Chuyển biến toàn diện, đồng bộ trong cơ cấu lại nền kinh tế
Cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025 ghi nhận nhiều chuyển biến rõ nét, toàn diện và đồng bộ trên các lĩnh vực then chốt như đầu tư công, tài chính - ngân sách, tổ chức tín dụng, doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Tỷ trọng khu vực công nghiệp và dịch vụ trong GDP tăng lên trên 80%, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn từng bước hình thành, tạo nền tảng cho mô hình tăng trưởng hiện đại, bền vững.

Triển khai toàn diện, đồng bộ
Chiều 20/10, tại phiên họp của Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025. Theo đó, quá trình cơ cấu lại nền kinh tế được triển khai toàn diện, đồng bộ, với nhiều lĩnh vực trọng tâm.
Trong lĩnh vực ngân sách nhà nước, Chính phủ tiếp tục cải cách thể chế tài chính, tăng cường vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, phát huy tính tự chủ của ngân sách địa phương và nâng cao hiệu quả phân bổ, sử dụng nguồn lực. Chính sách thuế tiếp tục được hoàn thiện theo hướng đồng bộ, bao quát các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu và tăng tỷ trọng thu nội địa.
Về đầu tư công, việc cải cách thể chế được chú trọng, việc tháo gỡ các vướng mắc trong triển khai dự án được chỉ đạo quyết liệt, góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, từ đó thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Việc cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước tập trung vào hoàn thiện hệ thống pháp luật, tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn, đảm bảo công khai, minh bạch, hạn chế thất thoát tài sản nhà nước. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong các lĩnh vực then chốt tiếp tục được phát huy, tạo lực kéo cho đổi mới mô hình tăng trưởng.
Cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu tiếp tục được triển khai theo hướng hoàn thiện thể chế, phù hợp nguyên tắc thị trường, nhằm tạo bước chuyển rõ rệt, thực chất. Các tổ chức tín dụng yếu kém được tập trung xử lý theo phương án cụ thể; việc thu hồi nợ xấu được đẩy mạnh, đồng thời ngăn ngừa nợ xấu mới phát sinh.
Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, Chính phủ đẩy mạnh rà soát, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm tối thiểu 10% số lượng đơn vị sự nghiệp công lập theo tinh thần các Nghị quyết số 19-NQ/TW, Kết luận 62-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 38/NQ-CP của Chính phủ.
Chính phủ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và chính sách cho các loại thị trường như tài chính, đất đai, bất động sản, lao động, khoa học công nghệ. Công nghệ số được thúc đẩy ứng dụng vào phát triển thị trường, hình thành các sàn giao dịch tập trung, đảm bảo minh bạch, an toàn, lành mạnh. Các Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị đã tạo nền tảng quan trọng để định hình một kỷ nguyên phát triển mới.
Lực lượng doanh nghiệp được chú trọng phát triển toàn diện, với các chính sách hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, đổi mới kinh tế tập thể, hợp tác xã. Các chính sách đầu tư được điều chỉnh theo hướng phù hợp với bối cảnh thuế tối thiểu toàn cầu, góp phần thúc đẩy đóng góp mạnh mẽ từ các khu vực kinh tế vào tăng trưởng chung.

Công tác quy hoạch quốc gia, vùng, ngành và địa phương được đẩy mạnh, đến nay đã có 108/110 quy hoạch được phê duyệt (đạt 98,2%). Chính phủ tập trung đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, hạ tầng số, giao thông kết nối vùng, nội vùng, đô thị - nông thôn. Các chính sách liên kết vùng, cơ chế đặc thù cho một số thành phố lớn đã phát huy hiệu quả, khai thác lợi thế từng vùng, thúc đẩy mô hình tăng trưởng đổi mới.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng hiện đại, tỷ trọng ngành công nghiệp và dịch vụ trong GDP tăng từ 78,5% năm 2020 lên 80,33% năm 2025. Chuyển đổi số, công nghệ mới, đổi mới sáng tạo, kinh tế số và kinh tế xanh được đẩy mạnh ứng dụng trong sản xuất và đời sống. Cơ cấu ngành và nội ngành chuyển dịch theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh.
Lượng hóa cụ thể các chỉ tiêu đo lường mục tiêu
Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng chỉ rõ một số tồn tại. Cụ thể, tiến độ xây dựng thể chế còn chậm, cơ cấu kinh tế và mô hình tăng trưởng dù có tiến bộ nhưng chưa tạo được chuyển biến rõ nét. Việc phát triển doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân còn hạn chế, các ngành công nghiệp và dịch vụ chưa có sự bứt phá mạnh về năng suất. Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập còn chậm. Một số lĩnh vực trọng tâm gặp nhiều khó khăn, thách thức. Các loại thị trường chưa thực sự vận hành hiệu quả và bền vững.
Những tháng cuối năm 2025, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo sát sao các bộ, cơ quan, địa phương được phân công là cơ quan chủ trì thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu; tập trung theo dõi, giám sát, đánh giá khả năng hoàn thành và kịp thời đề xuất giải pháp phù hợp, nhằm đảm bảo hoàn tất các mục tiêu trọng yếu đến hết năm 2025.
Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan tiếp tục triển khai, hoàn thành các chương trình, đề án phục vụ cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, tạo ra kết quả rõ rệt, đồng thời duy trì môi trường đầu tư thông thoáng, bình đẳng, thuận lợi cho doanh nghiệp, hợp tác xã. Chính phủ cũng sẽ phát huy vai trò dẫn dắt của các đô thị lớn và cực tăng trưởng, tổ chức hiện thực hóa các đột phá thể chế, đặc biệt liên quan đến các Nghị quyết trọng điểm gần đây của Bộ Chính trị.
Việc nghiên cứu mô hình phát triển kinh tế mới gắn với giai đoạn tăng trưởng cao, khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng, tận dụng thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư cũng sẽ được Chính phủ triển khai. Chính phủ sẽ đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, phát triển các mô hình kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế dữ liệu.
Mô hình mới này sẽ yêu cầu lượng hóa cụ thể các chỉ tiêu đo lường mục tiêu đề ra, đảm bảo an toàn kinh tế vĩ mô, theo dõi được sự dịch chuyển nội tại giữa các khu vực, ngành kinh tế. Từ đó nâng cao năng suất lao động, khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và khả năng kiểm soát rủi ro trong bối cảnh biến động khó lường của kinh tế thế giới.