Còn khác biệt về tốc độ trong cuộc đua ngân hàng mở
Trong khi nhiều ngân hàng và công ty công nghệ tài chính (fintech) nhanh chóng nắm bắt cơ hội để phát triển về ngân hàng mở (Open API), một số đơn vị vẫn chậm triển khai, cho thấy sự chênh lệch rõ rệt trong tốc độ thích ứng.

Ngày 14/11/2025, trong khuôn khổ dự án hỗ trợ kỹ thuật Thúc đẩy tài chính toàn diện và tài trợ khí hậu do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tài trợ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức Sự kiện Kết nối Fintech 2025 với chủ đề “Chia sẻ dữ liệu hướng tới tài chính toàn diện và đổi mới”.
Phát biểu tại sự kiện, ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, những năm qua, NHNN đã tham mưu và ban hành nhiều văn bản pháp lý quan trọng nhằm tạo nền tảng cho việc cung ứng dịch vụ ngân hàng trên môi trường số.
Vì thế, các ngân hàng tăng cường hợp tác với Fintech, đơn vị trung gian thanh toán và các Bộ, ngành để phát triển dịch vụ, mở rộng điểm chạm và đẩy mạnh thanh toán dịch vụ thiết yếu, dịch vụ công.
Đặc biệt, Thông tư số 64/2024/TT-NHNN của NHNN quy định về triển khai giao diện lập trình ứng dụng mở trong ngành Ngân hàng có hiệu lực từ ngày 1/3/2025, được xem là bước tiến lớn giúp thiết lập các kết nối an toàn, thuận tiện giữa ngành Ngân hàng và các lĩnh vực khác.
Theo ông Phạm Anh Tuấn, các quy định mới xác định rõ phạm vi, trách nhiệm và cơ chế vận hành, tạo hành lang pháp lý linh hoạt để triển khai các mô hình dịch vụ mới lấy khách hàng làm trung tâm, đồng thời đảm bảo an toàn, minh bạch.
Nhờ đó, hệ sinh thái số của ngân hàng tiếp tục mở rộng. Ứng dụng mobile banking, ví điện tử cho phép khách hàng tiếp cận dịch vụ mọi lúc, mọi nơi; đồng thời, kết nối với các dịch vụ công trực tuyến và nhiều tiện ích ngoài ngân hàng như đặt xe, gọi đồ ăn, giao hàng, du lịch hay mua sắm.
Đánh giá sau hơn 6 tháng triển khai Thông tư số 64/2024/TT-NHNN, ông Thái Thanh Sơn – Phó Trưởng phòng Cục Công nghệ thông tin (NHNN) cho hay, báo cáo của hơn 70 tổ chức tín dụng cho thấy tiến độ triển khai được chia thành hai nhóm.
Nhóm tích cực gồm các ngân hàng lớn như Big 4 (Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank) và các ngân hàng TMCP như VPBank, Sacombank, MB, TPBank… đã chủ động chuẩn hóa hệ thống, xây dựng lộ trình tuân thủ.
Ngược lại, nhóm chậm triển khai chủ yếu là chi nhánh ngân hàng nước ngoài và một số tổ chức tín dụng trong nước, do còn đang nghiên cứu quy định và chờ phê duyệt từ ngân hàng mẹ.
Theo ông Thái Thanh Sơn, dù có sự khác biệt về tiến độ, các đơn vị đều nhận thức rõ tầm quan trọng của Thông tư số 64/2024/TT-NHNN. Khoảng 90% ngân hàng đã triển khai dịch vụ ví điện tử, 80% tập trung vào thanh toán, 65% đã triển khai truy vấn thông tin và gần 40% phát triển các dịch vụ API ngoài danh mục.
Từ góc độ ngân hàng, ông Nguyễn Chiến Thắng – Giám đốc Ban Công nghệ BIDV chia sẻ, mô hình ngân hàng mở từng rất xa lạ nhưng nay đã trở thành yêu cầu tất yếu, nếu không mở dữ liệu, dịch vụ ngân hàng khó xuất hiện trong mọi điểm chạm của khách hàng.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Thanh Sơn – Giám đốc Sản phẩm chiến lược và Giải pháp doanh nghiệp Payoo đánh giá cao các chính sách mới giúp xác định rõ phạm vi tham gia, tạo điều kiện để doanh nghiệp trở thành “cánh tay nối dài” của ngân hàng. Khung pháp lý nhất quán giúp doanh nghiệp yên tâm về chia sẻ dữ liệu, đầu tư nguồn lực và phát triển sản phẩm.
Đại diện Payoo kỳ vọng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) và hệ thống API mở cho doanh nghiệp sẽ tạo nền tảng để các đơn vị kết nối dễ dàng, thử nghiệm dịch vụ thuận tiện hơn và hạn chế sai sót trong vận hành.
Tuy nhiên, mở kết nối cũng đi kèm thách thức. Việc chia sẻ dữ liệu đòi hỏi chuẩn hóa hệ thống và tăng cường quản trị rủi ro từ các bên thứ ba. Các ngân hàng phải đảm bảo an ninh thông tin, phòng ngừa tấn công mạng và tránh lạm dụng dữ liệu, đồng thời bảo vệ quyền lợi khách hàng và thu hẹp khoảng cách số để không ai bị bỏ lại trong quá trình chuyển đổi số.
Theo Thông tư số 64/2024/TT-NHNN, giao diện lập trình ứng dụng (API) là giao diện cho phép giao tiếp giữa các ứng dụng phần mềm trong một tổ chức hoặc giữa các tổ chức với nhau.
Open API là tập hợp các API được ngân hàng cung cấp cho bên thứ ba trực tiếp kết nối, xử lý dữ liệu để cung ứng dịch vụ cho khách hàng.
Theo quy định, ngân hàng, khách hàng và bên thứ ba khi triển khai Open API phải tuân thủ các quy định của pháp luật về giữ bí mật, cung cấp thông tin khách hàng và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Việc xử lý dữ liệu cá nhân của khách hàng chỉ phục vụ cho chính khách hàng đó, trừ trường hợp theo quy định của pháp luật. Dữ liệu trong quá trình xử lý phải được quản lý, lưu trữ, khai thác, sử dụng đúng mục đích tại hợp đồng giữa các bên và phù hợp với quy định của pháp luật.

















