Theo Bộ Tài chính, việc xây dựng dự thảo Nghị định căn cứ trên Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (ngày 18/2/2025), Nghị định số 78/2025/NĐ-CP (ngày 1/4/2025) và quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024. Dự thảo bổ sung các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; đồng thời sửa đổi, hoàn thiện một số nội dung liên quan đến quản lý, sử dụng và khai thác quỹ đất để phù hợp thực tiễn.
Trước đó, Bộ Tài chính đã gửi công văn xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; đồng thời đăng tải dự thảo trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ để lấy ý kiến rộng rãi. Sau quá trình lấy ý kiến, có 52 cơ quan, địa phương và doanh nghiệp hoàn toàn thống nhất với nội dung dự thảo.
Bên cạnh đó, một số ý kiến góp ý đề nghị rà soát thêm về căn cứ ban hành, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng cũng như các trường hợp cụ thể nhằm tránh bỏ sót hoặc chồng chéo, nhất là về thời điểm xác định giá đất. Bộ Tài chính cho biết đã tiếp thu và chỉnh sửa theo hướng cụ thể hóa quy định.
Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng sửa đổi, bổ sung các nội dung quan trọng theo các ý kiến đóng góp như: Việc miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với người có công chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; Việc miễn, giảm cho hộ nghèo, hộ gia đình, cá nhân là người dân tộc thiểu số sẽ căn cứ theo quy định của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng.
Cùng với đó, tiếp thu các ý kiến, Bộ Tài chính sẽ quy định rõ một số nội dung quan trọng như: Thời gian tính khoản tiền chậm nộp và khoản thu bổ sung; Thẩm quyền quyết định miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thuộc về cơ quan, người có thẩm quyền quyết định cho thuê đất theo Điều 123 Luật Đất đai, trên cơ sở hồ sơ trình của cơ quan quản lý đất đai…
Được biết, thực hiện Luật Đất đai năm 2024, Bộ Tài chính trước đó đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP để quy định chi tiết các vấn đề liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và quỹ phát triển đất. Tuy nhiên, qua thực tiễn triển khai tại địa phương, một số quy định bộc lộ vướng mắc, nhất là trong việc xử lý chuyển tiếp giữa Luật Đất đai năm 2013 và Luật Đất đai năm 2024.
Ngoài ra, để phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều nội dung tại các nghị định hiện hành cũng cần được sửa đổi, bổ sung để đảm bảo đồng bộ. Bên cạnh đó, quá trình rà soát còn phát hiện một số lỗi kỹ thuật trong soạn thảo văn bản, cần được điều chỉnh để đảm bảo tính thống nhất, minh bạch khi áp dụng.
Từ những cơ sở trên, Bộ Tài chính khẳng định việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP là cần thiết, phù hợp cả về pháp lý lẫn thực tiễn, góp phần hoàn thiện chính sách quản lý đất đai và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đất đai trong thời gian tới.
