Kéo dài thời kỳ ổn định ngân sách

Chiều nay 14/11, với 100% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2026.

Theo Nghị quyết, tổng số thu ngân sách trung ương năm 2026 là 1.225.356 tỷ đồng. Tổng chi ngân sách trung ương dự kiến là 1.809.056 tỷ đồng, trong đó 238.421 tỷ đồng bổ sung cân đối ngân sách địa phương, 53.554 tỷ đồng hỗ trợ các địa phương thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng và 187.175 tỷ đồng bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Quốc hội quyết nghị kéo dài thời kỳ ổn định ngân sách nhà nước giai đoạn 2022-2025 sang năm 2026. Việc phân chia các khoản thu giữa Trung ương và địa phương được thực hiện theo cơ chế hiện hành, bao gồm thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước và thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu. Riêng thu tiền sử dụng đất và tiền thuê đất thực hiện theo Luật Ngân sách nhà nước năm 2025.

Nghị quyết nêu rõ, tiếp tục thực hiện nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện các chính sách an sinh xã hội do Trung ương ban hành của giai đoạn 2022-2025 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, các địa phương nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương, địa phương có tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách trung ương được xác định trên cơ sở dự toán năm 2025 sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Các địa phương được tăng thêm 3% số bổ sung cân đối so với dự toán năm 2025 để đáp ứng nhiệm vụ chi quan trọng phát sinh trong năm kéo dài của thời kỳ ổn định ngân sách. Quốc hội cũng quyết nghị tăng 319 tỷ đồng cho tỉnh Khánh Hòa và 168 tỷ đồng cho tỉnh Quảng Ngãi.

Nghị quyết cũng dành 15.000 tỷ đồng dự phòng để bảo đảm an toàn, an ninh tài chính quốc gia trong trường hợp kinh tế - xã hội biến động, thu ngân sách nhà nước không đạt dự toán. Chính phủ được giao chủ động điều hành nhằm hạn chế ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi đã được dự toán và bảo đảm an toàn tài chính. Trường hợp thu ngân sách nhà nước đạt và vượt kế hoạch, việc phân bổ, sử dụng theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Cũng theo Nghị quyết, 10.000 tỷ đồng chi thường xuyên được dành để triển khai các Chương trình Mục tiêu quốc gia, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả, khả thi, không trùng lặp giữa các Chương trình mục tiêu quốc gia, không trùng lặp với các chương trình, dự án, chế độ, chính sách, nhiệm vụ chi khác; phù hợp với tiến độ thực hiện, khả năng giải ngân và cân đối ngân sách nhà nước.

Ngân sách trung ương năm 2026 bảo đảm mức tối thiểu 3% tổng chi cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, dành nguồn để điều chỉnh tiền lương, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và các chính sách ưu đãi người có công.

Không để xảy ra thất thoát, lãng phí

Quốc hội giao Chính phủ tổ chức thực hiện phân bổ ngân sách trung ương chi tiết cho từng Bộ, cơ quan trung ương, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo đúng quy định.

Chính phủ chỉ đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, dự toán thu, chi ngân sách địa phương, bội chi ngân sách địa phương, tổng mức vay của ngân sách địa phương (bao gồm vay để bù đắp bội chi và vay để trả nợ gốc), quyết định phân bổ dự toán ngân sách theo thẩm quyền, đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn, chế độ chi cần thiết làm cơ sở quyết định bổ sung kinh phí cho các Bộ, cơ quan trung ương, bổ sung có mục tiêu hỗ trợ các địa phương bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ, chế độ, chính sách từ nguồn dự toán chưa phân bổ chi tiết là 260.355,403 tỷ đồng theo quy định bảo đảm đúng đối tượng, tiết kiệm, hiệu quả, tránh lãng phí.

Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, số liệu, tính đầy đủ, tuân thủ tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi và các điều kiện giao dự toán theo đúng quy định của pháp luật; quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí được phân bổ đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước và pháp luật liên quan; bảo đảm triển khai kịp thời, hiệu quả, đúng mục đích, không để xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực...