Có cơ chế xử lý mâu thuẫn quy hoạch cùng cấp

Tại Phiên thảo luận sáng 7/11 của Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã làm rõ nhiều nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030.

Đối với Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi), theo Bộ trưởng, Dự thảo Luật lần này là luật khung, quy định các nguyên tắc chung của hệ thống quy hoạch, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch và trình tự, thủ tục chung cho hoạt động quy hoạch.

“Dự thảo Luật lần này đã bổ sung thêm quy hoạch chi tiết ngành vào phạm vi điều chỉnh của luật”, Bộ trưởng nhấn mạnh. Việc này nhằm đảm bảo tính đồng bộ, tránh mâu thuẫn hoặc chồng chéo giữa quy hoạch chi tiết ngành và các quy hoạch khác.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch cùng cấp, vốn là vấn đề vướng mắc tại các địa phương, đặc biệt giữa các quy hoạch ngành như khoáng sản và giao thông. “Luật Quy hoạch sửa đổi lần này quy định rõ trình tự và cấp thẩm quyền xem xét xử lý mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch cùng cấp”, Bộ trưởng cho hay.

Liên quan đến quy hoạch vùng, Bộ trưởng cho biết, quy hoạch vùng xác định phương hướng phát triển, sắp xếp không gian, phân bổ nguồn lực cho kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường có tính liên ngành, liên vùng, liên tỉnh, đặc biệt xác định hệ thống kết cấu hạ tầng dùng chung trong vùng. Do dó, quy hoạch vùng rất cần thiết. "Hiện nay, qua tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy, hầu hết là các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia phát triển đều có quy hoạch vùng", Bộ trưởng cho biết thêm.

Về phân cấp, phân quyền, Dự thảo Luật lần này đẩy mạnh phân cấp theo tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Dự thảo cũng bổ sung quy định về thẩm quyền phê duyệt quy hoạch ngành theo quy định của của Chính phủ.

Quy hoạch phải dựa trên lợi thế sẵn có của vùng

Việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia cũng được nhiều đại biểu quan tâm thảo luận. Làm rõ hơn về nội dung này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh cho phù hợp tình hình mới. Đồng tình với kiến nghị của các đại biểu liên quan đến các danh mục ưu tiên đầu tư cũng như vai trò của kinh tế tư nhân, Bộ trưởng khẳng định sẽ tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp.

Theo Bộ trưởng, trong Luật cần trích đúng vai trò của kinh tế tư nhân theo Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị. Theo đó, kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.

Về tầm nhìn và mục tiêu phát triển kinh tế 2026-2050, Bộ trưởng cho hay, hiện nay phân giai đoạn là 2021-2030 và 2031-2050. Tuy nhiên, ông đề xuất cân nhắc tầm nhìn đến năm 2045 - kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, để đặt mục tiêu phát triển quốc gia năm 2030 trở thành nước đang phát triển, thu nhập trung bình cao; năm 2045 trở thành nước phát triển, công nghiệp hiện đại và thu nhập cao. Theo đó, tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2026-2030 cần đạt hai con số, làm nền tảng cho giai đoạn tiếp theo.

Trước ý kiến đại biểu đề nghị bổ sung cảng Trần Đề vào danh mục các dự án quan trọng quốc gia để phát triển Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng nêu rõ, vấn đề quan trọng là cơ chế chính sách, đầu tư hạ tầng và thu hút doanh nghiệp để khai thác cảng. “Đầu tư cảng lớn, chi phí ước tính 2-3 tỷ USD. Để nhà đầu tư hòa vốn, cần có hàng hóa tại chỗ và hàng trung chuyển”, Bộ trưởng nhấn mạnh. Do đó, cần tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả, "bổ sung danh mục dự án rồi nhưng không có giải pháp thì cũng không thành hiện thực được".

Vấn đề này cũng liên quan đến điều chỉnh phân vùng kinh tế - xã hội và định hướng phát triển vùng. Theo Bộ trưởng, khi đã xác định 6 vùng, phải phân "vai" rõ ràng, tính toán dựa trên tiềm năng và thế mạnh riêng của từng vùng, đồng thời gắn với từng địa phương trong vùng đó. "Nếu cố gắng đưa mọi yếu tố vào, các vùng sẽ trở nên giống nhau, dàn trải và quy hoạch sẽ mất tính định hướng", Bộ trưởng nhận định.

Bộ trưởng cho rằng, việc xây dựng quy hoạch tổng thể quốc gia, định hướng phát triển vùng vẫn cần dựa trên tiềm năng, lợi thế hiện có của từng vùng để hoạch định chiến lược phát triển phù hợp, đảm bảo mỗi vùng có định hướng riêng và hiệu quả phát triển bền vững.