Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 678/TB-VPCP ngày 9/12/2025 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng tại Diễn đàn Kinh tế hợp tác, hợp tác xã năm 2025.
Phát triển lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng
Thời gian qua, kinh tế tập thể, hợp tác xã và doanh nghiệp đã có bước phát triển lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng. Đến nay, cả nước có hơn 35.000 hợp tác xã với gần 6 triệu thành viên tham gia; 164 liên hiệp hợp tác xã với hơn 1.000 hợp tác xã thành viên; gần 66.000 tổ hợp tác với hơn 1 triệu thành viên. Đồng thời, khoảng 1 triệu doanh nghiệp đang hoạt động (tăng 20% so với năm 2020); đã có khoảng 4,7 nghìn hợp tác xã tham gia liên kết chuỗi giá trị và 2,6 nghìn hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao.
 |
| Kinh tế tập thể đang phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng. |
Hoạt động liên kết giữa doanh nghiệp và hợp tác xã đã góp phần khơi thông những tiềm năng, phát triển thị trường ổn định, bền vững cho các sản phẩm chủ lực quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp đã xuất hiện nhiều mô hình liên kết hiệu quả cao.
Đáng chú ý, các dự án liên kết giữa hợp tác xã và doanh nghiệp bước đầu đã thu hút và sử dụng hiệu quả các nguồn lực của xã hội. Giai đoạn 2018 - 2025 cả nước đã huy động được nguồn vốn trên 15,2 nghìn tỷ đồng thực hiện các dự án, kế hoạch liên kết, trong đó ngân sách nhà nước gần 3,2 nghìn tỷ đồng (khoảng 21%), vốn đối ứng của các doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân khoảng 79%.
Tuy vậy, việc phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc như: Cơ chế, chính sách hỗ trợ liên kết giữa hợp tác xã và doanh nghiệp, đặc biệt là ở địa phương chưa gắn với đẩy mạnh chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ. Hiện còn ít các hợp tác xã và doanh nghiệp tham gia liên kết chuỗi giá trị (khoảng 2,4 nghìn hợp tác xã và trên 1,3 nghìn doanh nghiệp), chủ yếu liên kết trong lĩnh vực nông nghiệp, chưa có nhiều liên kết trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, công nghiệp.
Nguồn lực tài chính phục vụ cho thực hiện chính sách hỗ trợ liên kết còn hạn chế, ngân sách trung ương chưa bố trí nguồn riêng cho phát triển liên kết hợp tác xã với doanh nghiệp, chủ yếu lồng ghép trong các chương trình khác.
Năng lực của các hợp tác xã vẫn là điểm yếu lớn, phần lớn hợp tác xã có quy mô nhỏ, năng lực quản lý, sản xuất còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu liên kết theo chuỗi giá trị; thiếu đội ngũ cán bộ có năng lực. Đồng thời, công tác tuyên truyền, hướng dẫn chính sách trong thực hiện liên kết chưa được quan tâm đúng mức. Các mô hình liên kết hiệu quả chưa được phổ biến một cách sâu rộng.
Tăng quy mô hỗ trợ từ ngân sách nhà nước
Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng trên 8% năm 2025 và 2 con số các năm tiếp theo, cần phải xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính. Đặc biệt, phải phát huy và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực của xã hội để thúc đẩy mạnh mẽ liên kết giữa hợp tác xã và doanh nghiệp nhằm lấp đầy các khoảng trống mà một mình khu vực kinh tế tư nhân hay kinh tế nhà nước không thể giải quyết và đáp ứng được. Quá trình này đòi hỏi phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, tham gia tích cực của các tầng lớp Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp.
Để thực hiện được mục tiêu trên, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành không còn phù hợp; rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định để thúc đẩy phát triển nhanh, mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân. Trong đó, cụ thể hóa các quy định về hỗ trợ doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị; xây dựng khung chính sách phát triển chuỗi liên kết, chuỗi giá trị.
Đồng thời, khẩn trương rà soát kỹ lưỡng, hoàn thiện dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 17/4/2018 về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn và trình Chính phủ trong tháng 12/2025; rà soát Nghị định số 113/2024/NĐ-CP ngày 12/9/2024 quy định chi tiết một số điều của Luật Hợp tác xã để kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách, thúc đẩy phát triển hiệu quả các hợp tác xã.
Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn vay ưu đãi từ Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, trong đó ưu tiên các doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị.
Cùng với đó, khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành các chương trình, đề án, kế hoạch liên quan đến phát triển kinh tế tập thể trong giai đoạn 2026 - 2030. Nghiên cứu đề xuất cơ chế, nguồn lực tương xứng, trong đó tăng quy mô hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để triển khai đồng bộ. Xây dựng, triển khai ngay chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho các hợp tác xã trong năm 2026 nhằm nâng cao năng lực, sức cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu liên kết với các doanh nghiệp…
