5S là tên của một phương pháp quản lý, sắp xếp nơi làm việc, giúp các doanh nghiệp hạn chế lãng phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh trên thị trường trong nước cũng như quốc tế. Đây cũng là nền tảng cơ bản để thực hiện các hệ thống đảm bảo chất lượng xuất phát từ quan điểm nếu làm việc trong một môi trường lành mạnh sạch sẽ, thoáng đãng tiện lợi thì tinh thần sẽ thải mái, năng suất lao động cao hơn.
5S được viết tắt của 5 từ trong tiếng Nhật gồm: Seiri (Sàng lọc), Seiton (Sắp xếp), Seiso (Sạch sẽ), Seiketsu (Săn sóc), và Shitsuke (Sẵn sàng).Theo đánh giá, 5S là một chương trình nâng cao năng suất phổ biến ở Nhật Bản và dần trở nên phổ biến trên nhiều nước khác. Khi chương trình 5S thực hiện thành công sẽ đưa lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.
Theo đó, nơi làm việc trở nên sạch sẽ và ngăn nắp hơn, tăng cường phát huy sáng kiến cải tiến, mọi người trở nên kỷ luật hơn, các điều kiện hỗ trợ luôn sẵn sang cho công việc, chỗ làm việc trở nên thuận tiện và an toàn hơn, cán bộ công nhân viên tự hào về nơi làm việc, đem lại nhiều cơ hội kinh doanh hơn, đẩy mạnh sản xuất, nâng cao uy tín công ty, tăng thêm khách hàng mới. Ngoài ra, thực hiện tốt 5S sẽ đóng góp cho việc cải tiến Năng suất (P – Productivity), nâng cao chất lượng (Q – Quality), giảm chi phí (C – Cost), giao hàng đúng hạn (D – Delivery), đảm bảo an toàn (S – Safety) và cuối cùng là nâng cao tinh thần (M – Morale)
Như vậy có thể thấy, 5S là một công cụ quản lý hữu ích để các công ty, tổ chức có thể áp dụng và nâng cao chất lượng môi trường làm việc của mình nhằm tạo ra một hiệu quả làm việc tốt hơn. Thực hành tốt 5S chính là bước đầu của việc áp dụng các hoạt động cải tiến năng suất và chất lượng. Nếu việc thực hiện 5S thành công với kết quả cao thì đây sẽ là tiền đề vô cùng thuận lợi cho việc doanh nghiệp tiến hành thực hiện các chương trình năng suất chất lượng khác như TPM (Quản lý bảo trì thiết bị toàn diện), Kaizen/KAIZEN (Cải tiến liên tục). Nhìn chung các chương trình trên đều có mối quan hệ chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau rất tốt trong việc xây dựng một hệ thống quản lý hoạt động hiệu quả phục vụ cho việc cạnh tranh và phát triển của doanh nghiệp.
Nhận thức tầm quan trọng của 5S trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thời gian qua đã có rất nhiều các doanh nghiệp áp dụng triển khai. Đơn cử như tại Công ty Cổ phần CNCPS đóng tại Bình Dương (CNCPS). Với mục tiêu trở thành công ty hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực gia công và sản xuất sản phẩm nhựa, Công ty đã áp dụng và thực hiện tốt 5S cùng Chương trình hỗ trợ áp dụng thí điểm công cụ quản lý hiệu suất tổng thể (TPM) để tiết kiệm thời gian thay đổi mã hàng và thời gian di chuyển của công nhân tới 30 phút, tạo môi trường làm việc an toàn, ngăn nắp.
Nhờ đó, sau hơn 4 tháng triển khai, OEE (chỉ số hiệu suất thiết bị tổng thể) của CNCPS đã tăng từ 51% lên 78%, thời gian dừng máy do sự cố giảm từ 5.400 phút xuống còn 1.296 phút, sự cố dừng máy trong tháng giảm từ 27 lần xuống còn 18 lần, thời gian thay khuôn giảm từ 75 phút xuống còn 45 phút và tỷ lệ hàng đạt chất lượng tăng từ 90% lên 97%, chi phí bảo trì máy giảm được 3 triệu đồng/máy/năm.
Trong bối cảnh những tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19 thời gian qua, các doanh nghiệp đang gặp rất nhiều khó khăn và lâm vào tình trạng khủng hoảng. Vì thế, việc áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến để nâng cao hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm, trong đó, quản trị tinh gọn là một phương pháp rất hữu ích, giúp các doanh nghiệp loại bỏ lãng phí, nâng cao năng lực cạnh tranh của mình. Quản trị tinh gọn bao gồm các công cụ, phương pháp nhỏ khác nhau nhưng 5S được xem là nền tảng của việc áp dụng tinh gọn trong hệ thống sản xuất của các doanh nghiệp.
