Nâng cao chất lượng đời sống vùng dân tộc

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, tỉnh Phú Thọ đặt mục tiêu đến năm 2025 giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 2,75%; bảo đảm 100% hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo đủ điều kiện được vay vốn tín dụng ưu đãi và tham gia bảo hiểm y tế. Đây là nhiệm vụ trọng tâm, thể hiện quyết tâm chính trị cao của địa phương trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đặc biệt tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Để đạt được mục tiêu này, Tỉnh tập trung triển khai 7 nhóm dự án trọng điểm, ưu tiên đầu tư hạ tầng kinh tế – xã hội tại các xã đặc biệt khó khăn như Đà Bắc, Đức Nhàn, Quy Đức, Tân Pheo, Tiền Phong và Cao Sơn. Song song với đầu tư hạ tầng, Phú Thọ đẩy mạnh đa dạng hóa sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo gắn với sản xuất, chuyển giao kỹ thuật, xúc tiến thương mại; đồng thời ưu tiên hỗ trợ phụ nữ, người khuyết tật và đồng bào dân tộc thiểu số hướng đến mục tiêu giảm nghèo bền vững, công bằng và toàn diện.

Ba Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới cũng được Tỉnh triển khai đồng bộ, tạo động lực mạnh mẽ cho vùng khó. Tổng nguồn vốn thực hiện đạt gần 80.000 tỷ đồng, trong đó hơn 23.200 tỷ đồng dành riêng cho phát triển vùng dân tộc thiểu số.

Từ nguồn lực này, hàng trăm công trình hạ tầng thiết yếu như đường giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa được đầu tư xây dựng. Hơn 1.500 hộ dân được hỗ trợ xây nhà ở, gần 20.000 hộ được cấp nước sinh hoạt hợp vệ sinh; hàng nghìn hộ được giao đất sản xuất, chuyển đổi nghề, xây dựng sinh kế mới. Trong lĩnh vực sản xuất, Tỉnh triển khai hơn 480 dự án nông – lâm nghiệp theo chuỗi giá trị, hỗ trợ gần 7.000 hộ dân tham gia, hình thành các vùng chuyên canh, vùng cây đặc sản, từng bước đưa nông nghiệp từ tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa gắn với thị trường.

Kết quả rõ nét, lan tỏa phong trào thoát nghèo

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, công tác giảm nghèo ở Phú Thọ đạt nhiều kết quả tích cực. Tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm bình quân 1,3%/năm; hơn 23.900 hộ nghèo và 6.400 hộ cận nghèo đã thoát nghèo trong bốn năm qua. 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế; tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi giảm còn 13,5%.

Công tác giáo dục và đào tạo nghề được chú trọng với 36 trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú; 15 cơ sở giáo dục nghề nghiệp và 173 mô hình đào tạo nghề cho hơn 12.700 học viên. Hàng nghìn lao động dân tộc thiểu số được tư vấn, hỗ trợ học nghề và giới thiệu việc làm, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Đặc biệt, phong trào “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” lan tỏa sâu rộng, trở thành điểm sáng trong chính sách dân tộc của tỉnh. Đến nay, Phú Thọ đã hỗ trợ 10.801 hộ nghèo có nhà ở kiên cố – trong đó xây mới 7.479 căn, sửa chữa 3.322 căn – với tổng kinh phí gần 926 tỷ đồng cùng hơn 32.000 ngày công đóng góp từ lực lượng vũ trang và người dân. Những mái nhà mới không chỉ mang lại chỗ ở vững chắc, mà còn khơi dậy niềm tin, động lực vươn lên thoát nghèo.

Phát triển bền vững ở Phú Thọ không chỉ dừng lại ở tăng trưởng kinh tế, mà còn gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa và phát huy sức mạnh cộng đồng. Tỉnh đã sưu tầm hơn 830 di sản văn hóa, khôi phục nhiều lễ hội truyền thống, tổ chức 53 lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể và xây dựng hàng trăm nhà văn hóa cộng đồng. Đáng chú ý, khu vực Hòa Bình (cũ) đang triển khai Đề án bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường, hướng tới ghi danh Mo Mường vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của UNESCO.

Đến nay, hầu hết các chỉ tiêu trong Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021–2025 đã đạt hoặc vượt kế hoạch. Tuy nhiên, địa phương vẫn đối mặt với thách thức về chênh lệch thu nhập, chất lượng lao động và tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế ở vùng dân tộc.

Hướng đến giai đoạn 2030, Phú Thọ phấn đấu nâng thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số đạt 70% mức bình quân toàn tỉnh; 85% xã vùng dân tộc đạt chuẩn nông thôn mới; 100% người dân tộc có bảo hiểm y tế; chỉ số phát triển con người (HDI) đạt trên 0,78.

Để hiện thực hóa mục tiêu đó, tỉnh tiếp tục ưu tiên đầu tư hạ tầng vùng núi, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển nông – lâm nghiệp hàng hóa gắn với du lịch cộng đồng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, khơi dậy ý chí tự lực, huy động nguồn lực xã hội, phát huy hiệu quả Quỹ “Vì người nghèo” trong hỗ trợ sinh kế, bảo đảm an sinh xã hội.