Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Thông báo của Văn phòng Quốc hội về Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Phiên họp thứ 50 về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) và ý kiến tại Báo cáo của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội về thẩm tra sơ bộ Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi), Chính phủ vừa có báo cáo Quốc hội về việc tiếp thu, giải trình ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra sơ bộ đối với Dự án Luật này.

Đồng bộ với khung luật pháp liên quan trên các lĩnh vực

Cụ thể, về các nội dung tiếp thu, trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Chính phủ đã rà soát, chỉnh lý Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) để bảo đảm sự thống nhất giữa Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) với các Dự án Luật cùng trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 và việc xây dựng cơ chế tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định của Luật Đất đai.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý để thể chế hóa đầy đủ quan điểm chỉ đạo, đường lối, nhiệm vụ, giải pháp về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia tại các văn kiện của Đảng.

Cùng với đó, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý, bổ sung quy định giao Chính phủ rà soát, trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quy hoạch, trong thời gian các luật chưa được sửa đổi thì Chính phủ được ban hành quy định khác Luật theo cơ chế quy định tại Nghị quyết số 206/2025/QH15.

Đồng thời, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý nội dung liên quan đến đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch để bảo đảm thống nhất với các quy định của Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công và phân loại các dự án để đánh giá.

Xóa bỏ rào cản hành chính, thúc đẩy kiến tạo phát triển

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Chính phủ sẽ chỉ đạo các Bộ, ngành và các cơ quan có liên quan khẩn trương rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có quy định liên quan đến quy hoạch để bảo đảm đồng bộ với quy định của Luật Quy hoạch (sửa đổi), bảo đảm đổi mới một cách căn bản, thực chất, xóa bỏ các rào cản hành chính không cần thiết, cơ chế “xin - cho” cản trở tiếp cận thị trường, chuyển từ “quản lý” sang “kiến tạo phát triển”, tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh chi phí thấp, không tạo “điểm nghẽn”, vướng mắc, khó khăn mới, cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh bình thường của doanh nghiệp và người dân, không “quy hoạch hóa” nền kinh tế.

Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát các quy định về thẩm quyền về phê duyệt/quyết định liên quan đến dự án đầu tư tại Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) để bảo đảm đồng bộ với việc phân cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch tại Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi).

Cũng trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, quy định về nội dung quy hoạch tại Điều 22 và Điều 28 Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng thay các cụm từ “khu vực khó khăn, đặc biệt khó khăn” và “địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn” tại thành “miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn” để bảo đảm thống nhất với Điều 58 và Điều 61 Hiến pháp.

Thống nhất quản lý nhà nước về quy hoạch

Đối với quy định về quản lý nhà nước đối với quy hoạch, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: (i) Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về quy hoạch trong phạm vi cả nước; (ii) Các Bộ, Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện quản lý nhà nước về quy hoạch trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Đồng thời, quy định về chương trình hành động thực hiện quy hoạch tại Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng không quy định riêng về nội dung này mà chỉ là một nội dung về quản lý thực hiện quy hoạch và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung và trình tự, thủ tục ban hành, điều chỉnh chương trình hành động thực hiện quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, để bảo đảm linh hoạt trong quá trình tổ chức thực hiện, phù hợp với sự phát triển nhanh của khoa học và công nghệ, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan có liên quan nghiên cứu trong quá trình xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Quy hoạch (sửa đổi) để bảo đảm ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quy hoạch để phát hiện, xử lý các mâu thuẫn trong quy hoạch; xây dựng Hệ thống thông tin quốc gia về quy hoạch trở thành nền tảng quản trị không gian số, ứng dụng các công nghệ hiện đại như hệ thống thông tin địa lý (GIS), trí tuệ nhân tạo (AI)… để mô hình hóa không gian và đối chiếu tự động các nội dung quy hoạch theo thứ bậc ngay khi dữ liệu được cập nhật, cảnh báo tự động về xung đột (mâu thuẫn liên vùng, liên ngành) cho cơ quan có thẩm quyền xử lý, bảo đảm sự đồng bộ và kiểm soát quyền lực hiệu quả trong bối cảnh thực hiện phân cấp, phân quyền.

Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành chủ động rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo phạm vi lĩnh vực phụ trách để sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ theo hướng làm rõ sự cần thiết của các kế hoạch, chương trình, rà soát, giản lược nội dung kế hoạch, chương trình bảo đảm không bị lạm dụng, trở thành một loại “quy hoạch”, một hình thức “tiền kiểm” không cần thiết để triển khai các hoạt động kinh tế - xã hội.

Để bảo đảm tính kế thừa các quy hoạch, đáp ứng yêu cầu về tiến độ điều chỉnh quy hoạch thời kỳ 2021-2030 của Bộ Chính trị, quy định chuyển tiếp tại Dự thảo Luật đã bổ sung nguyên tắc điều chỉnh, trong đó có nguyên tắc “Bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, kế thừa, ổn định trong hệ thống quy hoạch.”; Quy định một số nội dung về kinh phí; hồ sơ, nội dung quy hoạch, trình tự, thủ tục lập, thẩm định và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch để thực hiện điều chỉnh ngay mà không cần chờ Nghị định quy định chi tiết được ban hành.