Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã gặt hái được những kết quả tích cực. Từ đó góp phần quan trọng vào việc hoàn thành thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội chung trên địa bàn tỉnh.

Một trong những thành quả rõ nét và có sức lan tỏa mạnh mẽ nhất trong công cuộc xây dựng nông thôn mới ở Lạng Sơn chính là sự đổi thay về hạ tầng giao thông. Tính đến hết tháng 6/2025, toàn tỉnh đã có 109/175 xã đạt tiêu chí giao thông. Những con đường “nắng bụi, mưa lầy” ngày nào giờ đây dần được thay thế bằng những tuyến đường bê tông phẳng phiu, vươn dài đến tận các thôn, bản xa xôi. Con đường mới không chỉ giúp bà con đi lại thuận tiện hơn mà còn mở ra cơ hội giao thương, đưa nông sản đặc trưng của xứ Lạng như: Hoa hồi, na Chi Lăng, hồng không hạt Bảo Lâm, thạch đen… đến với thị trường rộng lớn.

Song hành với giao thông, các hạ tầng thiết yếu khác cũng được quan tâm đầu tư đồng bộ. Đến tháng 6/2025, toàn tỉnh đã có 167 xã đạt tiêu chí điện, 107 xã đạt tiêu chí trường học. Các trạm y tế, cơ sở văn hóa, công trình thủy lợi tiếp tục được củng cố, góp phần nâng cao chất lượng đời sống người dân. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng nguồn lực huy động cho chương trình xây dựng nông thôn mới đạt hơn 5.632 tỷ đồng, chiếm gần 60% kế hoạch năm.

Bên cạnh nguồn vốn ngân sách, sức mạnh cộng đồng đã trở thành điểm tựa vững chắc. Người dân Lạng Sơn không chỉ góp tiền của, ngày công mà còn tự nguyện hiến đất, trực tiếp tham gia xây dựng các công trình gắn với dấu ấn của riêng mình. Trong giai đoạn 2021 - 2024, người dân toàn tỉnh đã tự nguyện đóng góp tiền mặt, ngày công, hiến đất với tổng trị giá quy đổi hơn 413 tỷ đồng. Cùng đó, phong trào thi đua “Lạng Sơn cùng cả nước chung tay xây dựng NTM” được tổ chức triển khai hiệu quả, tạo hiệu ứng, có tính lan tỏa mạnh mẽ được Nhân dân đồng tỉnh hưởng ứng.

Có thể nói, từng con đường mới nối dài, từng cây cầu, trường học, trạm y tế được dựng lên không chỉ giúp đổi thay diện mạo nông thôn mà còn mở lối thoát nghèo cho người dân. Đó là những minh chứng sống động cho sức mạnh đoàn kết, cho khát vọng vươn lên của đồng bào các dân tộc tỉnh Lạng Sơn trên hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững và giàu đẹp.

Nếu hạ tầng là “phần cứng” thì phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân chính là “phần mềm”, là trọng tâm xuyên suốt trong hành trình xây dựng nông thôn mới tại Lạng Sơn.

Thay vì phát triển dàn trải, tỉnh Lạng Sơn đã tập trung vào việc tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng các chuỗi giá trị cho sản phẩm chủ lực, đặc sản của địa phương. Giai đoạn 2021-2025, tỉnh tiếp tục tập trung phát triển các loại cây trồng, vật nuôi chủ lực, từng bước chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Trong đó lĩnh vực trồng trọt có những chuyển biến mạnh về cơ cấu cây trồng, mùa vụ, áp dụng tiến bộ kỹ thuật công nghệ cao vào sản xuất; các vùng trồng tập trung sản phẩm đặc sản, chủ lực của tỉnh có hơn 6.700 ha được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ và các tiêu chuẩn chất lượng khác. Lĩnh vực chăn nuôi chuyển dịch từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang quy mô trang trại, nâng cao giá trị gia tăng.

Bên cạnh đó, chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) tiếp tục tỏa sáng với nhiều sản phẩm đạt chuẩn, có thương hiệu, tạo chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Toàn tỉnh đã đánh giá, phân hạng và công nhận 201 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên; xây dựng và hình thành 25 chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm để nâng cao sức cạnh tranh; cấp mã số cho 229 vùng trồng với diện tích trên 1.275 ha, trong đó có 178 mã vùng trồng xuất khẩu...

Các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ được khuyến khích nhân rộng. Hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ, đặc biệt là đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử, giúp người nông dân bớt phụ thuộc thương lái, tự tin làm chủ đầu ra cho sản phẩm. Nhờ đó, các tiêu chí Thu nhập và Tổ chức sản xuất đã có bước tiến vững chắc; tính đến hết tháng 6/2025, toàn tỉnh đạt bình quân 15,6 tiêu chí nông thôn mới/xã.

