Ngày 12/6, Ban Chỉ đạo điều hành giá tổ chức cuộc họp dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái - Trưởng Ban Chỉ đạo để đánh giá tình hình quản lý, điều hành giá 6 tháng đầu năm và nêu giải pháp định hướng trong thời gian tới.
Giá cả thị trường biến động theo quy luật
Đánh giá công tác điều hành giá những tháng qua, tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết, trong nửa đầu năm, giá cả thị trường biến động theo quy luật hàng năm tăng vào 2 tháng đầu năm, do trùng với thời điểm cận Tết và tháng có Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, sau đó giảm trong tháng 3 theo quy luật sau Tết.
Tháng 4, 5/2024, giá các mặt hàng cơ bản ổn định, nguồn cung dồi dào trong khi nhu cầu của người dân không cao nên mặt bằng giá nhìn chung ít biến động. Bình quân 5 tháng đầu năm 2024, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 4,03% so với cùng kỳ năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 2,78%.
Về điều hành giá xăng dầu, đến ngày 6/6/2024, giá các mặt hàng xăng dầu đã qua 23 kỳ điều hành. Giá xăng dầu trong nước cơ bản có xu hướng tăng trong 4 tháng đầu năm, sau đó giảm trở lại từ cuối tháng 4 cho đến nay về mức giá gần tương đương so với đầu năm.
Với mặt hàng điện, giá bán lẻ điện bình quân sau khi được điều chỉnh 2 lần trong năm 2023. Hiện tại, mức giá là 2.006,79 đồng/kWh, chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng. Trong tháng 3, Bộ Công Thương cũng đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân, có hiệu lực thi hành từ ngày 15/5/2024.
Giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển đã tăng nhanh trở lại từ đầu tháng 5/2024 do bị ảnh hưởng bởi tình trạng xung đột vũ trang tại Biển Đỏ dẫn đến tàu thuyền phải đi vòng qua Mũi Hảo Vọng; sự tắc nghẽn cục bộ tại cảng Singapore dẫn đến tàu thuyền phải chờ đợi, làm tăng chi phí và thiếu container rỗng.
Giá mặt hàng trong lĩnh vực nông nghiệp, như giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2024 tăng cao so với cùng kỳ năm trước. Trong tháng 5, giá thịt gà công nghiệp tăng trong khi giá thịt bò hơi ổn định, giá một số loại rau xanh tăng do nhu cầu tiêu thụ mạnh…
CPI mỗi tháng còn dư địa tăng khoảng 0,39% - 0,6%
Nhận định về diễn biến giá cả thị trường trong thời gian tới, Thứ trưởng Lê Tấn Cận cho rằng, thời gian tới, có một số yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá, như: Giá dịch vụ giáo dục, y tế, giá điện...
Bên cạnh các mặt hàng giá trên, một số mặt hàng nguyên vật liệu, hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu dự báo có thể biến động tăng như: Giá xăng dầu dự báo còn biến động phức tạp theo diễn biến giá và cung cầu thế giới; giá gạo xuất khẩu Việt Nam khả năng có thể vẫn duy trì được mức giá cao trên thị trường thế giới; giá dịch vụ vận chuyển hàng hoá bằng đường...
Tuy nhiên, cũng có nhiều yếu tố góp phần giảm áp lực lạm phát, như: Lạm phát toàn cầu có thể hạ nhiệt trong năm 2024 giúp Việt Nam giảm bớt áp lực từ kênh “nhập khẩu lạm phát”; sản xuất nông nghiệp trong nước được kỳ vọng tiếp tục diễn biến thuận lợi, nguồn cung lương thực, thực phẩm dồi dào, chủ động đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu là nhân tố quan trọng giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá.
Ngoài ra, một số chính sách hỗ trợ về thuế trong năm 2024 vẫn tiếp tục được áp dụng tương tự như năm 2023 như giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, giảm thuế giá trị gia tăng góp phần giảm chi phí hình thành giá xăng dầu và các hàng hóa dịch vụ...
Trên cơ sở mục tiêu kiểm soát CPI bình quân cả năm ở mức 4% - 4,5%, Bộ Tài chính cập nhật kịch bản lạm phát bình quân năm 2024 tăng trong khoảng 3,72% - 4,5%.
Tổng cục Thống kê dự báo, CPI bình quân trong khoảng 3,8% - 4,5%. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam dự báo, lạm phát bình quân năm 2024 tăng trong khoảng 4% - 4,5% và có thể lên 4,6% nếu có nhiều yếu tố bất lợi xảy ra.
Theo ước tính của Bộ Tài chính, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 7 tháng còn lại của năm 2024, CPI mỗi tháng còn dư địa tăng khoảng 0,39 - 0,6% để đảm bảo kiểm soát lạm phát bình quân năm 2024 trong khoảng 4,0% - 4,5% theo mục tiêu đề ra.
Để kiểm soát lạm phát năm 2024 theo mục tiêu trên, trong thời gian còn lại của năm 2024, Bộ Tài chính đề nghị, các bộ, ngành, địa phương cần chủ động theo dõi sát diễn biến giá các hàng hóa chiến lược trên thị trường thế giới, diễn biến tình hình kinh tế thế giới và căng thẳng địa chính trị, kịp thời cảnh báo các nguy cơ tác động đến mặt bằng giá trong nước.
Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương chủ động thực hiện theo thẩm quyền hoặc đề xuất, tham mưu cấp có thẩm quyền các biện pháp, giải pháp, kịch bản ứng phó phù hợp, linh hoạt, kịp thời, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2024 trong giới hạn 4% - 4,5% theo Nghị quyết của Quốc hội.
