Khuyến khích đầu tư, đổi mới công nghệ

Đó là một trong những nội dung đánh giá của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) trong nội dung góp ý Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025.

Theo ông Nguyễn Hoài Nam - Tổng thư ký VASEP, Bộ Tài chính đang xây dựng Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và hướng dẫn thi hành Luật thuế TNDN 2025 và lấy ý kiến của các tổ chức có liên quan cũng như các đối tượng chịu tác động. Thực hiện chức năng tập hợp, phản ánh ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp (DN) chế biến và xuất khẩu thủy sản đã có nhiều nội dung đóng góp cụ thể.

Lãnh đạo VASEP đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài chính và Ban Soạn thảo trong việc xây dựng Dự thảo với nhiều nội dung tích cực như mở rộng phạm vi ưu đãi thuế cho lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản, quy định rõ ràng hơn về các khoản chi phí chịu thuế, thu nhập được miễn thuế, ưu đãi thuế, có nhiều điểm sửa đổi theo hướng khuyến khích đầu tư, đổi mới công nghệ và hỗ trợ DN trong hoạt động sản xuất, xuất khẩu.

Qua đó, giúp DN giảm gánh nặng hành chính và thúc đẩy đầu tư vào chế biến, xuất khẩu thủy sản, góp phần tạo hành lang pháp lý rõ ràng, hỗ trợ DN ổn định sản xuất kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Tuy nhiên, qua nghiên cứu Dự thảo và tham vấn ý kiến từ các DN, Hiệp hội nhận thấy Dự thảo vẫn còn một số quy định sẽ gây vướng mắc, khó khăn cho DN, chưa đảm bảo tính khả thi trong thực tiễn, chưa phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo ra các rào cản không đáng có, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN… cần góp ý bổ sung để dự thảo nghị định sát với thực tiễn, thuận lợi khi đưa vào thực tiễn.

Góp ý 5 nội dung để sát với thực tiễn

Từ thực tiễn, các DN thủy sản đã góp ý cụ thể 5 nội dung liên quan, gồm: Điều kiện ưu đãi thuế đối với sản phẩm chế biến từ nguyên liệu nông, thủy sản; điều kiện của sản phẩm nông thủy sản đông lạnh được ưu đãi thuế; quy định ưu đãi thuế đối với phần thu nhập từ bán phế liệu, phế phẩm; khoản chi đóng góp quỹ hưu trí bổ sung; thời điểm áp dụng và quy định chuyển tiếp.

Trong đó, góp ý về Điều kiện ưu đãi thuế đối với sản phẩm chế biến từ nguyên liệu nông, thủy sản, VSAEP cho rằng, hiện nay, nhiều DN sản xuất hàng trăm mặt hàng khác nhau.

Do đó, quy định “Sản phẩm chế biến từ nguyên liệu nông sản, thủy sản, nếu tỷ lệ giá trị nguyên liệu nông sản, thủy sản sử dụng chiếm từ 30% trở lên so với giá trị sản phẩm thì thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi thuế", không phù hợp với các DN sản xuất nhiều mặt hàng, không khuyến khích DN đa dạng hóa sản phẩm và sẽ tạo thêm rủi ro pháp lý. Trong khi mục tiêu của ưu đãi thuế là khuyến khích chung cho hoạt động chế biến nông, lâm, thủy sản.

Từ thực tế trên, VASEP góp ý, Ban soạn thảo cần quy định rõ phương pháp xác định đối tượng được hưởng ưu đãi thuế theo hướng tính trên tổng thể hoạt động chế biến.

Về điều kiện của sản phẩm nông thủy sản đông lạnh được ưu đãi thuế (Theo Mục b.2 Khoản 1 Điều 4), đại diện VASEP cho rằng, quy định đông lạnh đến -18 độ C là chưa đầy đủ và sát với thực tế của công nghệ chế biến - bảo quản đông lạnh. Bởi vì, trong kỹ thuật bảo quản thủy sản, nhiệt độ bảo quản theo tiêu chuẩn quốc tế và Việt Nam đều yêu cầu phải đạt −18°C hoặc thấp hơn, không phải là chỉ “đến -18°C”. Nếu giữ nguyên quy định “đến −18°C”, sẽ tạo ra sự mâu thuẫn giữa pháp luật thuế và các quy định kỹ thuật, dễ gây hiểu sai trong quá trình thực thi.

Chính vì vậy, góp ý cho nội dung này, VASEP đề nghị sửa đổi lại đối tượng được ưu đãi thuế (tại Mục b.1 Khoản 1 Điều 4) là “sản phẩm chế biến từ sản phẩm tươi sống và được đông lạnh đến -18 độ C hoặc thấp hơn”

Đối với quy định ưu đãi thuế đối với phần thu nhập từ bán phế liệu, phế phẩm (Mục p Khoản 2 Điều 3 của Dự thảo), VASEP kiến nghị: Sửa đổi quy định theo hướng phân loại phế liệu dựa trên bản chất của phế liệu, thay vì dựa vào nguồn gốc phát sinh.

Cụ thể, thay vì quy định "nếu sản phẩm không được hưởng ưu đãi thì phế liệu... cũng không được hưởng ưu đãi", Dự thảo nên xây dựng một Danh mục cụ thể các loại phế liệu được hưởng ưu đãi. Khi một loại phế liệu nằm trong Danh mục này, dù nó phát sinh từ bất kỳ dây chuyền sản xuất sản phẩm chính nào (có ưu đãi hay không có ưu đãi), thì nó đều được hưởng ưu đãi.

Trường hợp Ban soạn thảo vẫn giữ quy định theo nguồn gốc phế liệu, phế phẩm, cần bổ sung quy định xử lý linh hoạt cho trường hợp phế liệu hỗn hợp, cụ thể: Đề nghị bổ sung một điều khoản quy định rằng, trong trường hợp một dây chuyền sản xuất ra nhiều loại sản phẩm (cả sản phẩm được và không được hưởng ưu đãi thuế) và phát sinh phế liệu giống nhau không thể tách biệt được nguồn gốc, thì cho phép tính thuế suất ưu đãi đối với thu nhập từ bán phế liệu, phế phẩm theo tỷ lệ doanh thu của sản phẩm được hưởng ưu đãi trên tổng doanh thu của toàn bộ dây chuyền sản xuất…

Nêu các ý kiến góp ý cho dự thảo, đại diện VASEP trân trọng đề nghị Bộ Tài chính và Ban Soạn thảo xem xét tiếp thu để chỉnh sửa, hoàn thiện Dự thảo Nghị định theo hướng phù hợp với thực tiễn, hài hòa với thông lệ quốc tế, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN và người dân.