐ-CP về cho thuê nhà là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác.

Theo quy định mới, việc cho thuê nhà là tài sản công được thực hiện theo phương thức niêm yết giá đối với các đối tượng ưu tiên. Các đối tượng này bao gồm: tổ chức hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ theo văn bản của cơ quan hoặc người có thẩm quyền để làm trụ sở làm việc trong trường hợp chưa có trụ sở; cơ sở thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường, thuộc danh mục và đáp ứng tiêu chí quy mô, tiêu chuẩn do Thủ tướng Chính phủ quyết định; hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác đáp ứng điều kiện thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước theo Luật Hợp tác xã và các nghị định hướng dẫn, thuê nhà để làm trụ sở, nhà kho, cửa hàng mua bán, trưng bày, giới thiệu sản phẩm phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Một điểm mới đáng chú ý trong Nghị định số 286/2025/NĐ-CP là sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 16 Nghị định số 108/2024/NĐ-CP, quy định chi tiết hơn về trình tự, thủ tục miễn, giảm tiền thuê nhà cho các đối tượng ưu tiên. Quy định mới yêu cầu rút ngắn thời hạn giải quyết hồ sơ và xác định rõ thẩm quyền ban hành chính sách thuộc UBND cấp tỉnh thay vì Hội đồng nhân dân cấp tỉnh như trước đây.

Theo đó, căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ ban hành chính sách ưu đãi miễn, giảm tiền thuê nhà cho các đối tượng ưu tiên. Người thuộc đối tượng ưu tiên gửi đơn đề nghị miễn, giảm tiền thuê nhà theo mẫu kèm hồ sơ chứng minh cho tổ chức quản lý, kinh doanh nhà. Trong thời hạn 10 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ, tổ chức quản lý, kinh doanh nhà căn cứ chính sách ưu đãi do UBND tỉnh ban hành để xem xét và quyết định việc miễn, giảm tiền thuê nhà cho tổ chức, cá nhân thuê.

Nghị định số 286/2025/NĐ-CP cũng bổ sung khoản 2a vào sau khoản 2 Điều 16 Nghị định số 108/2024/NĐ-CP, quy định về việc giảm tiền thuê nhà phù hợp với chính sách giảm tiền thuê đất của Chính phủ. Cụ thể, khi Chính phủ có chính sách giảm tiền thuê đất cho một số đối tượng nhằm thực hiện các biện pháp điều hành kinh tế - xã hội theo khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024, UBND cấp tỉnh được phép quyết định giảm tiền thuê nhà cho các đối tượng đang thuê nhà của tổ chức quản lý, kinh doanh nhà, với mức giảm không vượt quá mức giảm tiền thuê đất do Chính phủ quy định.

Theo Bộ Tài chính, trong thực tế, Chính phủ đã nhiều lần ban hành chính sách giảm tiền thuê đất để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, như việc giảm 30% tiền thuê đất cho người thuê đất trực tiếp của Nhà nước trong các năm 2023 và 2024. Vì vậy, để đảm bảo tính công bằng, thống nhất và đồng bộ trong thực hiện chính sách, cần mở rộng phạm vi ưu đãi cho những đối tượng đang thuê nhà là tài sản công được hưởng chính sách giảm tiền thuê nhà tương tự như đối tượng thuê đất. Quy định này giúp tạo sự nhất quán giữa các chính sách tài chính - đất đai, đồng thời góp phần giảm gánh nặng chi phí, hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.

Nhiều chuyên gia đánh giá, việc ban hành Nghị định số 286/2025/NĐ-CP được đánh giá là bước hoàn thiện cơ chế quản lý, khai thác tài sản công theo hướng công khai, linh hoạt và phù hợp với thực tế địa phương.

Những sửa đổi, bổ sung trong Nghị định này không chỉ giúp tháo gỡ vướng mắc trong quá trình cho thuê, miễn, giảm tiền thuê nhà mà còn thể hiện sự đồng bộ của chính sách hỗ trợ giữa các lĩnh vực, qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và sử dụng hiệu quả hơn nguồn lực tài sản công của Nhà nước.

Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 03/11/2025.