Tại Việt Nam, thiên tai cũng ngày càng gia tăng gây thiệt hại nặng nề đến tính mạng, tài sản, đời sống, sản xuất của người dân.
Từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình thiên tai ở Việt Nam xảy ra rất khốc liệt, cực đoan với nhiều loại hình thiên tai, tại khắp các vùng, miền trên cả nước.
Những cơn bão lớn, áp thấp nhiệt đới và hàng trăm trận mưa lớn gây ngập úng, lũ, lũ quét, sạt lở đất; nhiều trận dông lốc, động đất và gió mạnh, sóng lớn trên biển.
Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai cho biết, các loại hình thiên tai đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân.
Tính tới đầu tháng 12, thiên tai đã làm 514 người chết và mất tích; 2.207 người bị thương.
Về nhà ở, đã có 6.905 nhà sập, đổ; 294.813 nhà bị hư hỏng, tốc mái. 338.955 ha lúa, hoa màu, 300.103 ha cây trồng khác bị ảnh hưởng, thiệt hại; 56.886 con gia súc, 5.321.084 con gia cầm bị chết, cuốn trôi.
Về thủy lợi, 502,4 km đê, kè, kênh mương; 94,8 km bờ sông, bờ biển bị sạt lở, hư hỏng. Ngoài ra còn nhiều thiệt hại về nuôi trồng thủy sản, tàu thuyền, giao thông… Ước tính tổng thiệt hại hơn 87.485 tỷ đồng, gấp hơn 9 lần năm 2023.
Trong số gần 90.000 tỷ đồng thiệt hại do thiên tai gây ra trong năm chủ yếu do cơn bão số 3 có tên quốc tế Yagi xuất hiện vào đầu tháng 9. Cơn bão này là cơn bão mạnh nhất trong 30 năm trên Biển Ðông và trong 70 năm qua đổ bộ trên đất liền nước ta.
Bão số 3 tăng cấp nhanh, thời gian duy trì siêu bão lâu, không giảm cấp theo quy luật thông thường, hoàn lưu bão cũng bất thường khi gây mưa rất lớn ở 26 tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ, gây ra lũ lịch sử trên nhiều tuyến sông.
Cơn bão số 3 đã làm 345 người chết và mất tích; gần 2.000 người bị thương; gần 400.000 căn nhà bị hư hỏng, ngập nước, hàng trăm nghìn ha cây nông nghiệp, thủy sản bị ngập úng hư hỏng và rất nhiều thiệt hại khác về tài sản. Ước tính tổng thiệt hại hơn 81.700 tỷ đồng. So với tổng thiệt hại do thiên tai năm 2024 thì riêng bão Yagi đã chiếm tới 93,39%.
Năm 2024 còn được nhìn nhận là năm xảy ra rất nhiều vụ sạt lở đất nghiêm trọng. Trong đó, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3 gây mưa lớn, sáng 10/9/2024, một trận lũ quét và sạt lở đất kinh hoàng xảy ra tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, đã vùi lấp toàn bộ thôn làng, nơi có 33 hộ dân với 168 người cư trú. Trận sạt lở đã khiến 52 người chết.
Ðây là lời cảnh báo về sự nguy hiểm của loại hình thiên tai này và tầm quan trọng của công tác phòng chống thiên tai, ứng phó sạt lở đất một cách kịp thời, hiệu quả.
Văn phòng Giảm nhẹ rủi ro thiên tai của Liên hợp quốc cho biết, trong vòng 20 năm qua, trên toàn thế giới, các loại hình thiên tai đã tăng lên khoảng 75%, làm hơn 1 triệu người chết và ảnh hưởng đến hơn 4 tỷ người dân, thiệt hại kinh tế gần 3.000 tỷ USD.
Trong khi đó, Việt Nam là 1 trong 5 quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất từ biến đổi khí hậu. Ước tính, trong 20 năm qua, ở Việt Nam, các loại thiên tai đã làm hơn 13.000 người chết, thiệt hại kinh tế hơn 6,4 tỷ USD.
Về tình hình thời tiết từ nay đến đầu năm 2025, Phó Giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia Hoàng Phúc Lâm nhận định, từ tháng 12/2024 sang tháng 5/2025 còn khoảng 2-3 cơn bão/áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Ðông và ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam, khả năng tập trung nhiều ở khu vực Trung Bộ và các tỉnh phía Nam.
Theo Trung tâm dự báo Khí tượng-Thủy văn quốc gia, từ đầu năm 2024 đến nay, thiên tai tiếp tục diễn biến bất thường, khó dự báo. Sau các đợt nắng nóng gay gắt, hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài, thời gian gần đây liên tiếp xảy ra các cơn bão mạnh, gây mưa lớn, sạt lở đất, ngập lụt cục bộ tại nhiều nơi trên địa bàn cả nước, nhất là tại các tỉnh miền núi.
Các thảm họa thiên nhiên này là lời nhắc nhở mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu. Chúng ta cần hành động ngay để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai.
