Theo báo cáo của Chính phủ, tình hình đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh đạt kết quả tích cực, số lượng doanh nghiệp quay trở lại thị trường hàng tháng tiếp tục duy trì mức tăng mạnh. Nhiều chương trình, đề án hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy doanh nghiệp vừa và lớn... được triển khai tích cực, hiệu quả.

Ngay tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Chính phủ trình Quốc hội Dự án Luật Đầu tư (sửa đổi). Theo đó, dự kiến bãi bỏ 21 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhằm tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, giảm bớt rào cản gia nhập thị trường và chuyển mạnh sang cơ chế hậu kiểm, qua đó thúc đẩy quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.

Tuy nhiên, từ phản ánh của các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các đại biểu Quốc hội cho rằng, kinh tế tư nhân hiện vẫn đối mặt với nhiều rào cản, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, chưa đáp ứng được yêu cầu và kỳ vọng. Hầu hết doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiềm lực tài chính và trình độ quản trị hạn chế, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo thấp, năng suất lao động, hiệu quả hoạt động chưa cao, thiếu tầm nhìn chiến lược trong kinh doanh. Đặc biệt là thiếu kết nối với doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI, thiếu thiết chế để tạo thuận lợi kết nối doanh nghiệp nhỏ với các cơ quan nhà nước.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân - Đoàn TP. Hồ Chí Minh) chỉ rõ, hiện nay, việc triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân còn bất cập, chậm ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn để doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh có điều kiện tiếp cận các nguồn lực đất đai, mặt bằng sản xuất, kinh doanh, thuê nhà, đất, tài sản công, hỗ trợ tài chính, tín dụng, thuế, phí ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển thương mại điện tử…

Để tiếp tục hiện thực hóa mục tiêu xây dựng kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, đại biểu Lã Thanh Tân - Đoàn TP. Hải Phòng đề nghị Chính phủ sớm sửa đổi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa theo hướng mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng như hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp tham gia liên kết ngành, chuỗi giá trị; ưu tiên hỗ trợ về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững và xanh hóa sản xuất.

Đồng thời, tiếp tục rà soát, đề xuất bãi bỏ điều kiện kinh doanh không cần thiết; nghiên cứu cơ chế chính sách để tạo đột phá về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. 

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Văn Tuấn - Đoàn Bắc Ninh cho rằng, trong giai đoạn tới, bên cạnh việc tiếp tục phát huy những động lực tăng trưởng từ đầu tư công, thu hút đầu tư FDI và xuất khẩu, cần nhanh chóng hiện thực hoá những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW nhằm động lực mạnh mẽ hơn từ khu vực kinh tế tư nhân, nhất là từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững. Đặc biệt, cần chú trọng tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, với những cơ chế, chính sách đột phá, tạo môi trường thông thoáng, minh bạch, khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển.

Nhấn mạnh một trong những điểm yếu nhất của doanh nghiệp Việt hiện nay là thiếu kết nối với doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI, các đại biểu đề nghị đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, có sự kết nối doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI với các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trường Đại học, viện nghiên cứu, quỹ đầu tư mạo hiểm…

Đại biểu Nguyễn Như So - Đoàn Bắc Ninh đề nghị, cần tái cấu trúc mạnh mẽ sản xuất và xuất khẩu theo hướng nâng cao giá trị gia tăng nội địa, coi đây là nhiệm vụ chiến lược để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Theo đó, cần ưu tiên hình thành lực lượng doanh nghiệp nội địa đủ quy mô và năng lực làm trụ cột cho nền kinh tế. Chính sách hỗ trợ phải tập trung vào tăng tỷ lệ nội địa hoá nguyên liệu, sản phẩm; thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và phát triển năng lực thiết kế, chế tạo trong nước.