Động lực cho mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII diễn ra vào tháng 1/2025, Ban Chấp hành Trung ương thống nhất với các Đề án bổ sung phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên và tăng trưởng giai đoạn 2026-2030 liên tục đạt 2 con số.

Đây là những mục tiêu đầy thách thức trong bối cảnh tình hình chính trị thế giới bất ổn, kinh tế toàn cầu đang bước vào chu kỳ chuyển đổi sâu sắc. Tuy nhiên, với nhiều thành tựu nước ta đã đạt được trong những năm qua cùng những quyết sách mới của Đảng và Nhà nước, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để tăng tốc phát triển như kỳ vọng.

Động lực đến từ nội lực nền kinh tế…

Những năm qua, với sự chỉ đạo đúng và trúng của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, nền kinh tế Việt Nam đã vượt qua những khó khăn và được đánh giá là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao trên thế giới. Năm 2024, Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng GDP ấn tượng là 7,09%. So với các nước trong khu vực ASEAN, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng GDP cao nhất, cho thấy sự ổn định và khả năng duy trì tăng trưởng.

Quy mô nền kinh tế cũng có sự bứt phá ngoạn mục. Theo số liệu của Cục Thống kê, quy mô GDP cả nước tăng từ 4,5 tỷ USD năm 1986 lên 346 tỷ USD năm 2020, xếp thứ 37 trên thế giới. Năm 2024, quy mô nền kinh tế cả nước tiếp tục tăng lên, đạt 476,3 tỷ USD, đứng thứ 4/11 Đông Nam Á, thứ 14/40 châu Á, thứ 33 trên thế giới.

Điều đáng nói là cơ cấu lại nền kinh tế gắn với công nghiệp hóa, hiện đại hóa được thúc đẩy mạnh mẽ. Năm 2024, tỷ trọng khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ là khoảng 80%, trong đó ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đã thể hiện tốt vai trò dẫn dắt tăng trưởng toàn nền kinh tế. Mặc dù tỷ trọng ngành nông nghiệp có xu hướng giảm, song các mô hình nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ, sinh thái và công nghệ cao ngày càng phát triển, với số lượng doanh nghiệp nông nghiệp tăng nhanh và liên kết vùng, chuỗi giá trị được mở rộng hứa hẹn mang lại những cơ hội tăng trưởng mới cho nền kinh tế.

Thu hút đầu tư nước ngoài luôn là một điểm sáng trong bức tranh kinh tế Việt Nam. Tính lũy kế từ năm 1988 đến năm 2024, dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) từ nhiều quốc gia trên thế giới vào Việt Nam đạt hơn 450 tỷ USD, đóng góp khoảng gần 20% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, tập trung chủ yếu vào sản xuất chế tạo, bất động sản và năng lượng. Sự tham gia của khu vực FDI đã góp phần chuyển giao công nghệ, đồng thời đóng góp đáng kể vào tạo việc làm, thu ngân sách nhà nước và xuất khẩu của Việt Nam. Đáng nói là chất lượng vốn FDI tiếp tục được nâng lên, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững… đã, đang và sẽ tiếp tục tạo sức bật cho nền kinh tế Việt Nam. Hơn nữa, hiện thế giới đang chứng kiến những bất ổn địa chính trị và các xu hướng “China+1” khiến nhiều tập đoàn đa quốc gia tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh đó, Việt Nam nổi lên như điểm đến hấp dẫn nhờ vị trí chiến lược, lực lượng lao động trẻ, hạ tầng ngày càng hoàn thiện và độ mở nền kinh tế lớn.

Xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, trở thành trụ đỡ chủ yếu cho tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn từ năm 2011 đến nay. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam đạt 405,5 tỷ USD, gấp 28 lần so năm 2000 (14,5 tỷ USD); có tới 8 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 69,0% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Thặng dư thương mại của Việt Nam không ngừng tăng lên và đạt 24,77 tỷ USD năm 2024, góp phần cải thiện cán cân thanh toán, ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định tỷ giá, kiểm soát lạm phát. Những con số trên đã đưa Việt Nam góp mặt trong Top 30 nền kinh tế xuất khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới, đứng ở vị trí 23. Hiện Việt Nam đã ký kết hơn 17 Hiệp định tự do thương mại (FTA) với các quốc gia, lãnh thổ, trở thành thành viên tổ chức thương mại thế giới WTO, CPTTP, ASEAN. Việc tiếp tục khai thác tốt hơn các hiệp định FTA cùng việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đổi mới sản xuất trong nước để đáp ứng “chính sách xanh” của các thị trường xuất khẩu sẽ giúp Việt Nam nắm bắt nhiều hơn cơ hội trong xuất khẩu cũng như kiến tạo thêm các cơ hội hợp tác kinh tế và thu hút FDI.

Bên cạnh những kết quả trên, những năm qua, cơ cấu đầu tư trong nước được điều chỉnh hợp lý hơn, đầu tư công tập trung vào các công trình trọng điểm, có tính lan tỏa, hiệu quả cao. Hiện nhiều công trình giao thông quan trọng, quy mô lớn được đầu tư, nâng cấp như: Sân bay Long Thành (Đồng Nai), cao tốc Bắc - Nam, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc–Nam... Tính đến năm 2025 cả nước có hơn 3.000 km đường bộ cao tốc, cơ bản hoàn thành đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông và triển khai xây dựng một số tuyến đường bộ cao tốc trục ngang… Kết cấu hạ tầng được đầu tư xây dựng sẽ như “đường cao tốc” để Việt Nam tăng tốc, bứt phá mạnh mẽ hơn trên chặng đường sắp tới.

Trước sự lan tỏa mạnh mẽ của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, kinh tế số đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng với những đóng góp đáng kể trong nền kinh tế cùng những thay đổi tích cực các lĩnh vực công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, thương mại điện tử,.... Trung bình tỷ trọng giá trị tăng thêm kinh tế số trong GDP giai đoạn 2020-2024 đạt khoảng 12,88%, trong đó ngành kinh tế số lõi đóng góp 7,99%. Hiện Việt Nam có chiến lược rất rõ ràng về phát triển kinh tế số với mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số chiếm 20% GDP và tới 2030 là 30%; đồng thời dành một nguồn lực lớn cho đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ. Đây sẽ là những đòn bẩy để phát triển mạnh mẽ hơn nền kinh tế số, từ đó tạo sức kéo, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cả nước.

… và các quyết sách chiến lược

Bên cạnh những yếu tố trên, động lực để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng còn đến từ hàng loạt quyết sách mới của Đảng và Nhà nước mang tính chiến lược.

Ngày 16/6, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, Quốc hội thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), chính thức bỏ cấp huyện, chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 3 cấp thành 2 cấp, bắt đầu thực hiện từ ngày 01/7/2025. Quyết định "sắp xếp lại giang sơn" là bước đi lịch sử có ý nghĩa chiến lược, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới của bộ máy hành chính nhà nước theo hướng đồng bộ, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Đây là cơ hội để cả hệ thống chính trị đổi mới tư duy lãnh đạo, đổi mới phương thức quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng quản trị quốc gia, tăng cường hiệu quả phục vụ nhân dân, hướng đến đích cuối cùng là thúc đẩy kinh tế, thúc đẩy sự tăng trưởng.

Cùng với bước chuyển mình lịch sử của đất nước, chúng ta tự tin bứt phá tăng trưởng và cất cánh với những nỗ lực cải cách thể chế với nhiều văn bản luật mới được thông qua trong hai năm gần đây mở đường cho giai đoạn phát triển mới của đất nước như: Luật Đầu tư công; Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi)...

Niềm tin để Việt Nam tiến về đích tăng trưởng còn là “bộ tứ trụ cột”: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Với tất cả những chất xúc tác trên, có thể nói, mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam hoàn toàn không xa vời. Khi chúng ta tận dụng tốt thời cơ, phát huy tốt nội lực đang có, tin chắc rằng Việt Nam có thể bước vào chu kỳ tăng trưởng thần tốc, để sớm trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.