Những năm gần đây, nhờ sự quan tâm của Quảng Ninh cùng nỗ lực của nông dân, doanh nghiệp và hợp tác xã trong đẩy mạnh cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất đã tạo những bước tiến quan trọng cho ngành nông nghiệp của tỉnh phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và cải thiện đời sống nông dân.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh, hiện toàn tỉnh có gần 7.000 máy làm đất, hơn 2.500 máy tuốt đập, 3.000 máy xay xát, khoảng 700 máy gieo sạ, đưa tỷ lệ cơ giới hóa khâu làm đất đạt 95%, thu hoạch đạt trên 80%, xay xát và chế biến sơ bộ đạt hơn 95%.

Đáng chú ý, trong sản xuất nông nghiệp nhiều tiến bộ kỹ thuật đã được áp dụng không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí còn giảm công lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất như: Máy bay điều khiển từ xa phun thuốc bảo vệ thực vật, hệ thống tưới tiết kiệm, máy gieo mạ khay, máy cấy, máy gặt đập liên hợp… Việc đẩy mạnh cơ giới hóa đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực, chi phí sản xuất giảm từ 20 - 30%, năng suất tăng thêm từ 10 - 15%, thất thoát sau thu hoạch giảm đáng kể.

Bên cạnh đó, Quảng Ninh cũng chú trọng tới công tác đầu tư xây dựng và cải tạo hệ thống thủy lợi đảm bảo nguồn nước tưới tiêu phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Hiện, hệ thống thủy lợi được hoàn thiện giúp 80% diện tích gieo trồng chủ động tưới tiêu.

Cùng với cơ giới hóa, ngành nông nghiệp cũng tích cực trong quá trình chuyển đổi số. Để giúp ngành nông nghiệp chuyển đổi từ phương thức hoạt động truyền thống sang môi trường số, Trung tâm Khuyến nông (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh) đã đưa ra các giải pháp trọng tâm như: Sử dụng cảm biến IoT, trí tuệ nhân tạo (AI), hệ thống điều khiển tự động trong quản lý chuồng trại, ao nuôi; số hóa nhật ký sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm; chuẩn hóa quy trình kỹ thuật hướng dẫn bà con nông dân.

Năm 2025, Trung tâm tập trung nghiên cứu thử nghiệm các giống cây trồng mới như: Na bở, vải vụ sớm, đồng thời đề xuất thực hiện nhiệm vụ khoa học cấp tỉnh về ứng dụng biện pháp canh tác tiên tiến trong sản xuất lúa nhằm giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, Trung tâm cũng đang triển khai dự án “Thử nghiệm ứng dụng công nghệ Nhật Bản nhằm nâng cao năng lực chế biến nông sản, hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững”. Dự án với kỳ vọng góp phần cải thiện năng lực chế biến, gia tăng giá trị nông sản và nâng cao hiệu quả sản xuất cho nông dân.

Thực hiện số hóa giúp nông sản của tỉnh Quảng Ninh ngày càng được nhiều người tiêu dùng biết đến thông qua phát triển thương mại điện tử. Hiện, tỉnh Quảng Ninh đã cập nhật thông tin của trên 450 sản phẩm tham gia chương trình OCOP của các địa phương trong toàn Tỉnh qua đó đã giúp nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh trong Tỉnh gửi hồ sơ và giao dịch trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được Sở Nông Nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh cũng chỉ ra những khó khăn thách thức cần được khắc phục để đẩy mạnh cơ giới hóa và chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới như: Một số khâu trong gieo cấy, sơ chế, chế biến sâu chưa được cơ giới hóa đồng bộ. Quy mô sản xuất ở nhiều nơi còn manh mún, hạ tầng giao thông nội đồng hạn chế khiến máy móc khó phát huy hiệu quả. Nguồn vốn đầu tư ban đầu cho nông hộ còn hạn chế, trong khi dịch vụ vận hành, sửa chữa máy móc vẫn chủ yếu tự phát. Đội ngũ lao động vận hành thiết bị hiện đại chưa được đào tạo bài bản, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng.

Để khắc phục những khó khăn, ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Ninh cho biết, thời gian tới sẽ tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Hỗ trợ vốn vay, khuyến khích doanh nghiệp và hợp tác xã đầu tư dịch vụ cơ giới; tổ chức đào tạo kỹ thuật vận hành, bảo trì máy nông nghiệp cho nông dân; đầu tư phát triển hạ tầng đồng ruộng và giao thông nội đồng; chú trọng và xây dựng chuỗi giá trị nông sản gắn với các chương trình OCOP, VietGAP…