Thanh khoản điều chỉnh theo chu kỳ, mặt bằng giá vẫn giữ ổn định

Diễn biến nửa đầu tháng 11 cho thấy, thị trường đang đi theo quỹ đạo giảm tốc quen thuộc sau nhịp tăng mạnh từ quý II đến hết tháng 9. Thanh khoản nhiều phiên chỉ quanh 30.000–33.000 tỷ đồng/phiên – thấp hơn đáng kể so với giai đoạn sôi động quý III.

Sự trầm lắng này thể hiện qua khối lượng giao dịch, độ rộng thị trường và mức độ tham gia của nhà đầu tư cá nhân. Theo nhận định của các chuyên gia thuộc SHS Research, “thanh khoản đi xuống là diễn biến phù hợp với giai đoạn sau tăng nóng, phản ánh sự chuyển pha từ hưng phấn sang tích lũy thay vì rủi ro suy yếu xu hướng”.

Dù thanh khoản giảm, mặt bằng giá vẫn ổn định. VN-Index duy trì vùng 1.620–1.640 điểm nhiều phiên liên tiếp và đóng cửa phiên 12/11 tại 1.631,86 điểm, không xuất hiện các nhịp giảm sâu – khác biệt so với những giai đoạn điều chỉnh mạnh trong quá khứ. Điều này cho thấy lực cầu thụ động vẫn hiện diện, đủ để hấp thụ áp lực bán nhỏ lẻ trong bối cảnh thị trường thiếu động lực bứt phá.

Bên cạnh đó, khối ngoại giảm cường độ giao dịch trong những phiên đầu tháng 11 sau chuỗi bán ròng mạnh tháng 10, giúp hạn chế những biến động tiêu cực và góp phần giữ nền giá ổn định. Đây là yếu tố quan trọng bởi chỉ cần khối ngoại duy trì trạng thái “trung tính”, thị trường nội thường có khả năng tự cân bằng tốt hơn.

Song song đó, dòng tiền đang tái cơ cấu rõ nét: cổ phiếu vốn hóa lớn giữ nhịp tốt hơn, trong khi nhóm trung bình và nhỏ điều chỉnh sâu hơn, khiến tỷ trọng giao dịch nghiêng nhiều về VN30. Chuyên gia SHS Research nhận định: “Dòng tiền đang tái cơ cấu khi tỷ trọng giao dịch VN30 gia tăng, trong khi nhóm vốn hóa trung bình và nhỏ điều chỉnh sâu hơn”. Xu hướng này tiếp tục lặp lại trong những phiên đầu tháng 11, phản ánh mong muốn giảm rủi ro của nhà đầu tư trong bối cảnh thiếu thông tin tạo sóng.

Tổng thể, thanh khoản thấp hiện tại không phản ánh sự suy yếu của thị trường mà thể hiện quá trình tự điều chỉnh sau một giai đoạn hưng phấn kéo dài. Thị trường đang hình thành mặt bằng giá mới trước khi lựa chọn hướng đi tiếp theo.

Dòng tiền thận trọng nhưng không rời thị trường: Tín hiệu của sự tích lũy

Trong khi thanh khoản giảm, dữ liệu tài khoản mở mới lại cho thấy một xu hướng ngược chiều. Tháng 10, thị trường ghi nhận 310.948 tài khoản chứng khoán mới – mức cao nhất trong một năm. Lũy kế 10 tháng, số tài khoản tăng hơn 2 triệu, đưa tổng lên 11,3 triệu. Điều này cho thấy nhà đầu tư không rời thị trường mà chuyển sang trạng thái quan sát sau nhịp tăng lên gần 1.800 điểm.

Khoảng cách giữa “tài khoản tăng mạnh” và “thanh khoản thấp” tạo nên chỉ báo quan trọng: dòng tiền cá nhân đang nằm chờ, không rút lui. Nhà đầu tư mở tài khoản để sẵn sàng cơ hội, nhưng không giao dịch vội khi thị trường chưa có tín hiệu rõ ràng. Đây là hành vi thường gặp trong các chu kỳ tích lũy – khi nhà đầu tư ưu tiên an toàn hơn tốc độ.

Kỳ vọng nâng hạng – được SHS đánh giá là một trong những trụ cột cải thiện chất lượng thị trường – tiếp tục đóng vai trò quan trọng. Việc Việt Nam được FTSE Russell nâng lên Secondary Emerging và lộ trình MSCI 2027 tạo ra câu chuyện mang tính dài hạn, thu hút lớp nhà đầu tư F0 có tư duy chuẩn bị cho vòng chu kỳ mới. Tài khoản tăng mạnh trong khi giao dịch thấp cho thấy niềm tin nền tảng vẫn ổn định.

SHS Research đánh giá: “Số tài khoản mở mới tăng mạnh cho thấy dòng tiền cá nhân vẫn ở lại thị trường; họ chỉ chờ tín hiệu xác nhận xu hướng”. Điều này phù hợp với thực tế tháng 11: VN-Index đi ngang nhưng không mất mốc quan trọng, cho thấy sự kiên nhẫn phổ biến trong hành vi nhà đầu tư.

Các kênh đầu tư thay thế như bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp chưa thực sự cạnh tranh trong ngắn hạn, khiến dòng tiền có xu hướng giữ trạng thái “nằm im” hơn là rút khỏi chứng khoán.

Thị trường chờ thêm tín hiệu: Vùng cân bằng, nhóm dẫn dắt và động lực năm 2026

Để dòng tiền nén lại có thể chuyển sang trạng thái giải ngân, thị trường cần thêm các tín hiệu xác nhận. Trước hết, vùng cân bằng 1.550–1.620 điểm tiếp tục đóng vai trò then chốt. Một phiên bùng nổ theo đà hoặc nhịp điều chỉnh có lực cầu đỡ rõ rệt sẽ là yếu tố kích hoạt dòng tiền quay lại mạnh hơn.

Cùng lúc, các nhóm ngành có khả năng dẫn dắt chu kỳ năm 2026 đang dần lộ diện. Nhóm công nghệ – viễn thông duy trì tăng trưởng ổn định nhờ nhu cầu số hóa; hàng không – du lịch phục hồi rõ rệt khi lượng khách quốc tế tăng trở lại; bán lẻ – tiêu dùng – dược phẩm hưởng lợi từ sức cầu nội địa; ngân hàng bước vào giai đoạn NIM tạo đáy và chất lượng tài sản cải thiện. SHS Research dự báo: “Tăng trưởng lợi nhuận 2025–2026 sẽ tập trung ở công nghệ – viễn thông, ngân hàng, bán lẻ và dịch vụ, tạo tiền đề để các nhóm ngành này dẫn dắt chu kỳ mới”. 

Động lực chính sách cũng giữ vai trò quan trọng. Khối ngoại giảm cường độ giao dịch trong những phiên đầu tháng 11 giúp áp lực cung giảm bớt; trong khi việc đẩy mạnh vận hành hệ thống CCP – KRX và tiến trình rút ngắn thanh toán được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng hạ tầng thuận lợi hơn, hỗ trợ câu chuyện nâng hạng thị trường.

Trong bối cảnh kinh tế phục hồi và thị trường phân hóa theo chất lượng, các chuyên gua SHS Research cho rằng, giai đoạn lắng lại hiện nay có thể trở thành bước đệm quan trọng cho chu kỳ vận động mới hướng tới năm 2026. Việc dòng tiền chưa rút khỏi thị trường là yếu tố mang tính chất “neo tâm lý”, cho phép thị trường duy trì trạng thái ổn định trước khi tìm được động lực mới.