Không chỉ đời sống vật chất, đời sống tinh thần của người dân cũng được chăm lo toàn diện. Các hoạt động văn hóa, thể thao cộng đồng diễn ra sôi nổi, gắn kết tình làng nghĩa xóm. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với Chương trình MTQG năm 2025. Cùng với đó, Hội Nông dân tỉnh triển khai mạnh mẽ phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững”, xây dựng các chi hội, tổ hội nghề nghiệp theo nguyên tắc “5 tự, 5 cùng” – góp phần lan tỏa tinh thần tự chủ, đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới.

Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã đạt được kết quả quan trọng, toàn diện trên nhiều lĩnh vực: Diện mạo các vùng nông thôn có nhiều khởi sắc, kết cấu hạ tầng nông thôn được quan tâm đầu tư đồng bộ, đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn được cải thiện rõ rệt, mức độ hưởng thụ về văn hóa, y tế, giáo dục của người dân ngày càng được nâng cao, quốc phòng - an ninh khu vực nông thôn được giữ vững.

Từ năm 2021 đến tháng 6/2025, toàn tỉnh Lạng Sơn đã công nhận thêm 44 xã đạt chuẩn NTM (trong đó có 20 xã thuộc khu vực III vùng dân tộc thiểu số và miền núi), nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM lên 106/175 xã (chiếm tỷ lệ 60,6%). Trong đó, có 28 xã được công nhận xã NTM nâng cao; 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; bình quân mỗi xã đạt 15,21 tiêu chí. Đây là con số ấn tượng đặt trong bối cảnh Lạng Sơn là tỉnh miền núi, có nhiều xã đặc biệt khó khăn.

Kết quả này có được nhờ sự chỉ đạo sát sao của cả hệ thống chính trị, cùng với nỗ lực, đồng lòng của người dân. Các địa phương đã chủ động, linh hoạt trong triển khai, vừa bám sát chỉ đạo chung, vừa phù hợp với thực tế từng xã, từng thôn.

Theo Kế hoạch số 14/KH-UBND của UBND tỉnh, năm 2025, Lạng Sơn đặt mục tiêu xây dựng thêm 9 xã đạt chuẩn NTM, 3 xã đạt NTM nâng cao, 6 xã NTM kiểu mẫu. Từ ngày 1/7/2025, cùng với các địa phương khác trong cả nước, Lạng Sơn vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, trong đó cả tỉnh còn 65 xã, phường. Do đó, thời gian tới, việc triển khai các chương trình, dự án sẽ có những điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn. Các địa phương sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân duy trì, củng cố các tiêu chí đã đạt, đồng thời huy động nguồn lực để tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ tốt hơn nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn.

Thời gian tới, chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh tiếp tục được triển khai thực hiện theo hướng đồng bộ, thực chất và đi vào chiều sâu gắn với mục tiêu xây dựng “Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh” và giảm nghèo bền vững. Trong đó, tập trung vào 3 nội dung chính: Tiếp tục tập trung phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội vùng nông thôn; thúc đẩy kinh tế nông thôn theo hướng ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo; xây dựng nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, đậm đà bản sắc văn hóa, hình thành cộng đồng nông thôn văn minh, nhân văn, gắn kết và hạnh phúc.

Để triển khai các nội dung trọng tâm trong xây dựng NTM, thời gian tới, các đơn vị chủ động rà soát xây dựng, bổ sung các cơ chế, chính sách, hệ thống văn bản pháp lý thực hiện chương trình sát với điều kiện và tình hình thực tế của địa phương; thực hiện và lồng ghép có hiệu quả các nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, dự án hỗ trợ có mục tiêu và các dự án đầu tư khác để triển khai hiệu quả chương trình xây dựng NTM trên địa bàn.

Cùng với đó, tỉnh Lạng Sơn tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, hiệu quả, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ và chuyển đổi số vào phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân một cách bền vững theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, hữu cơ, sinh thái; xây dựng vùng nguyên liệu tập trung theo quy hoạch gắn với lợi thế của từng địa phương, liên kết chuỗi giá trị, chế biến sâu và tiêu thụ sản phẩm gắn với thực hiện hiệu quả chương trình mỗi xã một sản phẩm - OCOP.

Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách bảo vệ môi trường nông thôn phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh; ưu tiên quản lý chất thải sinh hoạt, chất thải nông nghiệp theo hướng phân loại, tái chế tại nguồn; thực hiện xây dựng mô hình du lịch nông thôn, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng; xây dựng và nhân rộng các mô hình thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, khu dân cư kiểu mẫu; chú trọng mở rộng các không gian sinh hoạt cộng đồng, trồng cây xanh, phát huy vai trò người dân trong duy trì cảnh quan nông thôn bền vững; tiếp tục thực hiện tốt công tác truyền thông, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM; phát huy hiệu quả các kinh nghiệm, mô hình, cách làm hay trong giai đoạn vừa qua để triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2026 - 2030 đảm bảo đi vào chiều sâu, thực chất và bền vững hơn.

15:05 28/09/2025