Tiếp tục cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng xanh, số, bền vững

Trần Huyền

Đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ trong cơ cấu lại nền kinh tế thực chất, đồng bộ, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị tiếp tục ưu tiên củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, số và bền vững.

Quang cảnh phiên họp.
Quang cảnh phiên họp.

Ngân sách nhà nước được củng cố an toàn

Thẩm tra đánh giá tình hình kết quả thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, việc thực hiện 05 nhóm nhiệm vụ trọng tâm cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 đạt nhiều kết quả tích cực, toàn diện hơn so với giai đoạn trước.

Theo đó, cơ cấu lại đầu tư công, ngân sách nhà nước, hệ thống tín dụng và khu vực đơn vị sự nghiệp công lập đạt nhiều kết quả rõ nét. Đầu tư công phát huy vai trò dẫn dắt, khắc phục tình trạng dàn trải; số dự án vốn ngân sách trung ương giảm từ khoảng 11.000 xuống dưới 5.000 giai đoạn 2021 - 2025; tiến độ giải ngân cải thiện rõ rệt, bình quân đạt 94,3% kế hoạch với nhiều dự án tồn đọng được tháo gỡ.

Ngân sách nhà nước được củng cố an toàn, nợ công duy trì ở mức 35-36% GDP; nợ xấu trong hệ thống tín dụng kiểm soát dưới 2%; khu vực đơn vị sự nghiệp công lập từng bước tinh gọn, nâng cao tự chủ và hiệu quả cung ứng dịch vụ công. Các thị trường tài chính, bất động sản, lao động, khoa học, công nghệ đều có chuyển biến tích cực, khung khổ pháp lý ngày càng hoàn thiện. Thị trường tài chính cơ bản ổn định trước bối cảnh nhiều biến động trong và ngoài nước.

Cùng với đó, Việt Nam xếp hạng 44/139 về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII). Khu vực kinh tế tư nhân phát triển năng động, đóng góp khoảng 51% GDP, trên 30% thu ngân sách và sử dụng 82% lao động; khu vực FDI tiếp tục là động lực quan trọng trong các lĩnh vực công nghệ cao; kinh tế tập thể, hợp tác xã ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số ngày càng hiệu quả.

Công nghiệp và dịch vụ chiếm trên 80% GDP

Theo đánh giá của Ủy ban Kinh tế và Tài chính, liên kết vùng và phát triển đô thị đạt nhiều kết quả nổi bật, với 108/110 quy hoạch được phê duyệt, 06 Hội đồng điều phối vùng hoạt động. Các khu kinh tế ven biển, dự án hạ tầng trọng điểm và mô hình mới như Khu thương mại tự do Đà Nẵng được tập trung triển khai. Cơ cấu kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 chuyển dịch tích cực, khu vực công nghiệp và dịch vụ chiếm trên 80% GDP, kinh tế số chiếm gần 14%, năng lượng tái tạo đạt 15% sản lượng điện; nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ với năng suất, chất lượng và giá trị xuất khẩu không ngừng nâng cao.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi báo cáo thẩm tra.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi báo cáo thẩm tra.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, những kết quả đạt được cho thấy quá trình cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 đang chuyển biến thực chất, toàn diện và đồng bộ hơn giữa các khu vực, lĩnh vực và vùng, miền. "Hiệu quả phân bổ, sử dụng nguồn lực được nâng cao; các động lực tăng trưởng mới từng bước hình thành, góp phần củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, tăng cường năng lực tự chủ, sức chống chịu và sức cạnh tranh của nền kinh tế", Chủ nhiệm Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Mặc dù đạt được một số kết quả nhất định, việc cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Ủy ban đề nghị Chính phủ đánh giá, xác định rõ nguyên nhân và mức độ tác động của các hạn chế như: mô hình tăng trưởng chậm chuyển đổi, vẫn chủ yếu dựa vào vốn và lao động; cơ cấu ngành kinh tế chuyển dịch chậm, giá trị gia tăng còn thấp. Tỷ trọng nông nghiệp trong GDP tuy giảm nhưng còn cao; phát triển các loại thị trường còn chưa đồng bộ; năng lực nội tại của khu vực doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể còn hạn chế...

Định hướng thực hiện những tháng cuối năm 2025, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, cần tiếp tục ưu tiên củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, duy trì dư địa chính sách. Đồng thời, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, số và bền vững, tạo nền tảng vững chắc để hoàn thành các mục tiêu của giai đoạn 2021 - 2025 và định hình các động lực tăng trưởng mới cho giai đoạn 2026 - 2030.