Những năm gần đây, Hà Tĩnh đã triển khai đồng bộ các chính sách an sinh, ưu tiên nguồn lực lớn cho người nghèo, người có công và hộ khó khăn. Từ năm 2020 đến nay, toàn tỉnh đã hỗ trợ xây mới hơn 8.300 căn nhà với tổng kinh phí trên 566 tỷ đồng, trong đó chương trình nhà ở kiên cố theo Quyết định số 22-QĐ/TU phê duyệt hơn 2.400 căn, còn chương trình do Bộ Công an phát động hỗ trợ thêm 1.000 căn với kinh phí gần 90 tỷ đồng. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tỉnh cũng huy động xã hội hóa xây dựng thêm gần 5.000 căn nhà trị giá hơn 300 tỷ đồng, giúp hàng nghìn hộ dân an cư, yên tâm phát triển kinh tế.

Cùng với đó, toàn tỉnh đã rà soát và xóa bỏ toàn bộ 2.343 căn nhà tạm, dột nát, huy động được trên 37 tỷ đồng từ doanh nghiệp và cộng đồng.

Không chỉ chăm lo về chỗ ở, Hà Tĩnh còn coi vốn tín dụng chính sách là động lực giúp người dân làm ăn, vươn lên. Trong giai đoạn 2021–2024, Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh đã cho hơn 145.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng chính sách vay vốn với tổng doanh số 6.832 tỷ đồng; dự kiến riêng năm 2025 sẽ cho vay khoảng 70.000 lượt hộ với doanh số 3.600 tỷ đồng.

Song song với đó, các đoàn thể đã hỗ trợ xây dựng hơn 7.000 mô hình sinh kế giảm nghèo trị giá 16 tỷ đồng, hỗ trợ trực tiếp cho 3.500 hộ nghèo và 2.100 hộ cận nghèo. Các mô hình chăn nuôi, trồng cây ăn quả, sản xuất tiểu thủ công nghiệp hay kinh doanh nhỏ đã giúp hơn 1.300 hộ thoát nghèo, tạo thêm hàng nghìn việc làm ổn định tại chỗ.

Nhờ những giải pháp này, tỷ lệ hộ nghèo của Hà Tĩnh đến cuối năm 2024 chỉ còn 9.236 hộ, chiếm 2,4% tổng số hộ, giảm 2,28 điểm phần trăm so với đầu kỳ; hộ cận nghèo còn 11.736 hộ, tương đương 3,04%, giảm 2,05 điểm phần trăm. Đằng sau các con số là chuyển biến rõ rệt về chất: nhiều hộ nghèo nay đã có việc làm ổn định, có thu nhập thường xuyên và đủ khả năng tái đầu tư sinh kế.

Đặc biệt, tỉnh coi phát triển việc làm là trụ cột của sinh kế bền vững. Giai đoạn 2021–2024, Hà Tĩnh triển khai Tiểu dự án 3 về hỗ trợ việc làm bền vững với tổng kinh phí 28,7 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hơn 26 tỷ. Dự án Sàn giao dịch việc làm thành phố Hà Tĩnh có tổng vốn hơn 31,8 tỷ đồng đang được gấp rút hoàn thiện, hứa hẹn trở thành điểm kết nối cung – cầu lao động hiện đại của khu vực Bắc Trung Bộ. 

Các chương trình sinh kế cũng được thiết kế phù hợp với điều kiện từng vùng. Ở miền núi phía Tây, người dân được hỗ trợ nuôi bò sinh sản, trồng cây ăn quả, nuôi ong lấy mật; vùng đồng bằng phát triển chăn nuôi gia cầm, nuôi trồng thủy sản; vùng ven biển khuyến khích các mô hình đánh bắt, chế biến và dịch vụ hậu cần nghề cá. Tính đến cuối năm 2024, toàn tỉnh triển khai 537 mô hình sinh kế đa dạng hóa sản xuất với tổng vốn hơn 93 tỷ đồng, thu hút trên 9.000 hộ tham gia, trong đó hơn 8.600 hộ đã thoát nghèo bền vững.

Những kết quả này phản ánh tư duy mới của Hà Tĩnh - giảm nghèo bằng việc giúp người dân có việc làm và kỹ năng nghề phù hợp. Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tỉnh chú trọng gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo nghề, tín dụng ưu đãi và tiêu thụ sản phẩm. Các doanh nghiệp địa phương cũng được khuyến khích tham gia chuỗi sinh kế, từ cung ứng giống, vật tư, đến bao tiêu đầu ra.

Dù vậy, tỉnh cũng nhận thấy nhiều thách thức. Việc duy trì sinh kế bền vững đòi hỏi không chỉ hỗ trợ ban đầu mà còn phải đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, xây dựng chuỗi giá trị ổn định và môi trường sản xuất an toàn. Ở các vùng sâu, vùng xa, cần thêm hạ tầng và đào tạo để người dân có thể tự quản lý mô hình. Ngoài ra, việc nâng cao chất lượng dữ liệu nghèo, đánh giá hiệu quả mô hình và kết nối tín dụng – tiêu thụ vẫn cần hoàn thiện.