Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, về số tuyệt đối, giải ngân được gần 410.000 tỷ đồng và nếu so sánh kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (bao gồm giao bổ sung) thì tỷ lệ giải ngân đạt 46%, còn nếu tính theo số giao đầu năm 2025 thì đạt 49%. So với tốc độ giải ngân của các năm thì năm 2025 tỷ lệ giải ngân cao hơn hẳn, so với cùng kỳ năm 2024 đạt 40,4%. Giải ngân 8 tháng năm 2025 không chỉ cao hơn năm 2024 về số tương đối mà con cao cả về số tuyệt đối (khoảng 135.000 tỷ đồng).

Tuy nhiên, so với mục tiêu Thủ tướng Chính phủ yêu cầu giao 100% thì vẫn còn những khó khăn, vướng mắc nên cần quyết liệt thực hiện để đạt mục tiêu đề ra. Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, khó khăn, vướng mắc gồm một số nhóm vấn đề như: Quá trình sắp xếp bộ máy chính quyền 2 cấp (tác động nhất định đến kết quả đầu tư công như: công tác kiện toàn bộ máy ở cấp xã; một số vị trí liên quan đến đầu tư công như kế toán, cán bộ dự án… một số xã chưa kiện toàn nên việc thanh quyết toán phải chờ đủ vị trí); một số dự án cần rà soát lại, điều chỉnh để phù hợp với mô hình 2 cấp (một số dự án do cấp huyện đang làm thì bây giờ phải điều chỉnh để đưa về cấp xã, hoặc chuyển giao cho các đầu mối khác nhau)...

Liên quan đến công tác phân bổ vốn, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, qua rà soát từ đầu năm đến nay, vẫn còn 38.500 tỷ đồng vốn ngân sách Trung ương chưa phân bổ (18/42 bộ, cơ quan Trung ương; 29/34 địa phương chưa phân bổ hết…). Với số vốn chưa được phân bổ chủ yếu do các dự án chưa đủ thủ tục phê duyệt, điều chỉnh - do một phần sắp xếp bộ máy hành chính (sáp nhập giữa các cơ quan)…  “Sau khi sắp xếp bộ máy, có một số dự án phải đánh giá lại, có thể phải chuyển đổi công năng nếu chưa thực hiện thì tạm dừng. Qua rà soát có một số bộ, ngành đề xuất điều chỉnh giảm vốn đầu tư công”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Đối với nhóm vấn đề về thể chế pháp luật, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã thông qua một loạt luật sửa đổi liên quan đến đầu tư, đầu tư công… Luật đã có hiệu lực nhưng đến nay các hướng dẫn của Trung ương đang hoàn thiện và Bộ Tài chính còn 2 nghị định đang ở giai đoạn cuối để trình Chính phủ ban hành về Luật Đầu tư công và Luật PPP…

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cũng cho biết, đối với đầu tư công, công tác tổ chức thực hiện rất quan trọng. Cụ thể, một số khó khăn mang tính chất truyền thống như: công tác giải phóng mặt bằng, sự thay đổi về giá nguyên vật liệu cũng như chậm trễ trong hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án, các yếu tố khách quan về thời tiết.

Bên cạnh đó, trong điều chỉnh dự án có vấn đề quy hoạch rất quan trọng, ảnh hưởng đến tiến độ phê duyệt. Hiện nay, sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy, các địa phương hợp nhất sẽ cùng tồn tại 2-3 quy hoạch một lúc do vậy để xử lý các bước trực tiếp trước khi điều chỉnh bản quy hoạch thống nhất, Chính phủ đã có Nghị quyết số 66.2/2025/NQ-CP. Đây là Nghị quyết mang tính quy phạm, vừa mang tính chỉ đạo của Chính phủ liên quan đến công tác quy hoạch, cũng có những trình tự thủ tục mang tính tháo gỡ khó khăn, cải cách thủ tục hành chính. Nghị quyết ban hành với mục tiêu có thể điều chỉnh được ngay quy hoạch trong thời gian ngắn nhất, để kịp thời phục vụ công tác điều chỉnh dự án đầu tư công, cũng như phục vụ các dự án đầu tư ngoài nhà nước…

Để đạt được mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công Thủ tướng Chính phủ giao, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, Bộ Tài chính kiến nghị các bộ, ngành địa phương tiếp tục triển khai mạnh mẽ các giải pháp đã đề ra từ đầu năm đến nay như các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, của Chính phủ. Đối với các văn bản mang tính quy phạm pháp luật tiếp tục khẩn trương hoàn thiện sớm để ban hành trong thời gian sớm nhất để các cấp sớm triển khai thực hiện. Về phía ngành Tài chính đã có hướng sau khi các nghị định, thông tư đã được ban hành sẽ có hướng dẫn mang tính cẩm nang, sổ tay hướng dẫn thống nhất trong cả nước để các cấp địa phương triển khai thực hiện.

Một số các đơn vị cấp xã chưa có cũng cần sự hướng dẫn của bộ, ngành như Bộ Nội vụ có hướng dẫn để thành lập đơn vị sự nghiệp công lập ở cấp xã nhằm nâng cao công tác quản lý vốn đầu tư công ở địa phương.

Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát phân bổ nốt số vốn còn lại. Trường hợp không có nhu cầu hoặc không sử dụng số vốn đã được giao kế hoạch cần khẩn trương làm thủ tục kiến nghị Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh giảm để phân số vốn này cho các bộ, ngành, địa phương khác có nhu cầu.

Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ sớm ban hành 2 nghị định quan trọng liên quan đến Luật Đầu tư công và Luật PPP. “Các bộ ngành, địa phương quyết liệt hơn nữa các giải pháp thực hiện, trong đó đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án yêu cầu khối lượng giải ngân, đặc biệt thời điểm cuối năm giải ngân nhiều; các thủ tục chưa làm hết thì các bộ, ngành địa phương khẩn trương rà soát các vướng mắc để hoàn thiện…”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị.